Evropa se sprema za rat sa Rusijom.
Uz upozorenja na mogući rat sa Rusijom u narednim godinama, evropske članice NATO-a već preduzimaju korake da ojačaju svoju odbranu u slučaju da ruske trupe kroče na teritoriju alijanse.
"Rusija se sprema za rat sa Zapadom", rekao je krajem novembra Bruno Kal, šef njemačke obavještajne službe. Međutim, Kal je upozorio da se ne očekuje veliki napad na teritoriju NATO-a, ali da bi Moskva mogla da pribjegne ograničenoj invaziji ili intenziviranju taktike hibridnog ratovanja kako bi testirala odlučnost alijanse.
Moment from LTU town Panemunė - training engineering preparation of battlefield.
— Lithuanian_Armed_Forces (@LTU_Army)September 5, 2024
LTU Armed Forces currently owns significant number of prepared anti-tank obstacles, which are ready to be deployed where needed.#WeAreNATOpic.twitter.com/LI7HjPkLpF
NATO se sprema za oba scenarija: totalni rat i suptilnije tehnike destabilizacije u zemljama članicama alijanse.
Testiranje kohezije NATO-a
"Rusija ima više opcija da testira koheziju alijanse", rekao je general-potpukovnik Jirgen-Joachim von Sandrart, bivši šef NATO multinacionalnog korpusa severoistok u Poljskoj, neposredno pre nego što je napustio funkciju u novembru. Hitnost situacije je sada jasna među vojnim i političkim liderima. Komesar Evropske unije za odbranu Andrijus Kubilijus upozorio je u septembru da bi ruski predsjednik Vladimir Putin mogao da bude spreman za sukob sa NATO i EU u roku od šest do osam godina.
Estonski obavještajci su upozorili da NATO može očekivati "masovnu sovjetsku vojsku" u narednoj deceniji ako Rusija uspješno reformiše svoju vojsku. Iako bi takva vojska bila "tehnološki inferiorna" u odnosu na NATO, njena "vojna moć bi bila značajna". Kubilijus je naglasio da NATO mora ozbiljno da shvati ova upozorenja i da se hitno pripremi.
Baltička i istočna Evropa u prvim redovima
Ruska invazija na Ukrajinu podstakla je Švedsku i Finsku da se pridruže NATO-u, značajno proširivši granicu alijanse sa Rusijom. NATO sada nastoji da poveća potrošnju za odbranu iznad cilja od 2% BDP-a, ali mnoge evropske zemlje istorijski nisu uspjele da postignu taj cilj.
Lithuania has fortified another bridge over the Nemunas River on the route from the Kaliningrad. Fortifications are progressing as planned, with some bridges set to be demolished. Fortifications will be supported by firepower, in case it’s needed, to stop and destroy the enemy.pic.twitter.com/aixkjOJpUs
— Lithuanian MOD (@Lithuanian_MoD)October 9, 2024
Zemlje na istočnoj granici NATO-a prednjače u jačanju odbrane. Baltik – Letonija, Litvanija i Estonija – već su potpisali sporazume o jačanju zaštite svojih granica sa Rusijom i Belorusijom, ključnim saveznikom Moskve. Estonija je najavila izgradnju mreže bunkera, dok Litvanija podiže prepreke poput "zmajevih zuba" da bi zaustavila tenkove.
Poljska, suočena sa prijetnjama iz Kalinjingrada i Bjelorusije, ulaže više od 2,5 milijardi dolara u projekat "Istočni štit", najveću operaciju jačanja svoje istočne granice od 1945. godine.
Civilna odbrana u fokusu
Pripreme nisu samo vojne. Švedska, Finska i Norveška objavile su vodiče za građane šta da rade u slučaju rata, dok Litvanija planira da potroši 12 milijardi eura na izgradnju skloništa do 2025. godine. Njemačka je počela da pravi spisak skloništa za civilnu upotrebu, a Letonija priprema 5.000 podzemnih objekata za smještaj građana.
Baltik i istočna Evropa ističu potrebu za jačom protivvazdušnom odbranom. Mađarska je već instalirala sisteme kontrole vazdušnog prostora na sjeveroistoku zemlje, dok saveznici iz NATO-a razvijaju integrisane sisteme vazdušne i raketne odbrane, učeći iz iskustva ruske agresije na Ukrajinu.
Zapadna Evropa zaostaje
Dok su Poljska, Baltik, Finska i Švedska značajno povećale ulaganja u odbranu, zapadnoevropske zemlje djeluju sporije. Velika Britanija, Francuska i Njemačka tek planiraju da dostignu cilj NATO-a od 2% BDP-a, dok su Estonija, Litvanija i Poljska već daleko iznad tog praga.
Admiral Rob Bauer, najviši vojni zvaničnik NATO-a, upozorio je da evropska industrija mora biti spremna za ratne scenarije. "Iako vojska dobija bitke, ekonomije pobeđuju u ratovima", zaključio je Bauer.
(Index.hr/MONDO/J.D.)