Obustava isporuke električne energije Evropi iz Ukrajine neće poremetiti niti uticati na crnogorski elektroenergetski sektor, istakli su za "Dan" iz Elektroprivrede (EPCG). Kako su naveli, Crna Gora nije kupovala energiju iz Ukrajine u prethodnom periodu.
– Kako je tokom ove godine prema Evropi iz Ukrajine plasirano 250 do 300 MW/h, što predstavlja jedan promil potrošnje Evrope, smatramo da prekidanje te isporuke neće bitno uticati na cijene struje na berzama, koje su nama dostupne – kazali su iz EPCG, prenosi Standard.
Uprkos energetskoj krizi koja vlada u Evropi, a i izuzetno nepovoljnim energetskim uslovima koji su u prethodnom periodu zahvatili i Crnu Goru, iz Elektroprivrede su isticali da do kraja godine neće biti promjene cijene struje, kao ni restrikcija.
Ukrajina je prije dva dana obustavila izvoz električne energije u Evropu, uprkos tome što je u julu potpisala sporazum sa Evropskom unijom (EU) o izvozu struje kako bi se stabilizovalo evropsko tržište, a tadašnje procjene su ukazivale da bi izvoz do kraja ove godine mogao da bude težak 1,5 milijardi eura.
Ova istočnoevropska država ima izuzetno jak energetski sektor koji čine četiri nuklearne elektrane, 11 hidroelektrana, 18 termoelektrana, 11 solarnih i devet vjetroelektrana. Nakon borbenih dejstava procjene su da je oštećeno oko 15 odsto kapaciteta, ali ukoliko se nastave napadi na energetske objekte, moglo bi doći do potpunog sloma energetskog sistema Ukrajine.
Evropska energetska mreža (ENTSO) 30. jula dozvolila je povećanje izvoza ukrajinske električne energije u Evropu u količini do 250 MW/h.
U martu 2022. ukrajinska električna mreža je priključena na evropsku mrežu. Izvoz ukrajinske struje u EU preko Rumunije počeo je sa količinom od 100 MW/h.
Izvještaji tehničkih stručnjaka ENTSO potvrdili su da je izvoz ukrajinske električne energije u elektroenergetsku mrežu sinhronizovanu sa kontinentalnom Evropom stabilan i da nema negativnog uticaja na sistem. Kao rezultat toga, ENTSO je dozvolio povećanje izvoza iz Ukrajine, navodi Standard.
U budućnosti je planirano povećanje ukupnog izvoznog kapaciteta na oko šest GW/h, zbog potencijala obnovljivih izvora energije i nuklearne energije, mada su sada ti kapaciteti upitni.
Konkurentna cijena ukrajinske struje omogućava joj da u potpunosti realizuje berzama. Prosječna ponderisana dnevna cijena pristupa međudržavnim elektroenergetskim mrežama na prelazima sa Rumunijom i Slovačkom za 24 dana bila je oko 80 eura za MW, što je bilo niže za oko četiri do šest puta od ostalih evropskih država.
Cijene električne energije dostizale su istorijske maksimume na berzama ove godine zbog rata u Ukrajini i uvođenja sankcija Rusiji koja je bila najveći snabdjevač Evrope energentima.
Nove cijene znaće se u decembru
Vlada je sredinom prošlog mjeseca, po uzoru na druge evropske države, usvojila smjernice za uštedu energije za domaćinstva i privredu, dok do 1. decembra Regulatorna agencija za energetiku treba da odredi cijene struje od 1. januara za mrežne usluge – distribuciju i prenos. Rast cijena struje od 1. januara je, prema našim informacijama, neminovnost, ali je pitanje u kom procentu će cijene porasti.
Regulator određuje regulatorno dozvoljeni prihod za CEDIS, CGES i COTEE, a mrežne usluge čine oko 50 odsto ukupnih troškova na računima za struju.
Drugi dio računa čine usluge EPCG. Energetska kompanija će do 15. decembra odlučiti hoće li i za koliko dizati cijene svojih usluga.
Nedavno su “Vijesti”, pozivajući se na izvore iz EPCG, naveli da će cijene porasti 10 do 20 odsto, međutim, u Agenciji za energetiku još nemaju proračune u vezi sa povećanjem cijene struje. Prvo treba da održe javnu raspravu u vezi sa zahtjevima regulatora, a nakon toga da odrede regulatorno dozvoljeni prihod i na kraju da obračunaju cijene struje od 1. januara. To treba da urade do 1. decembra, dok EPCG ima nakon toga 15 dana da odluči o cjenovnoj politici za narednu godinu.