Trgovačke marže u veleprodaji i maloprodaji biće ograničene na pet do 15 odsto za dio osnovnih životnih namirnica, prehrambenih proizvoda i sredstava za održavanje higijene.
Izmjene su odluke o privremenim mjerama za ograničavanje cijena proizvoda od posebnog značaja za život i zdravlje ljudi i listi proizvoda. Ministarstvo ekonomskog razvoja pripremilo je ovaj dokument kojim rukovodi ministar Nik Đeljošaj.
Vlada bi o ovom predlogu trebalo da odlučuje do kraja sedmice
Ova akcija je sveobuhvatna jer se ona ne odnosi samo na po jedan artikal iz određene grupe proizvoda već na sve artikle iz određene kategorije proizvoda. Pa tako imamo primjer ograničenje marže na ,,pileće meso" odnosi se na piletinu u cijelo, bijelo meso, batak, krilca..
Liste proizvoda za koje se ograničavaju marže su podijeljene u tri grupe. Za prvu grupu proizvoda, marže su ograničene odlukom Vlade iz juna 2022. godine, i sada se predlaže njihovo produženja tako da će marže u veleprodaji i dalje biti ograničene na pet odsto a u maloprodaji na sedam odsto za pšenična brašna tip 400 i 500, šećer kristal, jestivo suncokretovo ulje i kuhinjsku so. Marža je ograničena samo na so u pakovanju od jednog kilograma, dok za ostale proizvode u grupi ograničenje marže važi za sva težinska pakovanja, pišu Vijesti.
U drugoj grupi, gdje se ograničavanje marži u trgovini na veliko i malo sada predlaže na po 10%, nalazi se 31 kategorija prehrambenih proizvoda, kao što su domaći sir, flaširana (negazirana i gazirana) voda, jogurt, kokošija jaja 10kom, krompir, mlijeko, pileće meso, svinjsko meso sa i bez kostiju, pirinač, smrznuto voće i povrće... Kod jaja marža ograničena na 10 komada, a kod ostalih kategorija nema ograničenja, već je smanjenje marži obavezno bez obzira na težinu, količinu, proizvođača ili pod grupe tih kategorija.
U trećoj grupi se nalaze proizvodi za održavanje higijene, a marže se za veleprodaju ovim predlogom ograničavaju na 10% a u maloprodaji na 15 odsto. U ovoj grupi se mogu naći dječiji sapun, šampon i kupka za odrasle, pasta za zube, toalet papir, deterdženti tečni i praškasti i higijenski ulošci, dječije pelene, šampon i kupke za bebe..
Marža je dio cijene svakog proizvoda kojom trgovac pokriva svoje troškove i omogućava sebi zaradu.
Vlada je u junu utvrdila Odluku o privremenom ograničavanju marži u trgovinama na veliko na pet odsto, a u malim trgovinama na sedam odsto za pšenično brašno, šećer, suncokretovo ulje i kuhinjsku so. Ograničavanje cijena proizvoda od posebnog je značaja za život i zdravje ljudi, kako je Skupština usvojila Zakonu maju 2022. godine, prenose Vijesti.
Cilj ove odluke bio je da ograniči rast cijena osnovnih životnih namirnica i utiče na smanjenje stope inflacije.
Podaci o godišnjoj stopi inflacije u periodu od juna 2022. godine do novembra 2023. godine, kako je navedeno u obrazloženju, ukazuju na opravdanost uvođenja i produženja mjera kako bi se “uspostavila cjenovne stabilnosti i zaštitio životni standard građana u mjeri mogućeg”. Prema podacima Monstata godišnja stopa inflacije u junu 2022. godini iznosila je 13,5 odsto, da bi nastavila rast do novembra iste godine kada je bila na maksimumu od 17,5 odsto. Zatim je stopa inflacije imala počela da se snižava da bi u novembru prošle godine iznosila 4,8 odsto.
“Iako je inflacija ključno izazvana eksternim šokovima i rezultat je djelovanja brojnih faktora, kao što su problemi nedovoljne ponude na globalnom nivou i energetska krizu, za izrazito otvorenu crnogorsku ekonomiju je veoma važno da se na adekvatan način prati aktuelna situacija i donose blagovremene mjere u cilju prilagođavanja novonastalnim okolnostima. Ministarstvo smatra da ključni faktori koji determinišu opšti porast nivoa cijena globalno, a kao što su rat u Ukrajini, prekidi lanaca snabdijevanja, posljedice COVID-19 pandemije, rastuća neizvjesnost, ali i novonastala situacija u Izraelu, djeluju i dalje i u kombinaciji sa drugim faktorima utiču na kreiranje inflatornih očekivanja i kreiraju određeni inflatorni pritisak”, navodi se u obrazloženju odluke, kazali su iz Vijesti.
Podaci pokazuju da se uočava rast cijena
Konstatuje se i da je odluka imala povoljno dejstvo na smanjenje cijena osnovnih životnih namirnica i da je u značajnoj mjeri zaštitila životni standard građana i da je posebno doprinijela zaštiti standarda ekonomski najugroženijih kategorija u čijoj strukturi potrošnje osnovni prehrambeni proizvodi zauzimaju najveće relativno učešće, pišu Vijesti
Prošle godine, sa pređašnjom Vladom, organizovane su dvije akcije ,,Stop inflaciji", od početka marta do kraja juna, i od početka oktobra do kraja novembra. Trgovci su tada za oko stotinak proizvoda spuštili cijene za deset do četrdeset odsto.
“Vijestima” juče iz više trgovačkih lanaca nije odgovoreno kolike su im marže na prehrambene proizvode i na sredstva za održavanje higijene i čišćenje.
Poslovanje trgovačkih lanaca nije ugroženo
“Profit velikih trgovačkih lanaca u 2022. godini iznosio je 19,43 miliona eura, što je 47,42 odsto više u odnosu na pretkriznu 2019. godinu kada je iznosio 13,18 miliona eura. Veleprodaja je u 2022. godini u odnosu na 2021. godinu rasla oko 22 odsto, a 2021. godini u odnosu na 2020. godinu oko 23 odsto. Na ovaj način se ne bi ugrozilo poslovanje privrednih subjekata, a bio bi ostvaren značajan efekat u zaštiti životnog standarda građana”, navodi se u obraloženju odluke, koju prenose Vijesti.