U slučaju vraćanja obaveznog vojnog roka, regruti bi prolazili osnovnu pešadijsku obuku sa teorijskom i praktičnom nastavom.
Ako se vrati obavezno služenje vojnog roka koji bi, prema predlogu Generalštaba Vojske Srbije, trajao četiri mjeseca, regruti bi prolazili osnovnu pešadijsku obuku sa teorijskom i praktičnom nastavom.
Vraćanje obaveznog služenja vojnog roka je aktuelna tema već pet godina, ali čini se da su nadležne institucije sada najodlučnije da naprave taj korak. Generalštab je prošle nedjelje je zvanično pokrenuo inicijativu, a ministar odbrane Miloš Vučević iz dana u dan otkriva sve više detalja.
Na teorijskoj nastavi regruti bi učili:
- Ustav Srbije i Zakon o odbrani
- Vojnu organizaciju i strukturu oružanih snaga
- Osnove vojne taktike i tehnike, vojno pravo i disciplinu
- Prvu pomoć i samozaštitu na bojištu
- Radio-komunikacije i signalizaciju
- Atomsko-biološko-hemijsku odbranu (ABHO
Tokom praktične obuke regruti bi vježbali:
- Rastavljanje i sastavljanje oružja
- Gađanje iz različitog pešadijskog naoružanja
- Borbu bez oružja i samoodbranu
- Kretanje i maskiranje na bojištu
- Kopanje rovova i izgradnju zaklona
- Preživljavanje u prirodi
- Vatrogasno dejstvo
- Prelaženje prepreka (vode, minska polja itd)
- Razvoj fizičke kondicije i izdržljivosti
Neki regruti bi, u zavisnosti od potreba i roda vojske, mogli da idu na dodatnu specijalističku obuku (vezisti, tenkovske posade, artiljerci i drugo).
Vlade Radulović, vojni analitičar, smatra da je dužina trajanja vojnog roka od četiri mjeseca "mali problem" i da postoji mišljenje da je šest mjeseci najkraći vremenski period za vojnu obuku.
Individualna obuka koja obuhvata, između ostalog, rukovanje, sklapanje i rasklapanje oružja, stavljanje gas maske i slično. Traje šest nedjelja.
Obuka za vojnoevidencionu specijalnost (VES). Traje četiri nedjelje.
Obuka u jedinici kako bi se vojnik uhodao u većoj formaciji. Traje dvije nedjelje.
"To znači da bi sve te obuke mogle da se završe i za tri mjeseca, s tim što bi slijedila dalja obuka za tenkiste, artiljerce... Takođe, vojska bi od regruta koji prođu obuku mogla da bira buduće profesionalne vojnike", kaže Radulović.
Civilno služenje vojnog roka (prigovor savjesti)
Sa vraćanjem obaveznog služenja vojnog roka vratilo bi se i civilno služenje vojske, pošto je pravo na prigovor savjesti zagarantovano. U članu 45 Ustava Srbije piše:
Lice nije dužno da, protivno svojoj vjeri ili ubjeđenjima, ispunjava vojnu ili drugu obavezu koja uključuje upotrebu oružja. Lice koje se pozove na prigovor savjesti može biti pozvano da ispuni vojnu obavezu bez obaveze da nosi oružje, u skladu sa zakonom.
Civilna vojska se služila, između ostalog, u domovima zdravlja do 2011. Godine.
Pošto civilno služenje vojnog roka, prema zakonu, traje za 50 odsto duže od obaveznog, to znači da bi se vojska civilno služila šest mjeseci, ako bi redovna trajala četiri mjeseca. Civilna služba obavljala bi se u domovima zdravlja, gerontološkim centrima, pozorištima i drugim zdravstvenim i obrazovno-kulturnim ustanovama.
Ko nije mogao u civilne vojnike
Prigovor savjesti nije mogao da ostvari regrut ako je:
- Posjedovao ili posjeduje dozvolu za nošenje ili držanje oružja
- Podnosio ili podnio zahtjev za nošenje ili držanje oružja
- Pravnosnažno osuđivan za krivično djelo koje se goni po službenoj dužnosti, kao i za krivično djelo ili prekršaj sa elementima nasilja koji se gone po privatnoj tužbi
- U poslu prodaje ili popravke oružja ili municije, ili se ranije bavio time
- Protiv njega pokrenut ili se vodi krivični postupak za krivično djelo koje se goni po službenoj dužnosti
- Prekršajno kažnjavan i osuđivan za izazivanje ili učestvovanje u neredima i tučama
- Registrovan kao vlasnik ili kolekcionar vatrenog ili trofejnog oružja
- Član lovačkog, streljačkog, streličarskog ili drugog kluba, društva ili udruženja koje u svojim aktivnostima ima upotrebu hladnog ili vatrenog oružja, ili je to bio u periodu od godinu dana prije podnošenja zahtjeva
- Utvrđeno da je u podnetom zahtjevu za civilnu službu dao neistinite podatke
Pitanje vremena i novca
Priprema adekvatnih uslova za vraćanje obaveznog služenja vojnog roka zahtijeva vrijeme, a vrijeme je novac. Radulović za "Blic" kaže da je pitanje infrastrukture jedno od najvažnijih u vezi sa vraćanjem obaveznog vojnog roka.
"Ne radi se samo o kasarnama i poligonima, nego i o potrepštinama: od posteljine, čaršafa i jastuka, preko tanjira, noževa i viljušaka, od kuhinje i kuvara, do uniformi, opreme, naoružanja. Treba obezbijediti i oficire i podoficire koji će sprovoditi obuku. Sve to traži i vrijeme i novac", objašnjava Radulović.
Vlade Radulović smatra da ne bi bile potrebne godine da se uvede obavezno služenje vojnog roka.
Radulović dodaje da je nezahvalno licitirati i sa vremenom i sa novcem kada je riječ o vraćanju obaveznog vojnog roka.
"Neće biti potrebne godine da bi se krenulo. Što se tiče novca, očekivano je da postoji određena vojnička nadoknada za, recimo, imalin, konac i iglu, ali nije realno da ta nadoknada bude u rangu novca koji dobija profesionalna vojska", kaže Radulović.