Mediteran je jedan od najvećih svjetskih rezervoara morskog i obalnog diverziteta, a prijeti mu ozbiljno zagađenje.
Više od 87 posto Sredozemnog mora je kontaminirano mikroplastikom i drugim zagađivačima, uključujući toksične metale i industrijske hemikalije. Globalno, zagađenje vode je povezano sa 1,4 miliona prijevremenih smrti, što uzrokuje probleme za 150 miliona ljudi koji žive duž obale Sredozemnog mora i 270 miliona turista koji su privučeni ovim vodama svake godine.
Sredozemno more se prostire na 46.000 kilometara obale u 22 zemlje, mnoge sa različitim ekološkim standardima i praksama. Egipat, koji daje 0,25 miliona tona plastike koja završi u Mediteranu, najveći je prestupnik, kaže VVF, a slijede Turska, koja daje 0,11 miliona tona, i Italija, koja doprinosi 0,04 miliona tona plastike zagađenom moru - sav dio od 1,9 miliona plastičnih fragmenata po kvadratnom metru.
Medicinski stručnjaci konsultovani za izvještaj VVF-a kažu da ljudi mogu da unose mikroplastiku iz vodenog okruženja kroz konzumaciju morskih organizama i kroz vodu. Oni su istakli da se najveći dio unosi konzumiranjem tri glavne komercijalne vrste ribe (brancin i dvije vrste skuše). U priobalnom gradu Ostiji u blizini Rima, Pjerluiđi Kapoci skenira more iz svog restorana Mediterraneo:
"Možda prije 50 godina ljudi nisu znali šta mi sada znamo o zagađenju i plastici, ali vidim mlade ljude kako bez problema bacaju plastične flaše u more, bacanje smeća na zemlju, cigarete..."
Prije deset godina, svakog jutra pijesak ispred njegovog restorana na plaži bio je prekriven hemikalijama sa teretnih brodova koji su prolazili kroz brodske trake vidljive sa obale:
"Zahvaljujući boljoj regulativi, tog hemijskog zagađenja sada više nema", rekao je za CNN.
Mediteran je jedan od najvećih svjetskih rezervoara morskog i obalnog diverziteta, navodi Medmorska alijansa, koja radi na zagovaranju ribarske industrije kroz bolje prakse. Kažu da teško zagađenje negativno utiče na bogatu morsku floru i faunu. Iako pokriva samo 0,7 odsto površine svjetskog okeana, more ima 7,5 odsto svjetske morske faune i 18 odsto svjetske morske flore.
Ribolov je industrija vrijedna 4,6 milijardi eura na Mediteranu, a zagađenje vode je u velikoj mjeri uticalo na egzistenciju 180.000 ljudi koji se oslanjaju na ribolov za život, kaže VVF.
Program UN za životnu sredinu kaže da je morski ulov u Mediteranu opao za 34 odsto u posljednjih 50 godina, zbog prekomernog ribolova i plastike u vodi. Studija iz 2023. koju je sproveo Institut za očuvanje mora arhipelaga u Grčkoj ispitala je 25 morskih životinja, uključujući osam delfina, dvije foke i 15 morskih kornjača, i otkrila mikroplastične zagađivače u svima.
Rafael Marfela, profesor napredne nauke na Univerzitetu Vanviteli u Napulju, kaže da je zagađenje plastikom hitan globalni problem koji prevazilazi štetu po životnu sredinu.
Citirajući nedavni članak u New England Journal of Medicine, on ističe vezu između mikroplastike i nanoplastike poznate kao MNP i određenih kardiovaskularnih bolesti:
"Sadašnja saznanja sugerišu da MNP mogu ući u krvotok gutanjem ili udisanjem, izazivajući upalu i oksidativni stres. Vremenom, hronična izloženost MNP-ima može ubrzati napredovanje ateroskleroze i povećati vjerovatnoću kardiovaskularnih događaja."
Zagađenje plastikom se smatra "upornim" zagađivačem, što znači da kada postane invazivno, ostaje tamo gdje jeste. Ako ljudi ne daju svoj dio doprinosa da zaustave pošast zagađenja vode, odmor na Mediteranu iz snova mogao bi se uskoro pretvoriti u noćnu moru.