Kafa i voda, koje pijemo, hrana, koju jedu naša djeca, stvari, koje nose svi od nas, usisivači, fenovi, kamere i mobilni telefoni su takvi kakvi jesu zahvaljujući američkoj Agenciji. Otkrije šta je sve omogućila NASA svima nama!
MONDO je proveo nekoliko dana sa NASA i Discovery predstavnicima u Londonu, gdje je, povodom proslave 60 godina postojanja američke Agencije, organizovano druženje sa medijima i specijalna projekcija dokumentarnog filma o prvih šest decenija američke Agencije.
NASA je, možda to i ne znate, mnogo više od istraživanja svemira - NASA je prevashodno koncentrisala svoje kapacitete na istraživanje planete na kojoj živimo i to je veoma važna stvar, o kojoj ćemo tokom oktobra pričati mnogo više u našim pričama iz Londona.
Za sada želimo da vam predstavimo neke svakodnevne uređaje i stvari, koje su rezultat NASA istraživanja i koje su nastale i konstruisanje zahvaljujući američkoj Agenciji, čime nam je svakodnevica lakša i prijatnija.
Sjajne stvari, kojima NASA pokreće i za našu svakodnevicu objedinjene su u okviru istraživačkog projekta i virtuelne galerije NASA Home & City, gdje ćete pronaći mnoge zanimljivosti o običnim stvarima, koje su nastale slučajno ili s namerom iz neobičnih i velikih istraživačkih poduhvata.
Ovih 14 stvari smo mi izdvojili za vas, ali vas ohrabrujemo i da samostalno posjetite onlajn NASA centar i saznate šta je sve još NASA uradila za sve nas.
Fleksibilni aerogel
Aerogel je izmišljen još tokom 1930. godine, ali je godinama nakon toga bio neupotrebljiv zbog svoje krtoće i lakog pucanja. Tako je bilo sve dok NASA inženjeri nisu unaprijedili postojeću tehnologiju nizom izmena, koje su aerogelu dali izdržljivost i istovremenu savitljivost, pa se fleksibilni aerogel danas koristi za proizvodnju zimskih jakni, ski-odela, obuće za ekstremne sportove i planinarenje i kretanje po snegu. Aerogel istovremeno omogućava da predmeti izrađeni od ovog materijala ne propuštaju vlagu i da zadržavaju toplotu i omoguće slobodno kretanje.
Materijali koji regulišu toplotu
Novi tip materijala i odjeće, koji je razvijen u saradnji industrije trikotaže i NASA tima prvo za svemirska odijela sad se koristi u bebi ćebadima i drugim proizvodima i odjeći, koji regulišu temperaturu između okoline i tijela. Na ovaj način omogućava se zadržavanje toplote kad je to potrebno ili njeno odvođenje, kad je tijelu pretoplo.
Baterije za slušne aparate
Novi tip baterija zasnovanih na cink tehnologiji, koja je u okviru NASA sistema razvijana decenijama, omogućava danas baterijama za slušne aparate da traju duže, pune se kraće i ostvare duži radni vijek i nakon velikog broja punjenja.
Tečni metal
Današnji teniski reket nikad ne bi bio tako moćan i izdržljiv, da za njega nije upotrebljena NASA tehnologija tzv. “metallic glass“, koja omogućava da novi tip metala bude istovremeno izuzetno lagan i izdržljiviji od klasičnih metala. Novi “tečni metal“ je dvostruko snažniji u odnosu na svoju težinu i otporan je ne samo na koroziju i poroznost, nego i na temperaturne oscilacije. Ova tehnologija se koristi, pored sportske opreme i u futrolama za telefone, mobilnoj elektronici, satovima, premazima za industriju i u mnogim drugim primerima.
LED sijalice
NASA inženjeri i naučnici razvili su različite tipove LED rasvete, koja se koristila za uzgajanje biljaka u svemiru. Ove sijalice su pored ovoga imali zadatak i da omoguće bolji san astronautima, a bile su energetski efikasnije od običnih sijalica. Danas je LED tehnologija dostupna svima i dio je svih naših domova makar kroz sijalice u lampama i lusterima.
Memorijska pjena
Reklame za dušeke, koje su nas preplavile u poslednje vrijeme ne bi danas postojale, da NASA nije razvijala tehnologiju memorijske pjene za sjedišta svojih svemirskih vozila, zbog povećane bezbjednosti i veće udobnosti. NASA je ovu tehnologiju nazvala “čvrsta pjena“, a danas je, osim u dušecima koristimo za obuću, prostirke, jastuke i medicinskim pomagalima.
Fen, četka, pegla za kosu
Današnji fen, četka za kosu i pegla za kosu su poboljšani zahvaljujući nekoliko ključnih NASA pronalazaka, kao što je, recimo metalno-keramička pločica, koja brzo može da se ugrije i bezbjedna je pri kontaktu sa kosom.
Ljekovi za spriječavanje osteoporoze
Tokom boravka na Internacionalnoj Svemirskoj Stanici (ISS) NASA naučnici su pronašli i razvili lijek namenjen borbi protiv nestanka koštane mase u organizmu, koji je kasnije unaprijeđen u ljekove protiv osteoporoze. Zahvaljujući ovim ljekovima broj fraktura kuka smanjen je za oko 40 odsto, dok su neki drugi tretirani djelovi tijela dali još bolje rezultate i smanjenje oboljenja ili frakture i do 60 procenata.
Naočare za sunce
Današnje naočare za sunce otporne su na ogrebotine, imaju veći stepen prozirnog zatamnjenja stakala i napredne UV filtere zahvaljujući istraživanjima i patentima NASA-e, koja je to kasnije omogućila za korišćenje u civilne svrhe.
Digitalni fotoaparati i kamere telefona
Jedna od najrasprostranjenijih NASA tehnologija, koja je pronašla upotrebu u svakodnevnom životu je CMOS senzor, koji su inženjeri Agencije razvili za brže i kvalitetnije istraživanje svemirskih tijela iz neposredne blizine. CMOS senzor se koristi u mobilnim telefonima otkad su oni dobili kamere, a lično je i sa digitalnim fotoaparatima.
Prečistači vode
NASA istraživači rade sa privatnim kompanijama na razvoju tehnologije i uređaja, koji je koriste, za čistiju i kvalitetniju pijaću vodu. Tri prototipa, koja je NASA razvila kao podršku svojim astronautima u svemiru, brzo su prilagođena za svakodnevnu upotrebu i danas su u upotrebi širom planete, posebno u ruralnim i mestima na kojima je pijaća voda slabo dostupna.
Aparati za kafu
Tehnologija precizne temperature i pritiska za pripremu napitaka, koji je razvio NASA inženjer, ekspresno je našla primjenu u industriji pripreme kafe, u profesionalnoj i kućnoj upotrebi. NASA inženjer, koji je razvio ovu tehnologiju popularizovao ju je, nakon što je napustio Agenciju i sa svojim novim startap timom približio je običnim ljudima.
Usisivači i usisivači za sto
Vakuum tehnologija unapređena je u NASA laboratorijama i njen razvoj doveo je do proizvodnje kvalitetnijih usisivača bez kesa i sa različitim filterima. Takođe, da nije bilo NASA istraživanja danas ne bismo imali mobilne-stone usisivače, koji se koriste i u ugostiteljskoj industriji i sve više u kućnoj upotrebi.
Unaprijeđena bebi formula
Današnji klinci od najranijih dana jedu bolje zahvaljujući NASA naučnicima, koji su razvili posebnu vrstu hrane za svoje astronaute. Proizvodnja Omega-3 masnih kisjelina, koji se nalaze u ljudskom tijelu, bila je prekretnica u proizvodnji dječije hrane od najranijeg doba i danas se koristi u gotovo svim bebi formulama širom svijeta, nezavisno od proizvođača.
Ovo je samo djelić velike NASA slagalice, koju ćemo složiti na MONDO portalu ovih dana. Agencija je ispričala svoju nevjerovatnu šest decenija dugu priču rediteljki Rori Kenedi, rođaki američkog predsjednika Kenedija, koja ju je pretočila u nevjerovatan dokumentarni film. NASA-in put biće ispričan na Discovery kanalu, a ukod nas će biti emitovan 14. oktobra, u 21 sat.
“NASA: Putovanje u svijet budućnosti“ je nevjerovatna priča, koja će vas zadiviti i zabrinuti u isto vrijeme, a o kojoj ćemo uskoro pisati opširnije na MONDO portalu.