Srpska pravoslavna crkva (SPC) danas je kanonizovala tri novoproglašena svetitelja s Kosova i Metohije.
Oni su kanonizovani uz čitanje tropara i svečanu liturgiju održanu u kripti Hrama svetog Save u Beogradu, koju je predvodio patrijarh srpski Irinej zajedno s vladikama.
U red svetaca uvršteni su Grigorije Pećki, Vasilije Pekar i Bosiljka Rajičić iz Pasjana, koji su mučenički stradali na Kosovu i Metohiji pod turskom vlašću, odbijajući da promijene pravoslavnu vjeru.
Liturgijsko proslavljanje novoproglašenih svetih mučenika održano je, u prisustvu velikog broja vjernika, na praznik Spaljivanja moštiju Svetog Save, a obrazloženje Svetog arhijerejskog sabora pročitao je mitropolit crnogorsko primorski Amfilohije.
Na taj način je novoproglašenim svetim potvrđeno je njihovo već odavno postojeće molitveno poštovanje u vjernom narodu Kosova i Metohije i crkve.
Sveti Grigorije Pećki živio je u vrijeme ropstva pod Turcima kao sabrat sveštene Velike lavre svete Pećke patrijaršije.
Po predanju, odbio je da primi muhamedanstvo, a kada je na silu poturčen, ponovo je obukao monašku pocijepanu odjeću i počeo javno i na sav glas da priča o turskom bezakonju.
Ubila ga je razjarena rulja, a njegovo tijelo, bačeno van grada, Srbi su tajno sahranili u blizini Peći.
Sveti mučenik Vasilije Pekar živio je u 17. vijeku u Peći. Njegovu ćerku otela je grupa Turaka, a Vasilija, koji je pojurio za njima, ubili su pošto je odbio da primi muhamedansku vjeru.
Mučenica Bosiljka Rajičić živjela je krajem 18. vijeka. Kao sedamnaestogodišnju djevojku, u Gnjilanu je oteo neki Albanac iz Depca.
Umrla je posle mučenja, odbivši da primi islam, a tek nakon njene smrti, Turci su dozvolili Bosiljkinoj rodbini i Pasjancima da zemne ostatke ove svete novomučenice pokupe i sahrane pored stare crkvice.
Ostaci su kasnije, prilikom obnove, uzidani u hram.
Predanje o pravoslavnom podvigu i mučeničkoj smrti svete djevojke Bosiljke i danas živi u Pasjanu i cijelom Kosovskom Pomoravlju.
Da bi neko bio kanonizovan, odnosno proglašen svetim, ne postoje specijalna pravila, ali je potrebno da bude ispunjen jedan od mogućih uslova - mučenička smrt, kult u narodu, javljanje čudom ili da mu mošti nisu istrulile.
Svako može predložiti da neko bude proglašen svetim, ali uobičajeno je da se stvori kult u narodu da je neko svetitelj, a na crkvi je da u periodu od više godina i decenija procijeni da li je taj kult dovoljno učvršćen i da li zaista postoji.
Svetitelji su većinom monasi, monahinje, episkopi, ali ima i civila, vjernika, građana, odnosno ljudi koji su vodili hrišćanski život ili život po Jevanđelju - svet, čist, čestit i uzoran.