Ljudska prava i slobode ne mogu se ograničavati podzakonskim aktima kako je to predloženo izmjenama Zakona o Agenciji za nacionalnu bezbjednost i ta oblast se može regulisati isključivo Ustavom i zakonom, smatraju u Demokratskom frontu.
Predstavnici DF navode da se novim zakonom proširuje nadležnost ANB da vrši bezbjednosne provjere i druge poslove od značaja za nacionalnu bezbjednost na osnovu drugih propisa, a ne na osnovu zakona, kako je to bilo ranije predviđeno.
“Time se otvara proctor za određene zloupotrebe”, ocjenjuju Knežević, Bojović i Bulatović.
Oni smatraju da se prikupljanjem podataka od ANB zadire u privatni i porodični život, čija se nepovredivost garantuje Ustavom i ratifikovanim međunarodnim konvencijama o ljudskim pravima i slobodama.
“Ograničenje ovih prava spada u izuzetno osjetljivu materiju koja se ne može regulisati relativnim i nepreciznim formulacijama, kao što je uvođenje načela srazmjernosti između prava na privatnost i ograničernje tog prava iz razloga nacionalne bezbjednosti”, navode poslanici DF.
Oni smatraju da je načelo srazmjernosti postavljeno preširoko i neprecizno, jer ne određuje granice do koje se mogu ograničavati ova prava.
Predloženim zakonom predviđeno je da u slučaju kada postoji vjerovatnoća da gradanin, koji nije dao izričitu saglasnost za razgovor sa ovlašćenim službenikom Agencije, raspolaže obavještenjima značajnim za nacionalnu bezbjednost, ANB može zatražiti od policije da razgovara sa građaninom, uz učešće ovlašćenog službenika Agencije.
Poslanici DF smatraju da se ovom odredbom narušava princip dobrovoljnosti.
“Na taj način se otvara mogućnost zloupotrebe, izigrava pravilo o izričitoj saglasnosti i suštinski omogućava službeniku Agencije da bez pristanka saslušava građanina”, kaže se u obrazloženju amandmana.
Važećim zakonom je propisano ovlašćenje direktora ANB da podnosi Vladi predlog za oslobađanje službenika Agencije obaveze čuvanja tajne prilikom vođenja postupaka pred državnim organima.
Izmjenama zakona predloženo je ukidanje ovog ovlašćenja, što će, kako se navodi, u velikoj mjeri uticati na ishod u postupcima u kojima od ključnog značaja mogu biti informacije koje su službenici prikupili u svom radu.
Ovim rješenjem podaci službenika ANB neće se koristiti u sudskom postupku, jer ga obavezuje čuvanje tajne.
“Ako se imaju u vidu karakter informacija službenika ANB, a odnose se na nacionalnu bezbjednost, suverenitet i teritorijalni integritet, a posebno organizovanog kriminala i korupcije i koji mogu biti krunski dokazi, jasno je da se direktno šteti postupcima pred državnim organima”, smatraju poslanici DF.
Amandmane su dostavili i poslanici Mladen Bojanić i Dritan Abazović, koji smatraju da treba ukinuti uvećanje penzija 20 odsto službenicima Agencije.
“To uvećanje je nepotrebno jer su službenici Agencije stekli pravo na ostvarivanje starosne penzije pod povoljnijim uslovima od opštih uslova za ostale građane”, navode ovi poslanici.
Oni ocjenjuju da službenici Agencije mogu tražiti podatke od organa koji vode registar samo uz njen pisani zahtjev, čime bi se ograničila eventualna zloupotreba podataka. “Amandmanom se zahtijeva obavezno vođenje evidencije o pristupu podacima od službenika Agencije”.