S vremena na vrijeme fotografije ove žene pojave se na internetu i uvijek za kratko vrijeme postanu viralne.
Uz njih se obično dijeli i objašnjenje da je riječ o persijskoj princezi s početka 20. vijeka koja je važila za najveću ljepoticu svog vremena zbog koje se ubilo čak 13 muškaraca koje je odbila.Ništa od toga nije istina!
Nasir el Din Šah Kadžar bio je persijski šah koji je vladao sredinom 19. vijeka. Kao i većina onovremenih tamošnjih vladara, imao je mnogo konkubina (samo u njegovom haremu bilo ih je 84). Na ovaj broj treba dodati i bar desetak zvaničnih supruga, pa da bude jasno koliko je žena šah u svakom momentu imao na raspolaganju.
A kako je obezbijediti potomstvo bio glavni prioritet svakog vladara, Nasir el Din Šah Kadžar imao je i pravi “buljuk” djece – zabilježeno je ostalo 21 dijete, 11 prinčeva i 10 princeza.
Najinteresantnija od svih bila je princeza Fatemah Kanum Esmet al-Dovleh, ćerka šaha i jedne od njegovih zvaničkih žena Taj al-Dovleh. Upravo ona otrgnuta je od zaborava u 21. vijeku nakon što su njene fotografije osvanule na internetu.
Fatemah Kanum Esmet al-Dovleh danas se smatra jednom od najfotografisanijih žena na šahovom dvoru. Većinu fotografija načinio je njen otac, koji je bio pasionirani fotograf, pa se može pretpostaviti da mu je ova ćerka bila mezimica.
U oskudnim istorijskim podacima koji postoje nigdje nema pomena da je riječ bila o “najljepšoj ženi svog vremena” niti da se navodno 13 mladića ubilo jer ih je ona odbila. Kako je, kao i sve žene onog vremena, najraniju mladost provela u haremu, okružena isključivo ženama, teško da je Esmet imala priliku i da razgovara, a kamoli odbije čak 13 muškaraca.
Osim toga, Esmet je udata kada joj je bilo 9 ili 10 godina. Brak je bio ugovoren, pa je malo vjerovatno da je princeza prije toga uopšte i vidjela muškarce koji joj nisu bili rođaci.
Jedino što je djelimično tačno u priči koja kruži internetom jeste to da je princezin izgled u Persiji tog vremena smatran poželjnim.
Princeza je bila niska i, blago rečeno, ugodno popunjena. Glave i vrata pokrivenih bogato ukrašenom maramom, na licu su joj glavni aduti bili spojene obrve i tamni, vrlo izraženi brkovi. Na prvi pogled, čini se kao da se radi o muškarcu!
Ipak, tadašnji kriterijumi ljepote bili su takvi, posebno u visokoj klasi. Što je žena bila jača i deblja, to je bila ljepša, a naročito se to odnosilo na žene iz vladajuće dinastije. One su jele najbolju hranu i nije im bilo dopušteno prečesto da se kreću.
Maskularni izgled, koji je uključivao to da je žena jaka i dlakava, tako je postao svojevrsi simbol ljepote u Iranu 19. vijeka.
Na šahovom dvoru mogli su se često vidjeti strani poslanici, fotografi i umjetnici. Ako su se u njihovoj pratnji nalazile njihove supruge, one važnije su dobijale priliku da se upoznaju sa pripadnicama šahove porodice.
Persian Princess Fatemeh Khanum “‘Esmat al-Dowleh".
— Marina Amaral (@marinamaral2)September 28, 2020
She went on to become a photographer with her very own private studio in her home. Her half-sister, Zahra, would hold literary salons at her house every week and helped establish The Society of Women’s Freedom.pic.twitter.com/uB86xxL6Y3
Supruga izvijesnog belgijskog poslanika 1877. godine upoznala je pricezu Esmet i nakon toga u svom dnevniku zapisala da je “zgrožena”.
– Iznad njene gornje usne princeza ima jasno vidljive crne brkove koji joj daju muškobanjast izgled – zapisala je Evropljanka i Esmet još na nekoliko mjesta u dnevniku oslovila kao “brkata princeza”.
Činjenica da se o princezi Esmet danas uglavnom govori sa podsmijehom tužna je, jer je ona bila zapravo veoma značajna osoba u vremenu u kome je živjela. Suprotno tradiciji, naučila je da svira klavir i smatra se prvom Irankom koja je ovo učinila.
I sama je, vjerovatno na očev nagovor, postala fotograf i u svojoj kući je imala mali studio. Fotografisala je muža i svoju djecu. Par ih je imao petoro.
Izgleda da je otac imao dosta povjerenja u nju jer joj je dozvolio da bude stalna družbenica evropskih dama koje su posjećivale dvor. Ovo navodi na zaključak da je skoro sigurno govorila i bar jedan strani jezik.
Na kraju, pogrešno je čak i vrijeme koje se navodi pored fotografija ove princeze jer je ona najveći dio života živjela u 19. vijeku, a ne u 20. kako se navodi.
Zabilježeno je da je Fatemah Kanum Esmet al-Dovleh umrla 1905. (dakle, na samom početku 20. vijeka). Bila joj je tek 31 godina i sahranjena je pored voljenog oca.