Nakon trke oldtajmer jedrilica u okviru regate “Latinsko jedro“, Mediteranski centar fotografije priredio je u petak u barskoj marini još jedan performans za pamćenje nazvan “Omnia vita ex mare” (Čitav život uz more).
Mediteranski duh ponovo je zapjevao barskom. Društvo zaljubljenika mediteranske kulture isplovilo je starom ribaricom uz pratnju nekoliko drvenih oldajmerskih barki, prigodnu pjesmu i znatiželjne poglede velikog broja turista i mještana koji su posmatrali neobičnu kolonu sa gradskog korzoa.
“Ovim perofromansom smo poslali poruku svima koji žive kraj mora i sa morem, ali i našoj lokalnoj zajednici. Mediteranski stil života u našim primorskim mjestima zamjenila je gromoglasna muzika iz svih modernih uređaja, laserski svjetlosni signali koji paraju nebo, beton koji je okupirao obalu, plastika i metal… Ovo je bila naša pobuna protiv toga, pokušaj da skrenemo pažnju o neophodnosti urbane održivosti Mediterana”, ispričao je za MONDO predsjednik Mediteranskog centra fotografije Anto Baković.
Najpoznatiji barski fotograf i rizničar uspomena na starih duh grada pod Rumijom kaže da je performans “Čitav život uz more“ organizovan i zbog upozorenja da sklad čovjeka i prirode ne smiju ugroziti oni koji u trci za profitom zanemaruju i zaboravljaju temeljna pravila prirode i svijeta koji na zakonima prirode počiva.
“Društvenost i okupljanje ljudi su pokretačka sila stvaranja kvalitetnog životnog ambijenta, naročito u vremenima opterećenim teškom privrednim situacijom. Nekada su postojale pjace, trgovi gdje se dešavala radnja malog mjesta. Danas su to kafići. Vrijeme se ne može zaustaviti ali se mora priznati da nešto u sistemu ne štima i da je sistem u mnogim vrijednostima opterećen problemima mladih ali i starih”, kazao je Baković.
Pored Bakovića, među organizatorima performansa bio je i ugostitelj Ljubo Karanikić, još jedan iz kluba barskih nostalgičara okupljenih u Mediteranskom centru fotografije,.
“Naši dogovori počinju u starobarskoj konobi Spilja. Tu dobijamo inspiraciju za ovakve poduhvate. Mnogi danas I ne znaju šta je u tvari prava Konoba – to je prije svega mjesto u kojem su odložene stvari koje čekaju, još uvijek imaju upotrebnu vrijednost. Konoba je bila prostorija u koju sedolazilo bez obaveza, da se ostave stvari koje trenutno nisu u upotrebi ali će, možda, jednom zatrebati. U Konobi se čuvala obavezno bačva vina, sardele, pršuta, obješeni plodovi prirode. Konoba ima svoju dušu i ritual ponašanja kojeg se pridržavaju oni koji je pohađaju. Danas su moderne konobe uređenije, pune etno eksponata I podsjećaju na stara vremena, ali nemaju dušu i ritual koji čuva duh tog doba”, priča Karanikić.
On objašnjava da je želja ljudi okupljenih u Mediteranskom centru fotografije upravo da sačuvaju duh vremena koje gazi novo doba i u kojem se zaboravlja tradicija i vrijednosti na kojima je izgrađen dobar duh Bara.
“Zato smo i organizovali ovo isplovljavanje u duhu rituala starih ribara, koji se i dalje čuva s koljena na koljeno ali i brojnim pisanim tragovima koje nam ostavljaju u nasleđe poštovaoci i čuvari mediteranskog načina života na poklopcu makine stare korčulanke kao u davna vremena iz kartoline zgužvane i spremljene u kraj. Kada se teški ribarski posao obavi i barka dođe u kraj, ribari bi odmotali to malo hrane zamotane u kartolinu i izvadili opletenu dimidžanu vina. Danas nazdravljamo da još uvjek ima onih koji kao i mi nastoje da sačuvaju suživot ljudi i prirode na ovim prostorima. U to imese družimo i to pokreće ove naše male predstave”, priča u dahu Karanikić.
Stari ugostitelj, zadužen upravo da na okupljanjima čuvara mediteranskog duha u Baru bude bezgrešno ispoštovan ritual trpeze i pjesme, posebno je naglasio važnost sardele za ukus i miris “Omnia vita ex mare“ karavana.
“Njeno veličanstvo pučka slana saredeliima posebn mjesto u ovom događaju. Ona je uz vino delicija. Nakon slane sardele sve je u kušanju hrane drukčije”, objašnjava Karanikić.
U ovom performansu “Čitav život uz more” učestvovali su Klapa Spilja, stari ribari braća Todorović, legenda barske ribarske zajednice Toša, ribari Mašanović i brojni prijatelji, turisti i gosti koji su se zatekli u šetnji ribarskim gatom Marine i pozvani da se priključe putu u prošlost.