Pročitajte šta je nevladina organizacija i na koji način se može osnovati u našoj zemlji.
Nevladina organizacija (NVO) je udruženje ili organizacija koja nije pod nadležnošću vlade i čiji osnivač nije država. Termin NVO uglavnom se odnosi na društvene, kulturne, pravne i druge grupe koje se zalažu za određene ciljeve koji su prevashodno neprofitni i nekomercijalni, a barem dio svojih prihoda dobijaju od privatnih donatora.
Broj nevladinih organizacija u svijetu pa i kod nas, svakodnevno se povećava. Prema izvještaju UN-a postoji preko 29.000 međunarodnih NVO-a, dok je lokalnih daleko više. Procjenjuje se da ih samo u Americi ima preko dva miliona.
NVO je dakle, dobrovoljna neprofitna organizacija sa članstvom, koju osnivaju domaća ili strana fizička ili pravna lica, radi ostvarivanja određenih zajedničkih ili opštih ciljeva i interesa. Prema Zakonu o NVO-u koji uređuje ove organizacije postoje: nevladina udruženja i nevladine fondacije.
OSNIVANJE I REGISTRACIJA UDRUŽENJA
Udruženje se osniva na osnivačkoj skupštini, na kojoj se usvajaju osnivački akt i statut i bira zastupnik. Za osnivanje udruženja potrebna su najmanje tri osnivača – poslovno sposobnih fizičkih ili pravnih lica, dok osnivač fondacije može biti samo jedno lice. Mogućnost da se bude osnivač udruženja nije uslovljena državljanstvom, ali najmanje jedan od osnivača mora imati prebivalište (fizičko lice), odnosno sjedište (ako se radi o pravnom licu) na teritoriji Crne Gore. Maloljetno lice sa navršenih 14 godina života može biti osnivač udruženja, uz ovjerenu izjavu o davanju saglasnosti njegovog zakonskog zastupnika.
Prilikom osnivanja Ministarstvu unutrašnjih poslova je neophodno dostaviti sledeća dokumenta:
- prijavu za upis u registar NVO-a (preuzmite prijavu OVDJE)
- osnivački akt koji treba da sadrži imena osnivača, naziv i adresu udruženja, potpise osnivača itd (prezmite primjerak OVDJE )
-zapisnik sa osnivačke skupštine
-statut (statutom se uređuju sva pitanja od značaja za rad udruženja, a primjerak dokumenta možete preuzeti OVDJE)
-fotokopije ličnih karti osnivača ( ako je osnivač strani državljanin potrebna je ovjerena kopija pasoša)
Dokumenta se predaju lično ili poštom, na adresu: MUP – Sektor za državnu upravu, Bulevar Sv.Petra Cetinjskog 22, 81000 Podgorica.
MUP donosi rješenje o registraciji u roku od 10 dana, nakon čega se udruženje mora registrovati i u Republičkom zavodu za statistiku - Monstat. Registracija se vrši u prostorijama CRPS-a koji se odnedavno nalazi na novoj adresi ul. Vaka Đurovića br. 20, Podgorica (prizemlje stambene zgrade iza Ministarstva prosvjete i KIC-a Budo Tomović).
Prilikom registracije potrebno je u CRPS donijeti kopiju rješenje o registraciji NVO-a izdato od MUP-a i ispunjenu prijavu o razvrstavanju po djelatnosti.
U slučaju da NVO želi da se bavi i nekom privrednom djelatnošću potrebno je priložiti još:
- statut NVO-a
- uredno ispunjen obrazac za prijavu
- odluku nadležnog organa NVO-a o upisu privredne djelatnosti u CRPS (Odluka Skupštine organizacije da se izvrši upis privredne djelatnosti u CRPS i da se za upis te činjenice zadužuje lice ovlašćeno za zastupanje).
Nakon što se NVO registrovala u CRPS potrebno je pribaviti odobrenje za rad od Sekreterijata za razvoj preduzetništva kojim se utvrđuje ispunjenost uslova za traženu djelatnost/tipa poslovni prostor (ukoliko NVO želi da se bavi privrednom djelatnošću).
NAKON REGISTRACIJE: PEČAT, ŽIRO RAČUN, PIB
Nakon registracije u CRPS-u potrebno je kod odabrane banke otvoriti žiro račun i izraditi pečat udruženja.
Za otvaranje računa potreba su sledeća dokumenta:
- kopija rješenja o registraciji (iz MUP-a)
- kopija obavještenja o razvrstavanju po djelatnosti (iz Monstata)
- ispunjen i ovjeren OP obrazac (ovjerava se u sudu ili kod notara)
- zahtjev za otvaranje računa, karton deponovanih potpisa, ugovor o otvaranju i vođenju računa, dokaz o uplati (dobijaju se u banci)
- potrebno je dostaviti i potvrdu o upisu u Registar Privrednih subjekata (iz CRPS-a) ukoliko će se NVO baviti i nekom privrednom djelatnošću
Kako otvoriti žiro račun u crnogorskoj banci (za fizička lica)
NVO mora imati svoj pečat ili štambilj kao i PIB (poreski identifikacioni broj) kako bi se uključila u platni promet. Zahtjev za izradu pečata predaje se ovlašćenom licu uz ovjerenu kopiju rješenja o upisu udruženja u registar NVO. PIB dodjeljuje Poreska uprava gdje potrebno je dostaviti sledeća dokumenta:
- rješenje o upisu u registar nevladinih organizacija (izdato od MUP-a)
- Izvod iz registra za razvrstavanje (izdato od Monstat-a)
- žiro račun iz banke (karton deponovanih potpisa)
- ispunjen JPR obrazac
NVO FONDACIJE
Za razliku od udruženja, fondacija se može osnovati samo radi ostvarivanja dobrotvornih (humanitarnih) ili drugih cijeljeva. Fondacija se ne može baviti privrednim djelatnostima, a razlika u odnosu na udruženje je i to što u osnivačkom aktu moraju postojati podaci o početnom kapitalu fondacije (iako on može biti i simboličan) kao i o predsjedniku i članovima upravnog i nadzornog odbora. Fondaciju može osnovati i samo jedno lice, a može biti osnovana i testamentom.
Postupak osnivanja i registracije fondacije identičan je osnivanju udruženja.