Baza Ramštajn je najveća američka vazduhoplovna baza u Evropi.
Američka vazduhoplovna baza Ramštajn je svijet za sebe. Na zapadu Njemačke, u blizini grada Ramštajn-Mizenbaha, prostire se ogromno vojno područje s pistama, hangarima i brojnim zgradama. To je kao nekakav mali grad usred pretežno ruralne pokrajine Porajnje Palatinat, strogo izolovan od brdovitog predjela okolo. I iako se baza nalazi na njemačkoj teritoriji, ona uživa imunitet kao strane ambasade. Njemački službenici i političari smiju da uđu samo uz odobrenje američkog komandanta.
Tu radi oko 9.000 ljudi. To je najveća američka vazduhoplovna baza u Evropi. U blizini je Regionalni medicinski centar Landštul, najveća američka vojna bolnica van Sjedinjenih Američkih Država. Oko 50.000 Amerikanaca, uključujući i njihove porodice, živi tu u regionu oko Kajzerslauterna. Tu su njihove posebne škole, prodavnice i razne uslužne djelatnosti, a plaćanja se često vrše u američkim dolarima. Te američke institucije ujedno su i veoma važne za privredu tog regiona.
Kako je Ramštajn rastao
Sve je počelo 1952. godine na aerodromu koji je Hitlerova vojna avijacija Luftvafe koristila tokom Drugog svjetskog rata, a koji je američka vojska zauzela neposredno pre kraja rata 1945. godine. Aerodrom i administrativni dio postupno su postajali sve veći kompleks za američke trupe u Njemačkoj, a onda i za NATO.
Od 1971. godine u Ramštajnu je stacionirana Vojna vazduhoplovna komanda i njoj pripadajući transportni avioni. Godine 1973. sjedište vazduhoplovnih snaga Sjedinjenih Država u Evropi premješteno je iz Vizbadena u Ramštajn. Godinu dana kasnije, u Ramštajnu je smještena i komanda vazduhoplovnih snaga NATO. Iz Ramštajna se prati protivvazdušna odbrana alijanse, kao i svemirske aktivnosti država-članica. NASA takođe ponekad koristi Ramštajn za istraživačke letove.
Pretpostavlja se da je do 2005. godine – što nikada nije zvanično potvrđeno – u toj bazi bilo uskladišteno i nuklearno oružje. Ono je te godine, procjenjuju poznavaoci, odatle povučeno. Baza Bihel u regionu Ajfela sada važi za jedino mjesto u Njemačkoj u kojem se nalazi američko nuklearno oružje.
Upravljanje borbenim dronovima
Vazduhoplovna baza Ramštajn od ogromne je važnosti za američke oružane snage širom svijeta. To je najvažnije čvorište za prevoz tereta i jedinica za američke zračne snage, posebno za misije u Africi, na Bliskom istoku i u istočnoj Evropi.
Ramštajn takođe ima posebnu i sve veću važnost zbog svog centra za kontrolu leta odakle se upravlja američkim borbenim dronovima širom svijeta. To je više puta izazivalo rasprave o mogućoj umiješanosti Njemačke u ciljano ubijanje osumnjičenih za terorizam u Aziji i Africi. Bivši predsjednik SAD Barak Obama je 2013. godine, kada su mediji iznijeli takve tvrdnje, rekao da Njemačka nije "polazna tačka" za napade bespilotnim letjelicama. Ali, to nije utišalo takve tvrdnje. Obama je inače napade dronovima proglasio za najvažnije sredstvo u takozvanom "globalnom ratu protiv terorizma".
Baza je dospjela u udarne vijesti i zbog navodnih letova u tajne zatvore kidnapovanih osumnjičenih terorista upravo preko Ramštajna.
Evakuacija iz Avganistana
Vazduhoplovna luka takođe se redovno koristi za letove za evakuaciju. Ramštajn je igrao centralnu ulogu u evakuaciji ljudi iz Avganistana u ljeto 2021. nakon što su talibani došli na vlast. Područje baze privremeno je postalo ogroman šatorski grad gdje su privremeno bili smješteni evakuisani.
Od ruske invazije na Ukrajinu, u Ramštajnu su se održavali i sastanci država koje pomažu Ukrajini. Američki ministar odbrane Lojd Ostin više puta je u bazu pozivao predstavnike nekoliko desetina zemalja kako bi razgovarali o isporukama oružja Ukrajini. Danas se često koristi izraz "Grupa Ramštajn" kada se govori o onima koji podržavaju Ukrajinu.
Teroristički napad i katastrofa na aeromitingu
Tokom 1980-ih, vojna baza Ramštajn dva puta se našla na naslovnim stranama širom svijeta. U avgustu 1981. teroristi Frakcije Crvene armije izveli su napad eksplozivom na bazu, u kojem je dvadeset ljudi ranjeno, neki i teško. U to vrijeme američki vojni objekti više puta su bili meta ljevičarskih ekstremističkih terorista.
U avgustu 1988. godine na aeromitingu u Ramštajnu u vazduhu su se sudarile avioni italijanskog akrobatskog tima, a jedan od njih srušio se na gledaoce. Na licu mjesta poginulo je 35 ljudi, još 35 ih je kasnije podleglo zadobijenim povredama, a na stotine ih je povrijeđeno. Bila je to jedna od najvećih katastrofa na aeromitinzima u istoriji. Otada u Ramštajnu više nikada nije održan aeromiting.