Oni su istakli da je migratorno kretanje na zapadno-balkanskoj ruti konstantno, ali da je broj registrovanih migranata u Crnoj Gori prošle godine manji za 40 odsto u odnosu na prethodnu.
Raspoloživi broj službenika u Sektoru granične policije nije dovoljan za obezbjeđenje državne granice, a sa aspekta analize rizika najugroženija je granica prema Albaniji i Kosovu, a loša infrastruktura, nedostatak opreme i obukla često su izazov za graničare... Objasnili su da u SGP, u odnosu na sistematizaciju, nedostaje više od trećina službenika, ali tvrde da uprkos limitiranim resursima - tehničkim i ljudskim, ipak obezbjeđuju stabilan sistem granične bezbjednosti, pišu Vijesti.
“Kada je u pitanju kadrovski potencijal Sektora granične policije, trenutna popunjenost u odnosu na broj radnih mjesta predviđenih Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji Ministarstva unutrašnjih poslova iznosi oko 63 odsto. Najveći nedostatak kadra je u Regionalnom centru granične policije Jug... Dakle, raspoloživi broj službenika nije dovoljan za obezbjeđenje državne granice i to je trenutno jedan od najvećih izazova sa kojim se suočavamo. Međutim, Sektor granične policije i pored toga svakodnevno ostvaruje veoma dobre rezultate na planu suzbijanja prekograničnog kriminala, pronalaskom akciznih roba, falsifikovanih dokumenata, krijumčarenih luksuznih vozila, oružja i novca”, odgovorili su Vijestima iz te bezbjednosne institucije.
Oni su istakli da je migratorno kretanje na zapadno-balkanskoj ruti konstantno, ali da je broj registrovanih migranata u Crnoj Gori prošle godine manji za 40 odsto u odnosu na prethodnu.
“Sa aspekta analize rizika, registrovanih delikata iz oblasti prekograničnog kriminala i nezakonitih migracija, te drugih parametara na osnovu kojih se procjenjuje prijetnja, najugroženija je granica prema Republici Albaniji i Kosovu. Krijumčari često koriste nepristupačne planinske i močvarne terene, te udaljenost granične linije, ponekad uz logistiku lokalnog stanovništva za svoje kriminalne aktivnosti. Fokus Sektora granične policije su ti ugroženi pravci državne granice, koji su pokriveni raspoloživim tehničkim i kadrovskim kapacitetima”, kazali su iz UP odgovarajući na pitanje Vijesti postoje li određene tačke na granici koje smatraju posebno rizičnim i zašto.
"1.009 osoba registrovano je i procesuirano tokom prošle godine zbog nezakonitog prelazka državne granice van graničnog prelaza", kazali su iz Uprave policije
Precizirali su da su, imajući u vidu konfiguraciju terena, odnosno uglavnom nepristupačno brdsko-planinsko područje naše državne granice, najveći izazovi sa kojima se Sektor granične policije susrijeće logističke prirode:
“I odnose se na infrastrukturu, nedostatak tehničkih sredstava, stacionarnih i mobilnih sistema elektronskog nadzora, neprohodnost puteva i staza uz državnu granicu, naročito u zimskim uslovima, kao i nedostatak kadrovskih kapaciteta”.
“S obzirom na to da je strateški cilj Crne Gore ulazak u Evropsku uniju, važno je napomenuti da se pred državne organe koji imaju nadležnost na granici, zbog preuzimanja odgovornosti za kontrolu spoljnih granica Evropske unije, postavljaju brojne obaveze prihvatanja standarda i najboljih praksi Evropske unije u oblasti granične bezbjednosti. Dakle, krijumčarenje, prekogranični kriminal i nezakonite migracije sa jedne strane i uspostavljanje EU standarda u svim segmentima - infrastruktura, oprema, obuka i dovoljan broj službenika su naši stalni izazovi”, objasnili su iz Službe za odnose sa javnošću UP, prenose Vijesti.
Naglasivši da uprkos tome što Sektor granične policije raspolaže limitiranim resursima, obezbjeđuju stabilan sistem granične bezbjednosti, iz UP su podsjetili da je jedan od glavnih zadataka Crne Gore na putu za članstvo u Evropsku uniju priprema za preuzimanje obezbjeđenja spoljne granice Evropske unije u skladu sa standardima:
“Što podrazumijeva adekvatnu infrastrukturu, opremu, elektronske sisteme, harmonizaciju zakonodavstva i dovoljan broj obučenih službenika u skladu sa standardima koje su u obavezi da primjenjuju sve države Evropske unije. Važno je napomenuti i da ove uslove Crna Gora mora obezbijediti prije ulaska u Evropsku uniju”.
Govoreći o saradnji sa graničnim policijama država okruženja, iz UP su kazali da kontinuirano održavaju sastanke na lokalnom, regionalnom i centralnom nivou.
“Sa svim graničnim policijama država u regionu i realizuju se zajedničke patrole na granici”.
“Takođe, prethodnih godina uspostavljena su dva zajednička centra za policijsku saradnju u kojima su angažovani naši službenici, gdje na dnevnom nivou rade i razmjenjuju informacije sa kolegama iz regiona. U Trebinju je uspostavljen Zajednički centar za policijsku saradnju Bosne i Hercegovine, Srbije i Crne Gore, a u Plavu Zajednički centar za policijsku saradnju Crne Gore, Albanije i Kosova. Efikasna razmjena informacija je ključna za uspješno suzbijanje ilegalnih migracija i prekograničnog kriminala, pa se preduzimaju aktivnosti na jačanju uloge ovih centara i insistira na većem broju razmijenjenih informacija, statističkih podataka i analitičkih proizvoda”.
Iz Uprave policije istakli su da je sredinom 2023. godine donesena Instrukcija o zajedničkom postupanju organizacionih jedinica Uprave policije u oblasti prekograničnog kriminala, čime su, kako su objasnili, učinjeni veliki koraci ka ispunjenju dugogodišnje preporuke Evropske komisije na planu obezbjeđivanja snažnije uloge i autonomije granične policije u krivičnim istragama u vezi sa graničnom bezbjednošću.
“Dobijen je i direktan pristup Europolovom kanalu za međunarodnu operativnu policijsku saradnju - SIENA, tako da je otpočeto sa operativno-istražnim mjerama i radnjama i otvoreni su predmeti u saradnji sa nadležnim tužiocima i kriminalističkom policijom”.
Odgovarajući na pitanja o nedavnim akcijama u kojima je SGP učestvovao ili rukovodio njima, istakli su predmet “Alibaba”.
“Koji je tokom više mjeseci prethodne godine Sektor granične policije vodio zajedno sa Sektorom za borbu protiv kriminala i Specijalnim policijskim odjeljenjem, a koji se odnosio na krijumčarenje migranata ka državama Evropske unije. Kao rezultat ovog predmeta procesuirano je 15 lica, zbog krijumčarenja 352 migranta preko teritorije Crne Gore. Ovom prilikom oduzeto je 18 mobilnih telefona, sedam vozila, novac, putne isprave i drugo”, kazali su iz UP, pišu Vijesti.
Naveli su i da je minulog ljeta, zajedničkim radom sa njihovim kolegama iz Albanije, na samoj granici između Crne Gore i te države, otkrivena plantaža marihuane i realizovana akcija u kojoj je pronađen zasad od 11 hiljada stabljika marihuane.
“Ove akcije su pohvaljene od Europola, Frontexa i drugih međunarodnih organizacija i mogu predstavljati primjer dobrog zajedničkog rada u regionu. Strateške i operativne prioritete, inače se sistemski i kontinuirano usklađuju sa Europolom kroz EMPACT (Evropska multidisciplinarna platforma za borbu protiv kriminalnih prijetnji) u okviru kojeg se realizuju operativne akcije”, odgovorili su iz UP.
Nedostatak ljudstva u Sektoru granične policije nadležni pokušavaju da nadomjeste tehničkim sredstvima i zajedničkim radom sa pripadnicima Vojske Crne Gore.
Iz te bezbjednosne institucije su, odgovarajući o broju patrola na najprometnijim mjestima, kazali da to zavisi od analize rizika.
“Broj patrola, odnosno angažovanih službenika u nadzoru državne granice u velikoj mjeri zavisi od analize rizika. Dakle, planiranje i postavljanje službe uslovljeno je problematikom sa jedne strane i raspoloživim kadrovskim potencijalom sa druge. U Crnoj Gori ima 30 graničnih prelaza čije se stalno funkcionisanje mora obezbijediti, po principu 24/7. Odlaskom u penziju jednog broja službenika prinuđeni smo dio službenika iz patrolne djelatnosti angažovati na graničnim prelazima, što utiče na smanjenje broja patrola u nadzoru državne granice. Nedostajući broj nadomješta se tehničkim sredstvima i kroz zajednički rad sa pripadnicima Vojske Crne Gore u prethodnom periodu, shodno odluci Savjeta za odbranu i bezbjednost. Od izuzetnog značaja u tom smislu je i rad sa službenicima Frontex-a, sa čijom opremom, vozilima i službenicima zajednički čuvamo granicu i nadomještamo nedostatke”.