Cijene hrane u svijetu porasle su u martu najviše od 1990. godine, kada je Agencija Ujedinjenih nacija za hranu i poljoprivredu (UNFAO) počela da objavljuje podatke.
Cijene hrane dostigle su rekordne vrijednosti podstaknute poskupljenjem žitarica i biljnih ulja zbog rata u Ukrajini.
FAO-ov indeks košarice osnovnih prehrambenih proizvoda porastao je u martu 12,6 odsto u odnosu na februar, na prosječna 159,3 boda, dostigavši novu najvišu vrijednost od 1990. godine.
U odnosu na prošlogodišnji mart viši je 33,6 odsto, prenosi Hina.
Najviše su u martu porasle cijene biljnih ulja, 23,2 odsto u odnosu na februar, podstaknute poskupljenjem suncokretovog ulja zbog smanjenog izvoza iz Ukrajine, najvećeg svjetskog izvoznika.
Cijene žitarica porasle su na mjesečnom nivou 17,1 odsto, odražavajući poskupljenje pšenice od 19,7 odsto i kukuruza od 19,1 odsto, najprije zbog rata u Ukrajini.
Rusija i Ukrajina činile su oko 30 odsto odnosno 20 odsto svjetskog izvoza tih žitarica u posljednje tri godine.
"Dodatni razlog poskupljenja pšenice bila je zabrinutost za rod u Sjedinjenim Američkim Državama (SAD)", rekli su u FAO-u.
Značajnije je u martu poskupio i šećer, 6,7 odsto u odnosu na februar, zbog viših cijena sirove nafte i jačanja brazilskog reala.
Značajnije poskupljenje spriječili su povoljni izgledi za proizvodnju u Indiji.
Indeks koji pokazuje kretanje cijena mesa porastao je u martu 4,8 odsto, na najvišu vrijednost otkada je FAO počeo da objavljuje izvještaje, podstaknut poskupljenjem svinjetine zbog nedovoljnog broja životinja u Zapadnoj Evropi.
Porasle su i cijene živine, zbog epidemije ptičijeg gripa.
Najblaže je porastao indeks koji prati kretanje cijena mlijeka i mliječnih proizvoda, 2,6 odsto u odnosu na februar, što FAO objašnjava poskupljenjem maslaca i mlijeka u prahu.
U odnosu na prošlogodišnji mart, cijene te kategorije prehrambenih proizvoda više su 23,5 odsto.
U odvojenom izvještaju o ponudi i potražnji na tržištima žitarica, FAO je snizio prognozu ovogodišnje proizvodnje pšenice, na 784 miliona tona, što bi značilo da bi porasla 1,1 odsto u odnosu na prošlu godinu. U februaru FAO je proizvodnju u ovoj godini procijenio na 790 miliona tona.
Proizvodnja u Ukrajini trebalo bi da padne ispod petogodišnjeg prosjeka, na osnovu očekivanja da u Ukrajini možda neće biti požnjeveno najmanje 20 odsto roda ozime pšenice zbog razaranja, ograničenog pristupa ili nedostatka resursa za žetvu.
"Povoljni vremenski uslovi podržavaju prognozu ruske proizvodnje koja bi trebalo da bude iznad petogodišnjeg prosjeka, ali je preliminarna, zbog mogućih problema s uvozom nekih poljoprivrednih sirovina", napomenuli su u FAO-u.
Proizvodnja pšenice u Evropskoj uniji (EU) trebalo bi da se smanji na 134 miliona tona, zbog padavina u južnim članicama i moguće manje zasijane površine.
FAO je zbog rata u Ukrajini snizio prognozu svjetske trgovine žitaricama u sezoni 2021/2022, tri odsto, na 469 miliona tona.
EU i Indija trebalo bi da povećaju izvoz pšenice, a Argentina, Indija i SAD izvoz kukuruza, što će dijelom nadoknaditi gubitak izvoza iz crnomorske regije.