Na današnji dan pre 31 godinu preminuo je američki glumac ruskih korena Jul Briner. Glumio je u mnogim filmskim hitovima, uključujući jugoslovenski ratni spektakl "Bitka na Neretvi".
Ovih dana počelo je emitovanje nove američke serije "Zapadni svet", koja je zapravo rimejk čuvenog filmskog hita iz 1973. godine sa Julom Brinerom u glavnoj ulozi.
Zgodna prilika da se podsetimo ovog američkog glumca ruskih korena, koji je preminuo na današnji dan 1985. godine u svojoj 65. godini.
Rođen je 11. jula 1920. godine na krajnjem istoku Rusije, Vladivostoku, pod imenom Juli Borisovič Briner. Tri godine po rođenju sina, otac je napustio familiju (zaljubio se u glumicu Katju Kornukovu), pa je majka odgajaa njega i njegovu, četiri godine stariju sestru. Živeli su u Kini neko vreme, da bi potom otišli u Pariz, gde je mlađani Jul Briner svirao gitare po noćnim klubovima. Bio je i vešt akrobata, pa je pet godina bio u cirkusu. Ali, zbog povrede leđa morao je da prekine, pa se pridružio glumačkoj trupi.
Kada je iamo 20 godina sa majkom je emigrirao u SAD i potom su se pridružili njegovoj sestri koja je otišla ranije. Sestra Vera je bila pevačica i nastupala je na Brodveju. Tokom rata, Jul Briner je bio u američkoj vojsci , u ulozi spikera, čiji se program emitovao u Francuskoj, kao podrška borbi protiv Nemaca. Paraleno je učio glumu, ali je bio i model i pozirao je nag.
Oženio se krajem rata, 1944. godine, Virdžinijom Gilmur, a 1949. godine debitovao je na filmu "Njujorška luka" (Port of New York). Radio je i u pozorištu tih godina, a čak 4.625 puta glumio je u predstavi "Kralj i ja" (bio je Kralj Mongkut).
S obzirom na to da je u predstavi bio ćelav, odlučio je da do kraja života brije glavu, mada je u nekim kasnijim ulogama nosio perike. Po njemu je i nazivan takav izgled "Jul Briner".
Od sredine 50-ih godina njegova filmska karijera kreće uzlaznom putanjom i naredne dve decenije snimio je više od 20 filmova. Najpoznatiji su "Anastazija" sa Ingrid Bergman, "Solomon i Šiba", fenomenalni vestern "Sedmorica veličanstvenih", "Taras Buljba", "Zapadni svet" u kojem je glumio pomahnitalog robota u zabavnom vestern parku...
INSERT IZ FILMA "SEDMORICA VELIČANSTVENIH"
INSERT IZ FILMA "ZAPADNI SVET"
Ovdašnja publika najbolje ga je upoznala po ulozi inženjera Ivana Vlada u jugoslovenskom ratnom spektaktlu i najskupljem filmu u istoriji jugoslovenske kinematografije "Bitka na Neretvi". Njemu je bio poveren zadatak da minira most kako bi otežao Nemcima jurnjavu za partizanskim odredima i ranjenicima.
Briner je bio i fotograf i književnik (napisao je dve knjige). Ženio se četiri puta, a iz tih brakova ima troje dece. Ujedno je usvojio još dvoje.
Najpre je bio u braku sa glumicom Virdžinijom Gilmur, potom je bio u vezi sa Marlen Ditrih, koja je od njega bila starija 19 godina, da bi iz veze sa 20-godišnjom Frenki Tilden dobio kćerku.
Njegova druga žena bila je Doris Klajner, čileanska manekenka, koju je oženio baš za vreme snimanja vestrn hita "Sedmorica veličanstvenih". I sa njom je imao kćerku, koju je krstila legendarna Odri Hepbern.
Treća Brinerova žena bila je Francuskinja Žaklin Tio de la Šom, a njih dvoje su usvojili dvoje vijetnamske dece - Mia i Melodi.
Poslednji put se oženio 1983. godine kada je imao 62. Njegova četvrta žena, balerina Keti Li, bila je gotovo 20 godina mlaša od njega (imala je 24 godine).
Bio je strastveni pušač. Pušio je od svoje 12 godine, što je uticalo na njegovo zdravstveno stanje. Preminuo je od posledica raka 1985. godine. A poslednja želja mu je bila da snimi reklamu za borbu protiv pušenja.
Nekoliko dana posle njegove smrti ta reklama je i emitovana na američkim televizijama:
"Sad kad me više nema, moja poruka je: Nemojte da pušite! Da nisam pušio, ne bi mi se dogodio rak, uveren sam".
