Nikšićka Željezara, koja od 2012. posluje u okviru turske kompanije Tosyali, obilježava 63 godine otkako su proizvedene prve količine čelika za tadašnju jugoslovensku namjensku industriju.
Predsjednik Sindikata Željezare Tosčelik u Nikšiću, Željko Rabrenović, podsjetio je da je na početku rada fabrika zapošljavala oko 2,2 hiljade radnika, da bi broj zaposlenih 1986. godine dostigao 7,3 hiljade.
Rabrenović je agenciji Mina-business kazao da je u nekadašnjem najmnogoljudnijem kolektivu u Crnoj Gori, nakon nekoliko privatizacija, broj zaposlenih, danas sveden na svega oko 300 radnika.
„U višedecenijskom privrednom zamajcu Crne Gore zaposleni danas primaju zarade koje iznose od 300 do 350 eura, što je najmanje primanje koje imaju radnici zaposleni u nekoj od evropskih željezara“, poručio je Rabrenović.
Podsjećajući na nekadašnje vrijeme i obilježavanje Dana Željezare, Rabrenović je naveo da su tim povodom organizovane svečanosti kojima su prisustvovali predsjednici Opštine i Vlade, na kojima su dijeljene jubilarne nagrade zaposlenima za deset, 20 i 30 godina.
„Planirane su i najavljivane rekordne proizvodnje čelika, da bi danas Dan fabrike dočekivali u uslovima koji ne priliče nekadašnjem gigantu crne metalurgije. Prošle godine taj datum dočekali smo sa sistematizacijom, koja je rezultirala otpuštanjem 17 radnika, kao i smanjenim beneficija po osnovu radnog staža“, rekao je Rabrenović.
Prema njegovim riječima, za 50 radnika te beneficije su smanjene sa tri na dva mjeseca na godinu i to zaposlenima na najtežim i najopasnijim radnim mjestima u fabrici, dok je za 38 potpuno ukinuto.
„Ove godine praznik dočekujemo sa smanjenjem zarada za deset odsto za period od septembra do januara, ali i sa pitanjem šta nas očekuje u narednoj godini. Da li ikoga interesuje ima li ova fabrika prosperitet i šta je čeka, iako je jedina koja se bavi proizvodnjom specijalnih čelika za alatnu i mašinsku industriju, a proizvode plasira na evropsko tržište, uglavnom za kupce u Njemačkoj i italiji“, navep je Rabrenović.
Radnici, kako je dodao, i dalje čekaju odgovor poslovodstva fabrike hoće li im vratiti zarade nakon Nove godine na iznose prije umanjenja ili će se ponovo opravdati teškim stanjem na tržištu.
„U krugu Željezare i dalje stoji zamajac, nekadašnji simbol razvoja, ali i znak koji kazuje o danima kada su radnici mogli da žive od svojih plata, dok ga danas nagriza korozija i svjedok je drugačijeg vremena“, saopštio je Rabrenović.
Početak rada nikšićke Željezare označava se 8. decembar kada je 1956. godine počeo da radi njen prvi pogon Hladna valjaonica.
Željezara kao državno privredno preduzeće od opšteg značaja osnovana je rješenjem Vlade tadašnje Federativne Narodne Republike Jugoslavije 16.decembra 1950.godine, a njena izgradnja počela je u februaru godinu kasnije.
Poslednji pogoni Željezare Vučionica i Ljuštionica čelika završeni su deset godina kasnije, kada je fabrika ubilježila isto toliko godina rada i već bila glavni snabdjevač kvalitetnim čelicima jugoslovenske namjenske inustrije.
Na početku rada zapošljavala je 2,22 hiljade radnika, da bi broj zaposlenih dostigao maksimum 1986. godine kada je brojala 7,3 hiljade metalurga i bila, ne samo privredni oslonac Crne Gore, već i njen najmnogoljudniji kolektiv.
Na obilježavanju šest decenija trajanja Željezare, na organizovanoj svečanosti, njen sadašnji vlasnik Fuad Tosyali kazao je da se ta kompanija od osnivanja nije samo bavila proizvodnjom čelika za Crnoj Gori, već je ostavila dubok trag u istoriji cijele tadašnje države.