U Crnoj Gori 35,4 odsto stanovištva su pušači, dok se udvostručio broj mladih od 13 do 15 godina koji konzumiraju duvanske proizvode, saopštila je Nacionalna koordinatorka za kontrolu duvana Agima Ljaljević.
Ljaljević je povodom obilježava 11. novembra, Nacionalnog dana kontrole duvana, kazala da je obilježavanje tog datuma prilika da se skrene pažnja populaciji na pogubne uticaje duvanskog dima.
Ona je upozorila da je upotreba duvanskih proizvoda jedan je od najevidentnijih javno-zdravstvenih problema.
„Osnovni razlog je zato što je to pojava koja je jako rasprostranjena u svijetu i pojava koja dovodi do velikih komplikacija po zdravlje cijele populacije“, rekla je Ljaljević.
Kako je navela, poslednji podacima sa kojima raspolažu pokazuju da 35,4 odsto crnogorske odrasle populacije konzumira duvanske proizvode.
„Tu se moraju dodati i onih 17 odsto koji su nekada konzumirali duvanske proizvode“, napomenula je Ljaljević.
Ona je naglasila i da postoje podaci koji pokazuju da u jednoj populacionoj grupi od 18 do 24 godine ima više žena pušača nego muškaraca.
„Sve to jasno ukazuje da se nešto promijenilo u kulturi crnogorske žene kada je u pitanju konzumiranje duvanskih proizvoda“, rekla je Ljaljević.
Prema njenim riječima, što se tiče mladih, upotreba duvanskih proizvoda je i kod njih rasprostranjena.
„Podaci pokazuju da u starosnoj grupi od 13 do 15 godina ima više od deset odsto onih koji koriste duvanske proizvode, a među djecom uzrasta 16 godina, čak 15 odsto onih koji su pušači“, istakla je Ljaljević.
Među mlađom populacijom, kako je pojasnila Ljuljević broj pušača je prema istraživanju koje je rađeno za period 2014. do 2018. godine gotovo dvostruko porastao u populaciji od 13 do 15 godina.
Prema njenim riječima, dugo je postajao trend smanjenja broja korisnika duvanskih proizvoda, međutim sada se zapaža da je taj broj značajno porastao.
„Pušenje je pojava koje utiče na zdravlje populacije, jer duvan afektira sve ćelije i tkiva u organizmu i nema bolesti koja ne može biti uzrokovna uticajem duvana“, zaključila je Ljaljević.
Predstavnica Ministartva zdravlja Slađana Pavlović, kazala je da su prošla skoro tri mjeseca od početka primjene Zakona o ograničavanju upotrebe duvanskih proizvoda i na osnovu podatak koje dobijaju rezultati o njegovoj primjeni su zadovoljavajući.
„Kao društvo smo pokazali ozbiljan odnos u odnosu na 2004. godinu kada je sličan Zakon bio na snazi“, istakla je Pavlović.
Ta činjenica je, kako je pojasnila, dobar znak da se svijest crnogorskih građana mijenja.
Ona je navela poražavajuće podatke koje saopštila Ljaljević i dodala da sve to višestruko utiče na pogoršanje zdravlja, pojavu karcionam pluća, smanjenje plodnosti i druge posledice.
„Zbog svega toga je i donesen novi Zakon i svrha njega je zaštita zdravlja i života ljudi, a ne nikako kaznena politika“, zaključila je Pavlović.
Internista-pulmolog iz KCCG Jelena Borovinić Bojović rekla je da najveći broj karciona pluća izazvan pušenjem.
„Pušenje ne izaziva samo karcinom pluća, nego i karcionom jednjaka, debelog crijeva i materice“, pojasnila je Borovinić Bojović.
Prema njenim riječima, pojava astme je neminovna kod pušača.
Ona je istakla da jedna milijarda ljudi u svijetu su pušači, a svake sekunde osam ljudi umire od posledica pušenja.
„Kada bi konzumenti pušenja znali koliko je ono loše po zdravlje ljudi, apsolutno bi se složili sa novim Zakonom“, poručila je Borović Bojović.
Šefica kancelarije Svjetske zdravstvene organizacije Mina Brajović, kazala je da su podaci sa kojima raspolažu na globalnom i evropskom nivou su alarmantni.
Prema njenim riječima, na globalnom nivou prevalenca pušenja je opala i to sa 27 na 20 odsto procenata.
„Ali ono što zabrinjava jeste region Evrope koji je prvi u konzimiranju duvanskih proizvoda sa čak 29 odsto, pri čemu je prevalenca pušenja u Crnoj Gori preko 35 odsto“, istakla je Brajović.
Svaki vid pušenja, naglasila je Brajović, šteti ljudskom zdravlju i primarno je uzrok prijevremenog mortaliteta.
Kako je navela, sva iskustva ukazuju na to da ukoliko se sprovede mjere za bolju kontrolu duvanskih proizvoda, moguće je taj trend preokrenuti.
„Takođe praksa pokazuje da su pojedine zemlje koje su insistirale na osnovnim mjerama za kontrolu ponude i tražnje duvanskih proizvoda uspjele da smanje potrošnju za 14 odsto u periodu od sedam godina“, kazala je Brajović.
Ona smatra da Crna Gora treba da se potrudi da multisektorskom intervencijom i tijesnom saradnjom insistira na uvođenju tog Zakona.
Jer intervencijom, kako je pojasnila, samog jednog sektora ona može biti plodonosna.
„Jedna od najboljih mjera o kontroli upotrebe duvana i smanjenju duvanskih proizvoda jeste upotreba fiskalnih mjera“, kazala je Brajović.
Prema njenim riječima, uloga Ministarstva finansija je od krucijanog značaja i očekuje se da će ono da redifiniše akcizni kalendar, kako bi se povećalo poresko opterećenje.