Kako su mačke pripitomile ljude. Dvaput.
Domaća mačka porijeklo vodi od svojih divljih rođaka koje su pripitomljene u dva navrata, na Bliskom istoku i u drevnom Egiptu potom, pokazalo je najveće istraživanje na ovu temu ikada sprovedeno.
Zemljoradnici na Bliskom istoku bili su prvi koji su uspešno pripitomili divlje mačke prije oko 9.000 godina. A onda, koju hiljadu godina kasnije, mačke su se proširile Egiptom, prateći pomorske trgovačke rute, prenosi BBC.
Danas, mačke naseljavaju sve kontinente, a jedino mjesto na kojem ih nema je Antarktik.
Naučnici vjeruju da su divlje mačke počele da se motaju oko imanja da bi lovile miševe kojih je u izobilju bilo u ambarima u kojima su čuvane žitarice, i tako je počela 'veza' između mačaka i ljudi...
"Postojala su dva takva perioda - jednom na samim počecima civilizacije, na Bliskom istoku, i mnogo kasnije, u drevnom Egiptu", kaže dr Eva Marija Gajgl koja je vodila ovo istraživanje.
"A kad se to desilo, mačke su se vrlo efikasno proširile diljem drevnog svijeta, pošto su putovale kao 'brodske' mačke. I obije te 'pripitomljene' linije danas se mogu prepoznati kod domaće mačke", kaže ona.
Mačke nisu oduvijek bile neodoljive lenjivice koje samo biraju najbolje mjesto u kući za spavanje i razmišljanje o životu i svijetu. Hiljadama godina bile su 'radne i vredne' predano loveći pacove i miševe na brodovima i po ambarima, dok nisu postale potpuno 'domaće'.
"Rekla bih pre da su mačke izabrale društvo ljudi, ali to prijateljstvo bilo je obostrano, jer je bilo korisno za obe zainteresovane strane", objašnjava dr Gajgl sa Instituta Žak Mono u Parizu.
Naučnici su tokom ovog istraživanja analizirali mitohondrijsku DNK iz ostataka mačaka koji su pronađeni u starim rimskim grobnicama, vikinškim grobovima, egipatskim mumijama mačaka, i poredili ih sa mitohondrijskom DNK današnjih afričkih divljih mačaka. I, pogodite šta? Ispostavilo se da su mačke hiljadama godina živjele pored ljudi, prije nego što su odlučile da im se usele u domove.
Drugi talas odomaćenja desio se u vrijeme drevnih Egipćana, a mačke su se Evropom proširile u vrijeme starog Rima, stigavši i na daleki sjever, o čemu svjedoče njihovi ostaci na vikinškim grobljima, u kojima je nađen DNK koji se podudara sa DNK egipatske mačke.
Ali, naučnici su utvrdili da je od tog doba do danas zapravo bilo relativno malo "intervenisanja" u smislu odgajivanja i selekcije, sve do 19. vijeka (što se ne bi moglo reći za pse), i to zato što su mačke same po sebi bile korisne od prvog trenutka, tako da nije bilo potrebno "prilagođavati" ih.
(Eto, 1:0 za ljubitelje mačaka.)
