"Baltička država" imala bi ogroman geostrateški potencijal.
Oduvek su nas učili da je Balkansko poluostrvo strateška teritorija velikih svetskih sila, da je raskrsnica naroda i istrorijski veoma značajan prostor. Ove tvrdnje su nesumnjivo tačne, ali takav status nije ekskluzivitet naših prostora. Takvih raskršća ima mnogo u svetu. Ona su najčešće, kao što je to i Balkan, "bure baruta". Posebno su interesantna velikim silama kojima se nikako ne sviđa jačanje tih delova sveta.
Jedan od takvih primera je Baltik. Ovaj termin se koristi kako bi obuhvatio Letoniju, Litvaniju i Estoniju. Geografski položaj ove tri države je na severu Evrope, i to u klinču između Nemačke, Rusije i skandinavskih zemalja.
IIako se ovaj deo sveta naziva baltičkim, nisu svi narodi tog porekla. Litvanci i Letonci pripadaju baltičkoj grupi naroda, dok su Estonci ugrofinskog porekla.
Od ove tri države jedino je Litvanija tokom istorije imala geopolitičku moć, ujedinivši se sa Poljskom u Poljsko-Litvansku zajednicu koja se prostirala na preko milion kilometara kvadratvih.
Međutim, jačanjem Rusije, Pruske i Austrije teritorija ove zajednice je rascepkana i skoro ceo region je pripao Ruskom carstvu. Tek posle Prvog svetskog rata Litvanija, Letonija i Estonija su proglasile nezavisnost, ali onda opet, ušle u sastav Sovjetskog saveza. Sudeći po ovim istorijskim činjenicama, ne čudi to da su sa Moskvom zategnuti odnosi.
Nakon neslavnog raspada SSSR-a ove tri države ponovo stiču nezavisnost, ulaze u sastav Evropske unije i postaju članice NATO-a. Ovim potezima, očigledno su se opredelile za Zapad i definitivno okrenule leđa Rusiji.
Kada bi nekim slučajem došlo do ujedinjenja Letonije, Litvanije i Estonije to bi ovako izgledalo:
Demografija
Broj stanovnika je ukupno oko šest miliona, Letonija 1,92 miliona, Litvanija 2,78 miliona i Estonija 1,32 miliona. Ovaj broj bi zajednicu baltičkih naroda stavilo na oko 111. mesto.
Narodi
- Litvanci 40 %
- Letonci 20 %
- Estonci 15 %
- Rusi 15,5 %
U Estoniji i Letoniji Rusi čine četvrtinu stanovništva, što dodatno komplikuje ideju zajednice tri države.
Religija
- katolici 43 %
- nereligiozni 28 %
- luteranci i pravoslavci oko 12 %
Zanimljiv podatak je da ovoloki procenat nereligioznih dolazi od tuda što je Estonija jedna od najnereligioznijih država na svetu.
Ekonomija
Samo ujedinjenje baltičkih država ne bi mnogo donelo na ekonomskom planu jer su sve tri slične privredne snage.
BDP po glavi stanovnika po državama izgleda ovako: Estonci privređuju 23.754 dolara godišnje, dok Letonci 22.458 dolara i Litvanci nešto manje - 19.484.
Takva ekonomija donela bi baltičkoj zajednici oko 130 milijardi dolara prihoda na godišnjem nivou, što bi je stavilo u rang između Mađarske i Slovačke, na 57. mesto.
Glavni grad bi bilo teško odabrati jer su sve tri prestonice sličnih kvaliteta, pa bi jedno od rešenja koje se prirodno nameće, bilo to da se na nekoliko godina smenjuju.
Vojna moć
Baltička imperija brojala bi oko 57.000 vojnika, a budžet koji bi se izdvajao je oko 2,5 milijardi dolara. Ove brojke zvuče skromno, ali članstvo u NATO-u sve tri države dalo bi novoj državi još veću zaštitu od eventualnih opasnosti, što sa ruske i nemačke, kao i skandinavske strane.
Teritoriju koju bi zauzimala je 175.228 kilometara kvadratnih. Možda su dimenzije skromne, ali pozicija koju zauzima ovaj prostor ima ogroman geostrateški potencijal.
Da li je ovakva zajednica moguća? Šta bi nateralo tri države da se ujedine? Kako bi reagovala Rusija, kako Nemačka i skandinavske zemlje? Kako bi reagovao Putin? Koje od svetskih sila bi se utrkivale da budu saveznici sa "novom" državom? Kome bi smetala, a kome bi odgovarala? Šta bi mi imali od toga?