Obilježen Dan pobune mornara u Boki

KOTOR 1. 2. - U Kotoru i Djenovićima pored Herceg Novog u petak je prigodnim manifestacijama obilježena 90-ta godišnjica pobune mornara u Boki.

U Kotoru je otvoreno obnovljeno odjeljenje Pomorskog muzeja posvećeno Prvom i Drugom svjetskom ratu.

Predstavnik Vojno-istorijskog instituta i Vojnog muzeja iz Budimpešte Margeta Beh Andraš, rekao je da današnja generacija ima obavezu prema onim koje dolaze da sačuva uspomene na istorijske dogadjaje od prije 80 godina.

Dan pobune mornara u Boki obilježen je i u Djenovićima polaganjem vijenaca i cvijeća na spomen obilježje ispred Mesne zajednice i bacanjem vijenca u more.

Nezadovoljni statusom i tretmanom oko 4.000 mornara različitih nacionalnosti na 40 brodova Austrougarske vojske stacionirane u Boki Kotorskoj 1.februara 1918.godine digli su se na ustanak.

Tačno u podne 1. februara, pre 90 godina sa brodova su, uz zvuke Marseljeze, skinute austro-ugarske zastave i podignute nacionalne. Pucanj sa komandnog broda Sent Dzordz označio je početak pobune.

Solidarnost sa pobunjenim mornarima pružili su i mještani Djenovića pored Herceg Novog i Tivta.

U organizaciju pobune nisu bile uključene kopnene jedinice Austro-ugarske vojske u Boki. Zbog napada sa kopna i nepriključivanju pobuni mornara sa flote iz Šibenika i Pule već drugog dana pokret je oslabio, a 3. februara komandu nad brodovima preuzela je ponovo austrougarska vlast.

U roku od 24 sata uhapšeno je oko 800 mornara, pred preki vojni sud izvedeno je 40 koji su se smatrali organizatorima. Na smrt strijeljanjem, koje je izvršeno 11. februara u Škaljarima, pored Kotora osudjeni su František Raš, Anton Grabar, Jerko Šižgorić i
Mate Brničević.

Protiv ostalih vodjen je sudski postupak, većina je u martu 1918. godine puštena na slobodu, a raspadom Austro-ugarske obustavljeni su procesi i protiv ostalih mornara.

Pobuna mornara u Boki bila je i početak raspada moćne Austrougasrske monarhije.

U Kamenarima je promovisan koverat i poštanski žig sa natpisom 90 godina pobune mornara u Boki u kući pomorskog kapetana i filateliste Toma Katurića gdje su se sastajali organizatori pobune u vrijeme kada je deda Toma Katurića, koji je bio obaviješten o pobuni, u njoj držao kafanu.

(Beta)