Otkako je Hamas izveo najambiciozniji napad na Izrael, koji je ikada pokrenut iz Pojasa Gaze, postavljaju se pitanja ko je rukovodio smrtonosnom akcijom u kojoj je ubijeno oko 1.400 Izraelaca.
Jedan dio vođa Hamasa je ubijen kada je Izrael pokrenuo seriju osvetničkih napada, ali ključne figure se već godinama uspješno skrivaju.
Mnogi od najviše rangiranih pripadnika Hamasa ne eksponiraju se javno, dok su drugi proveli veći dio svog života izbjegavajući pokušaje atentata od strane Izraela.
Ovo su Hamasovi najistaknutiji lideri.
Ismail Hanije
Ismail Hanije se smatra generalnim vođom Hamasa. Kao istaknutog člana pokreta od kasnih 1980-ih, Izrael je zatvorio Hanija na tri godine 1989. dok je gušio prvi palestinski ustanak, prenosi BBC.
Zatim je 1992. godine prognan na ničiju zemlju između Izraela i Libana, zajedno sa brojnim liderima Hamasa.
Israel Gaza war: Who are the most prominent leaders of Hamas?https://t.co/JiSYUqtsrU
— BBC News (World) (@BBCWorld)October 17, 2023
Posle godinu dana u izgnanstvu, vratio se u Gazu. Tokom 1997. godine postavljen je za šefa kancelarije Hamasovog duhovnog vođe, ojačavajući njegovu poziciju.
Hanija je za palestinskog premijera 2006. imenovao predsjednik Mahmud Abas nakon što je Hamas osvojio najviše mjesta na nacionalnim izborima, ali je smenjen godinu dana kasnije nakon što je grupa izbacila Abasovu stranku Fatah iz Pojasa Gaze u nedelji smrtonosnog nasilja.
Hanije je odbacio smjenu kao „neustavnu”, ističući da njegova vlada „neće napustiti svoje nacionalne odgovornosti prema palestinskom narodu”, pa je nastavio da vlada u Gazi.
Za šefa Hamasovog političkog biroa izabran je 2017. godine. Poslednjih godina živi u Kataru.
Meet Ismail Haniyeh, leader of the Hamas terrorist organization.pic.twitter.com/qNWouTOkm4
— Israel Defense Forces (@IDF)October 17, 2023
Iahia Sinvar
Vođa pokreta Hamas u Pojasu Gaze rođen je 1962. godine.
On je osnivač Hamasove bezbjednosne službe poznate kao Majd, koja upravlja pitanjima unutrašnje bezbjednosti, istražuje osumnjičene izraelske agente i traga za oficirima izraelskih obavještajnih i bezbjednosnih službi.
Sinvar je hapšen tri puta. Nakon trećeg hapšenja 1988. godine, osuđen je na četiri doživotne kazne zatvora.
Međutim, on je bio među 1.027 palestinskih i izraelskih arapskih zatvorenika koje je Izrael pustio u zamjenu za izraelskog vojnika koji je Hamas držao u zatočeništvu više od pet godina.
The life of the man who is responsible for the biggest tragedy of the State of Israel Yahya Sinwar was saved by Israel. It was Israel who provided him lifesaving medical treatment when he had cancer.
— יוסף חדאד - Yoseph Haddad (@YosephHaddad)October 16, 2023
If even after this you don’t see the moral difference between Israel and it’s…pic.twitter.com/YDLf2XkJzT
Sinvar se vratio na svoju poziciju istaknutog lidera u Hamasu i imenovan je za šefa političkog biroa grupe u Pojasu Gaze 2017. godine.
SAD su 2015. uvrstile Sinvara na svoju crnu listu „međunarodnih terorista“.
Mohamed Deif
Mohamed Deif predvodi Brigade Al-Kasam.
On je mračna figura poznata Palestincima kao Mastermind, a Izraelcima kao „Mačka sa devet života“. Izraelske vlasti su ga zatvorile 1989. godine, nakon čega je formirao Brigade Al Kasam sa ciljem da zarobi izraelske vojnike.
Nakon puštanja na slobodu, pomogao je u izgradnji tunela koji su omogućili borcima Hamasa da uđu u Izrael iz Gaze.
Deif je jedan od najtraženijih ljudi u Izraelu, optužen za planiranje i nadgledanje bombaških napada na autobuse u kojima je ubijeno desetine Izraelaca 1996. godine i za umiješanost u hvatanje i ubistvo tri izraelska vojnika sredinom 1990-ih.
Mohammed Deif, has near mythical status in Gaza because of his ability to evade assassination, leads the “Izz al-Din al-Qassam Brigades”, the military arm of the Hamas movement. He is a shadowy figure known to Palestinians as “The Mastermind”, & to Israelis as “The Cat with Nine…pic.twitter.com/ZvrLDWlOK0
— Tamara The Judeo Christian Medium (@TamaratheMedium)October 19, 2023
Izrael ga je zatvorio 2000. godine, ali je pobjegao na početku druge palestinske pobune, ili intifade.
Najozbiljniji pokušaji atentata na njega bili su 2002. godine: Deif je preživio, ali je izgubio jedno oko. Izrael kaže da je takođe izgubio stopalo i ruku i da ima poteškoća da govori.
Izraelske snage bezbjednosti nisu uspjele da ubiju Deifa tokom napada na pojas Gaze 2014. godine, ali su ubile njegovu ženu i dvoje djece.
Marvan Isa
Marvan Isa, ili Čovjek iz sijenke i desna ruka Mohameda Deifa, zamjenik je glavnog komandanta brigada Al Kasam. Izraelske snage pritvorile su ga tokom prve intifade na pet godina zbog njegovih aktivnosti sa Hamasom.
Palestinske vlasti su uhapsile Isu 1997. godine, ali je oslobođen nakon druge intifade 2000. godine. Bio je na listi najtraženijih u Izraelu.
Marwan Issa, Hamas terrorist,thought to have played a significant role in the recent attack in Gaza, nicknamed “The Shadow Man”, is Mohammed Deif's (Hamas Leader),right hand man, & is the “Deputy Commander In Chief” of “The Izz al-Din al-Qassam Brigades” Israeli forces detained…pic.twitter.com/4rdl9AHEkb
— Tamara The Judeo Christian Medium (@TamaratheMedium)October 20, 2023
Izraelski ratni avioni su takođe dva puta uništili njegovu kuću tokom invazije na Gazu 2014. i 2021. godine, ubivši njegovog brata.
Smatra se da je igrao značajnu ulogu u planiranju upada u Izrael, uključujući i najnoviji.
Kaled Mešal
Kaled Mešal, koji je rođen na Zapadnoj obali 1956. godine, smatra se jednim od osnivača Hamasa. Po direktnim uputstvima izraelskog premijera Benjamina Netanjahua, izraelska špijunska agencija Mosad pokušala je da ubije Mešala 1997. dok je živio u Jordanu,
Agenti Mosada ušli su u Jordan sa falsifikovanim kanadskim pasošima, a Mešalu je ubrizgana otrovna supstanca dok je hodao ulicom. Jordanske vlasti otkrile su pokušaj atentata i uhapsile dvojicu pripadnika Mosada.
Pokojni kralj Jordana Husein zatražio je od izraelskog premijera protivotrov za supstancu koju je ubrizgavao Mešalu. Suočen sa pritiskom tadašnjeg američkog predsjednika Bila Klintona, Netanjahu je obezbijedio protivotrov nakon što je prvobitno odbio zahtjev.
The key Hamas negotiator over the fate of more than 200 hostages held by the group inside Gaza says all the civilians among them will be released - if the right conditions are met.
— Sky News (@SkyNews)October 23, 2023
Khaled Meshaal speaks to Sky's@DominicWaghorn.https://t.co/OPAgkQTeXT
Sky 501 / YouTubepic.twitter.com/4MENx82SjF
Mešal, koji živi u Kataru, prvi put je posjetio pojas Gaze 2012. godine. Primili su ga palestinski zvaničnici i gomile Palestinaca izašle su da mu požele dobrodošlicu.
Hamas je 2017. izabrao Ismaila Hanija da naslijedi Mešala na mjestu šefa svog političkog biroa, a Mešal je postao šef političkog biroa grupe u inostranstvu.
Mahmud Zahar
Mahmud Zahar je rođen u Gazi 1945. godine od oca Palestinca i majke Egipćanke. Smatra se jednim od najistaknutijih lidera Hamasa i članom političkog rukovodstva pokreta.
Išao je u školu u Gazi i na univerzitet u Kairu, zatim je radio kao ljekar u Gazi i Kan Junisu sve dok ga izraelske vlasti nisu otpustile zbog njegovog političkog položaja.
Mahmud Zahar je držan u izraelskim zatvorima 1988. godine, mjesecima nakon osnivanja Hamasa. Bio je među onima koje je Izrael deportovao na ničiju zemlju 1992. godine, gdje je proveo godinu dana.
Mahmoud al-Zahar, commandant du Hamas :
— Damien Rieu (@DamienRieu)October 23, 2023
"La planète entière sera sous notre loi ; il n'y aura plus de juifs ni de traîtres chrétiens.".pic.twitter.com/nzn8h6hGA5
Pošto je pokret Hamas pobijedio na palestinskim opštim izborima 2006. godine, Zahar se pridružio Ministarstvu spoljnih poslova u novoformiranoj vladi premijera Ismaila Hanija pre njenog konačnog razrješenja.
Izrael je pokušao da ubije Zahara 2003. godine, kada je avion bacio bombu na njegovu kuću u gradu Gaza. U napadu je zadobio lakše povrede, ali je ubio njegovog najstarijeg sina Kaleda.
Njegov drugi sin, Hosam, koji je bio pripadnik Al Kasam brigada, poginuo je u izraelskom vazdušnom napadu na Gazu 2008. godine.