U Amazoniji je pronađen ogroman drevni grad, koji je hiljadama godina skrivala bujna vegetacija.
Grad je izgrađen prije oko 2.500 godina, a prema procjeni arheologa, bio je nastanjen do 1.000 godina. Teško je procijeniti koliko tačno je ljudi tamo živjelo u bilo kom trenutnu, ali naučnici kažu da ga je naseljavalo 10.000, ako ne i do 100.000 ljudi
Ovo otkriće mijenja naše znanje o istoriji ljudi koji žive u Amazoniji.
Kuće i trgovi u dolini rijeke Upana na istoku Ekvadora bili su povezani zapanjujućom mrežom puteva i kanala.
Oblast se nalazi u blizini vulkana koji je tlo učinio plodnim, ali je možda i uzrokovao uništenje društva.
Na osnovu saznanja o gradovima u planinskim predjelima Južne Amerike, kao što je Maču Pikču u Peruu, vjerovalo se da su ljudi živjeli samo kao nomadi ili u malim naseljima u Amazoniji.
„Ovo je starije od bilo kog drugog nalazišta za koje znamo u Amazoniji.
„Imamo evrocentričan pogled na civilizaciju, ali ovo otkriće pokazuje da moramo da promjenimo naše poimanje kulture i civilizacije", kaže profesor Stiven Rostin, direktor za istraživanja u Nacionalnom centru za naučna istraživanja u Francuskoj i glavni autor izvještaja.
„Ovo mijenja način na koji posmatramo kulture u Amazoniji.
„Većina ljudi zamišlja male grupe, vjerovatno nage, koje žive u kolibama i krče zemlju, a ovo otkriće pokazuje da su drevni ljudi živjeli u složenim urbanim društvima", kaže koautor izveštaja Antoan Dorison.
Grad je izgrađen prije oko 2.500 godina, a prema procjeni arheologa, bio je nastanjen do 1.000 godina.
Teško je procijeniti koliko tačno je ljudi tamo živjelo u bilo kom trenutnu, ali naučnici kažu da ga je naseljavalo 10.000, ako ne i do 100.000 ljudi.
Arheolozi su kombinovali nalaze iskopavanja na terenu i snimke iz vazduha.
Podaci iz vazduha prikupljeni su laserskim senzorima postavljenim na avionu koji je nadlijetao oblast površine 300 kvadratnih kilometara u potrazi za ostacima grada zaraslog u gusto bilje i šume.
Lidar (tehnologija laserskog skeniranja) je otkrio 6.000 pravougaonih humki dimenzija 20 puta 10 metera, i visine dva do tri metra.
Raspoređene su u grupama od tri do šest jedinica oko trga sa centralnom platformom.
Naučnici vjeruju da su mnoge od njih bili domovi, ali da su neke služile za obrede.
U naselju Kilamopeu postoji platforma dimenzija 140 puta četiri metra.
Mreža pravih puteva i staza povezivala je mnoge platforme, među kojima je i ona koja se protezala duž 25 kilometara.
Dr Dorison kaže da su ovi putevi bili najneobičnije otkriće.
„Putna mreža je veoma razvijena.
„Pokriva velike udaljenosti, sve je povezano.
„A ima i puteva pod pravim uglom, što je zadivljujuće", kaže on, objašnjavajući da je mnogo teže napraviti prav put nego onaj koji se uklapa u karakteristike predjela.
Vjeruje da su pojedini imali „veoma moćno značenje" koje je možda vezano za rituale ili vjerovanja.
Naučnici su takođe otkrili puteve na nasipima oko kojih su sa obije strane iskopani jarci i vjeruju da su to kanali koji su služili za upravljanje obilnim vodama u toj oblasti.
Pronađeni su i ostaci odbrane gradova.
Neki rovovi su blokirali ulaze u naselja, a možda su i dokaz da su im prijetili ljudi koji su živjeli u blizini.
Prvi dokazi o ovom gradu pronađeni su 1970-ih, a nakon 25 godina istraživanja, ovo je prvi sveobuhvatni izveštaj.
Istraživanjem je otkriveno veliko, složeno društvo koje izgleda čak i veće od dobro poznatih zajednica Maja u Meksiku i Centralnoj Americi.
„Zamislite da ste otkrili još jednu civilizaciju poput Maja, ali koja ima potpuno drugačiju arhitekturu, namjenu zemljišta i grnčariju", kaže Hoze Irijarte, profesor arheologije na Univerzitetu u Ekseteru, u Engleskoj, koji nije učestvovao u ovom istraživanju.
Neka od otkrića su „jedinstvena" u Južnoj Americi, poput rasporeda osmougaonih i pravougaonih platformi, kaže on.
Očigledno je da su društva bila dobro organizovana i međusobno povezana, kaže on, i kao primjer navodi duge ukopane puteve koji su spajali naselja.
Ne zna se mnogo o ljudima koji su tu živjeli i kakva su bila njihova društva.
U zemljanim humkama pronađene su jame i ognjišta, tegle, kamenje za mlevenje biljaka, i izgorela sjemena.
Ljudi koji su živjeli u naselju Kilamopeu u dolini rijeke Upana su vjerovatno bili okrenuti poljoprivredi.
Hranili su se kukuruzom i slatkim krompirom, i vjerovatno su pili čiču (chicha), vrstu slatkog piva.
Profesor Rosten kaže da mu je na početku njegove karijere rečeno da se ne upušta u ovo istraživanje, jer su naučnici vjerovali da nijedna drevna zajednica nije živjela u Amazoniji.
„Ali, ja sam veoma tvrdoglav i ipak sam ga sproveo.
„Sada moram da priznam da sam prilično srećan zbog ovog velikog otkrića", kaže on.
Sledeći zadatak istraživača je da saznaju šta se nalazi u susjednoj, još neispitanoj oblasti, koja se prostire na 300 kvadratnih kilometara.