Ubistvo austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda na Vidovdan 1914. bilo je povod za početak I svjetskog rata, a atentator Gavrilo Princip osuđen je na zatvorsku kaznu od 20 godina, gdje je zvjerski mučen, sve dok nije umro u najgorim mukama na današnji dan.
Njegova smrt do danas je misterija, mada je kao zvaničan uzrok smrti navedena tuberkuloza. Zabilježeno je i da je Princip u trenutku smrti težio manje od 40 kilograma.
Gavrila Principa bio je maloljetan kada je izvršio atentat i zbog toga nije mogao da bude osuđen na smrt, umjesto toga, osuđen je na 20 godina robije. Presuda je izrečena 28. oktobra 1914. godine kada je oružje već uveliko zveckalo Evropom, a svijet se kretao ka neminovnom razaranju.
Princip je odveden na izdržavanje robije u zloglasni zatvor Terezin u današnjoj Češkoj. U Terezin su u decembru iste godine prebačeni i drugi učesnici atentata u Sarajevu – Gavrilo Princip, Trifko Grabež i Nedeljko Čabrinović, ali Princip je držan u strogoj izolaciji i pod stalnom torturom.
Detalji njegovog tamnovanja do danas nisu sa sigurnošću potvrđeni i o njima se zna samo na osnovu svedočenja pojedinih zatvorenika, i sećanja stražara. U unutrašnjosti ćelije smještene u tvrđavi Terezin, danas o njegovoj mučeničkoj smrti svedoče jedino okovi u zidu za koje je Gavrilo Princip bio svezan.
Princip je ostavljan tako danima, a nakon godina torture izranjavljena leva ruka mu se inficirala i morala je da bude amputirana.
Osim okova, u vlažnoj ćeliji nalazile su se samo gole daske na kojima je spavao. Jedino društvo bili su mu pacovi. Zatvorenici u Terezinu generalno su izdržavali kazne u strašnim životnim uslovima. Hranjeni su neredovno, mučeni konstantno, a ako bi se neko razbolieo – prije je ostavljan da umre, nego liječen.
Svi ovi “tretmani” bili su mnogostruko gori za “ubicu cara”. Pričalo se da je Gavrilo hranu dobijao tek svaki peti dan, a da je svakodnevno mučen i to na naročito surove načine. Navodno, stavljali su ga u drveno bure u koje je prethodno bilo zakucano mnoštvo eksera, pa bi ga u njemu kotrljali dok se ekseri zabadaju u Gavrilovo izmučeno tijelo, piše Istorijski zabavnik.
Nakon godina takvog strašnog života, Gavrilo Princip jednostavno više nije mogao dalje. Umro je u zatvoru 28. aprila 1918. godine. Ironično, malo pred kraj Prvog svjetskog rata.