Deficit budžeta za prva četiri mjeseca ove godine iznosio je 142 miliona EUR ili 3,1 odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP), što je 63,8 miliona manje u odnosu na planirani, pokazuju podaci Ministarstva finansija i socijalnog staranja.
Iz Ministarstva su kazali da su prihodi budžeta u periodu od januara do kraja aprila iznosili 491,8 milion EUR ili 10,6 odsto procijenjenog BDP-a.
“U odnosu na uporedni period prošle godine prihodi su manji 8,5 miliona ili 1,7 odsto, kao posljedica ograničene privredne aktivnosti u tekućoj godini nasuprot pozitivnim makroekonomskim kretanjima u prvom prošlogodišnjem kvartalu“, navodi se u izvještaju Ministarstva o izvršenju budžeta za prva četiri mjeseca.
Kako su kazali, imajući u vidu da je od kraja marta prošle godine na snazi bila potpuna obustava za najveći dio privrednih djelatnosti, pad prihoda je značajno usporen, te je za očekivati da će u narednom periodu prihodi početi da bilježe rast u odnosu na prošlu godinu, imajući u vidu poboljšanje epidemiološke situacije, te posljedično tome i ublažavanje epidemioloških mjera.
“U poređenju sa planom, prihodi su veći 3,5 miliona ili 0,7 odsto, prvenstveno usljed veće naplate prihoda po osnovu poreza na dobit pravnih lica, čije je ostvarenje iznad plana 13,4 miliona ili 38 odsto, što predstavlja indikator visokog stepena poreske discipline, čak i kada se poslovanje odvijalo u uslovima pandemije”, navodi se u dokumentu.
Iz Ministarstva su kazali da kod kategorije naknada nastavlja da se bilježi rast od 52,1 odsto u odnosu na isti prošlogodišnji period i 12,1 odsto u odnosu na plan, kao rezultat naplate koja se ostvaruje po osnovu implementacije Programa ekonomskog državljanstva.
“Na drugoj strani, najveće negativno odstupanje u odnosu na uporedni period zabilježeno je kod kategorija porez na dodatu vrijednost i akciza u iznosu od 6,6 miliona, odnosno 5,2 miliona, kao rezultat smanjenog ostvarenog prometa”, navodi se u izvještaju.
U odnosu na planirane, naplata prihoda po osnovu poreza na dodatu vrijednost (PDV) je ostvarena iznad plana 2,3 miliona, dok je naplata prihoda od akciza veća od planirane 2,6 miliona, što ukazuje na rast ostvarenog prometa odnosno postepeni oporavak ekonomske aktivnosti.
Negativno odstupanje u odnosu na isti period prošle godine zabilježeno je i kod kategorije ostali prihodi u iznosu od 3,5 miliona ili 35,8 odsto.
“Shodno Predlogu zakona o budžetu za ovu godinu, odnosno donesenom zaključku Vlade kojim se preduzeća u većinskom vlasništvu države obavezuju da izvrše uplatu dobiti ostvarene u prošloj godini u državni budžet shodno vlasničkom udjelu, u narednom periodu očekuje se rast ove kategorije prihoda”, dodali su iz Ministarstva.
Oni su podsjetili da se, s obzirom na to da Zakon o budžetu za ovu godinu nije donijet do 31. decembra, pristupilo privremenom finansiranju, po kojem se potrošačkim jedinicama mjesečno odobravaju sredstva do iznosa jedne dvanaestine stvarnih izdataka u prethodnoj fiskalnoj godini.
Izdaci budžeta su za prva četiri mjeseca iznosili su 633,9 miliona ili 13,7 odsto procijenjenog BDP-a i u odnosu na planirane manji su 60,3 miliona ili 8,7 odsto kao posljedica toga što se prilikom utvrđivanja plana pošlo od pretpostavke stvaranja neophodne fiskalne rezerve za potrebe finansiranja mjera i aktivnosti u uslovima neizvjesnosti u periodu pandemije.
“U odnosu na isti prošlogodišnji period, izdaci budžeta su veći 10,9 miliona ili 1,8 odsto, prvenstveno usljed veće realizacije kategorije rezerve u iznosu od 37 miliona, kao rezultat izdvajanja sredstava za osnivački kapital nove nacionalne avio kompanije ToMontenegro, ali i nastavka sprovođenja pomoći privredi i građanima kroz pakete mjera podrške, pri čemu se najveći dio odnosi na subvencije zarada zaposlenih”, objasnili su iz Ministarstva.
Kategorija transferi institucijama, pojedincima, nevladinom i javnom sektoru bilježi nižu realizaciju u odnosu na isti period prošle godine u iznosu od 22,2 miliona.
U strukturi budžetskih izdataka, tekući su bili 279,6 miliona EUR, što je 26 miliona manje u odnosu na planirane.
Nižu realizaciju u odnosu na planirane opredjeljuje niže ostvarenje gotovo svih kategorija tekućih izdataka, a prvenstveno rashoda za usluge u iznosu od 11,7 miliona.
U odnosu na uporedni period, tekući izdaci su manji šest miliona.
”Što se tiče kapitalnih izdataka, oni su realizovani u iznosu od 41,8 miliona EUR, što je 17,1 milion manje od planiranih, dok su u odnosu na realizaciju u istom periodu prošle godine manji 2,2 miliona”, zaključuje se u dokumentu.