Tabla sa natpisom da su srpski vojnici oslobodili Budvu, koja je postavljena 1931. godine biće uklonjena jer “ono što na njoj piše ne odgovara istorijskim činjenicama”, javljaju mediji.
Izvor: MONDO/Predrag Vujić
Generalna direktorka Direktorata za kulturnu baštinu Ministarstva kulture Crne Gore Lidija Ljesar rekla je da Ministarstvo kulture i Komisija za podizanje spomen obilježja nemaju pravo da sa ulaza u Stari grad u Budvi skinu ploču "srpskim oslobodiocima Budve" ako Opština ne podnese inicijativu za uklanjanje, pišu “Vijesti".
Ljesar kaže da će tabla ipak biti uklonjena po drugom osnovu.
"Imamo pravo da djelujemo po Zakonu o zaštiti kulturnih dobara. Kroz projekat o revalorizaciji Starog grada tretiraćemo ovo kulturno dobro i sve ono što nije kulturni sloj i ne odgovara istorijskim činjenicama, a što degradira to kulturno dobro, biće uklonjeno", rekla je Ljesar.
Napominje da iznosi lični stav kao stručnjak i da ta ploča ne može da bude tretirana kao kulturni sloj.
"Kulturni sloj nije spomen obilježje, već ono o čemu priča to spomen obilježje. Spomen obilježje je u stvari 24-satni saobraćajac koji upućuje kojim putem treba ići. Ovaj saobraćajac iznad ulaznih vrata u Budvi nije dobar i izaziva kolaps u saobraćaju", objašnjava Lidija Ljesar.
Spomen- ploča je postavljena 1931. godine iznad Veljih vrata na ulazu u Stari grad, a Komisija za podizanje spomen obilježja Ministarstva kulture konstatovala je da ono što na njoj stoji ne odgovara istorijskim činjenicama.
Nalaz je dostavila Opštini Budva koja jedina po Zakonu o podizanju spomen obilježja može inicirati uklanjanje sporne ploče. To je prošle godine tražila Liberalna partija.
Na ploči, postavljenoj ispod Venecijanskog lava, uklesane su riječi:
"Na uspomenu dolaska hrabre pobjedonosne srpske vojske koja posle junačkih pobjeda oslobodi Budvu na Mitrovdan 8. novembra 1918. postavlja Opština Budva".
Iznad tog napisa uklesane su riječi Petra Drugog Petrovića Njegoša da "pokoljenja djela sude".
Ljesareva ukazuje da 8. novembra 1918. Austro-ugarska nije postojala, a članice tadašnje Austro-ugarske monarhije su nedeljama prije toga proglasile nezavisnost u svojim parlamentima.
"Tog 8. novembra nije bilo oslobađanja Budve. Negde ne čudi činjenica što je ploča postavljena 1931, a ne odmah 1918. godine. Ako smo mentalitet kakav jesmo, pa volimo odmah ordenje i znamenje da dajemo, tadašnja vlast je vrlo spretno znala da to spomen obilježje ne bi 1918. godine pilo vodu. Ali, isto tako imamo jedan mentalitetski problem - brzo zaboravljamo i brzo usvajamo novo, pa je tako spomen obeležje 1931. prošlo među Budvanima".
Ljesareva kaže da bi se, na primer, kulturnim slojem smatrao da je na mjestu spomen- ploče bio grb Karađorđevića jer to ima istorijskog utemeljenja.
Projekat revalorizacije kulturnih dobara, čiji je Ljesar autor, okupio je 250 stručnjaka koji su radili u 50 timova. Jedan tim se bavio Starim gradom pod mentorstvom Ljesareve, te evidentirao sve ono što je devalvirano.
U Opštini Budva ne postoji spremnost za pokretanje inicijative za ukanjanje spomen ploče zbog, kako je rečeno Vijestima ljetnje sezone i mogućeg efekta koje bi to imalo na okruženje i dolazak sprskih gostiju.