U Zavodu za izvršenje krivičnih sankcija (ZIKS) registrovano je 18 osuđenika koji imaju hepatitis C, od kojih je jedna žena, dok su HIV-om inficirana dva osuđenika, kazali su Pobjedi iz ove ustanove.
Kako su pojasnili, jedan od zatvorenika sa HIV-om, već je na antivirusnoj terapiji, dok se drugi i dalje nalazi u fazi ispitivanja nakon čega će nadležni infektolog odlučiti o daljem postupku.
Institut za javno zdravlje sproveo je 2012. godine anonimno ispitivanje u ZIKS-u koje je pokazalo zabrinjavajuće podatke, da je na hepatitis C bilo pozitivno čak petina testiranih zatvorenika odnosno 20,1 odsto i 31,3 procenata zatvorenica. U ovom dokumentu se navodi da su zabrinjavajući podaci o infekcijama hepatitisa B i C posljedica rizičnih seksualnih kontakata i korišćenja narkotika, s obzirom na to da je više od 70 odsto od ukupnog broja osuđenika sa hepatitisom C izjavilo da su drogu uzimali „injektiranjem“.
Iz ZIKS-a napominju da su nakon završenog ispitivanja zatvorenici dobijali rezultate tih pretraga pod samo njima poznatom šifrom i da nijesu uvažili preporuku Instituta da se jave zatvorskom ljekaru.
"Uputstva Instituta bila su da se osobe za koje je ustanovljeno da su pozitivne, jave zatvorskom doktoru radi dalje ljekarske procedure. Do danas, međutim, Zdravstvenoj službi javio se veoma mali broj pacijenata radi daljeg liječenja hepatitisa", kazali su iz ZIKS-a.
Iz ove zatvorske ustanove ističu kako osuđenici imaju odgovarajuću zdravstvenu zaštitu. Na raspolaganju su im opšti, ali imaju pravo i na dijagnostičke preglede. Prošle godine u toj ustanovi obavljeno je 17.203 opštih i specijalističkih pregleda.
"Van ZIKS-a obavljeno je 2.564 pregleda, dok je uz cjelodnevno čuvanje (24 sata) bilo 1.820 bolničkih dana u javnim zdravstvenim ustanovama", naveli su iz ZIKS-a, objasnivši da se od dijagnostičkih procedura u ovoj ustanovi za sada radi samo ultrazvučni pregled abdomena i urotrakta, a sva ostala dijagnostika odrađuje se u javnim zdravstvenim ustanovama.
Svi zatvorenici, čiji zdravstveni problemi ne mogu biti tretirani u ZIKS-u, upućuju se na specijalističke preglede van ove ustanove.
U ZIKS-u objašnjavaju da zdravstvena služba svakog dana dobija podatke iz svih organizacionih jedinica o prijemu osoba za izvršenje kazne zatvora, kao i onima kojima je određena mjera pritvora od nadležnog suda.
"U roku od 24 sata zatvorski ljekar pregleda sve novoprimljene osobe. Tom prilikom se formira i lični zdravstveni karton. Zatvorski ljekar na prvom pregledu, pored osnovnih ličnih podataka, uzima podatke o hereditarnim (nasljednim) faktorima, aktuelnim zdravstvenim tegobama, hroničnim oboljenjima i eventualnoj stalnoj terapiji, ranijim operativnim zahvatima, većim traumama, upotrebi psihoaktivnih supstanci, alkohola i cigareta i podatke o svježim povredama", naveli su iz ZIKS-a.
Jedna od preporuka Instituta za javno zdravlje bila je i formiranje zatvorske bolnice.
Iz ZIKS-a ističu da se radi na projektnoj dokumentaciji, a da bi bolnica bila namijenjena za zatvorenike kojima je izrečena mjera bezbjednosti obaveznog psihijatrijskog liječenja, zatim za liječenje alkoholičara i narkomana.
Zavod zajedno sa Ministarstvom zdravlja obavlja aktivnosti za registraciju zatvorskih ambulanti u Podgorici i Bijelom Polju kao dio zdravstvenog sistema u pogledu uslova, opremljenosti i kadrovske popunjenosti ambulanti naveli su iz ZIKS-a, naglasivši da vjeruju da će to uskoro biti riješeno.
Pobjedi su iz ZIKS-a saopštili da njihova kantina do sada nije nabavljala zaštitu za polne odnose.
Iz te ustanove podsjećaju da su Zakonom predviđene bračne posjete osuđenicima, te da za tu namjenu postoje posebne prostorije.
U istraživanju IJZ, između ostalog se navodi da pitanje prava na nabavku i korišćenje kondoma u zatvoru zahtijeva jasan odgovor od zatvorskog menadžmenta.
Oni koji su u ispitivanju potvrdili da su tokom boravka u zatvoru imali seksualne odnose nikada nijesu tokom izdržavanja kazne u zatvoru dobili kondom od zdravstvenog radnika u zatvoru, drugog osoblja, zatvorenika ili u zatvorskoj prodavnici.
Samo jedan zatvorenik tvrdi da je kondome kupio u apoteci ili dobio od NVO koja radi u zatvoru.
Skoro petina ispitanih zatvorenika smatra da u zatvoru ne smije dobiti ili posjedovati kondom navodi se u izvještaju.