Pentagon je već obavio test
Vest da će "Goust šark" (Ghost Shark - duh ajkula) i "Manta rej" (Manta Ray - morska raža) štititi podvodno carstvo djeluje kao zaplet iz nekog "Marvelovog" filma o superherojima, ali su ova imena stvarna i mogla bi da predstavljaju budućnost zapadne pomorske odbrane na Pacifiku.
CNN objašnjava da se radi o prototipovima podvodnih dronova koje su nedavno predstavile SAD i američka saveznica Australija.
Navodi se da stručnjaci ocenjuju da bi oni mogli da predstavljaju budućnost podvodnog ratovanja u kojem se pokazuje vojna moć, a na minimum smanjuje rizik po ljudstvo.
Američka televizija navodi da se vazdušni dronovi već uveliko koriste u ratovanju i da su ih SAD još 90-ih godina prošlog vijeka primjenjivale tokom sukoba u Iraku i Avganistanu.
Noviji i jeftiniji dronovi su od početka ruske invazije na Ukrajinu postali ključne komponente arsenala obije zaraćene strane.
Podsjeća se da je Kijev razvio i pomorske dronove koji se kreću po vodenoj površini, a koji su nanijeli teške gubitke mnogo većim i mnogo skupljim brodovima ruske Crnomorske flote.
Vazdušni i pomorski dronovi koji se kreću po vodenoj površini mogu da se kontrolišu pomoću satelita i svjetlosnih i radio talasa, ali takva funkcija nije moguća u morskim dubinama.
U studiji koju je 2023. objavio švajcarski časopis Senzors navedeno je da je za podvodnu komunikaciju potrebno mnogo više energije, ali da i pritom dolazi do značajnog gubitka podataka zbog faktora kao što su temperatura vode, salinitet i dubina.
Navodi se da tvorci nove generacije podvodnih dronova nisu objasnili na koji način će prevazići probleme vezane sa komunikaciju sa njima.
Kada su australijske vlasti prošlog mjeseca predstavile "Goust šark" ovaj prototip su označile kao "najnapredniji podvodni dron na svijetu".
"Goust šark" će Ratnoj mornarici pružiti stelt kapacitete podvodnog ratovanja dugog dometa koji omogućuju stalno prikupljanje obaveštajnih podataka, nadzor, izviđanje i udare - saopštilo je Ministarstvo odbrane Australije i dodalo da se očekuje da će prvi modeli iz redovne proizvodnje biti isporučeni krajem naredne godine.
Ni australijski zvaničnici ni kompanija "Anduril Australija" koja je proizvođač ovog podvodnog drona nisu željeli da otkrivaju bilo kakav detalj u vezi sa "Goust šarkom" pošto je projekat pod oznakom tajnosti.
Oni su ipak kazali da je projekat realizovan izuzetno brzo pošto su od ideje do prvog testiranja prošle svega dvije godine.
Ema Solzburi, saradnica britanskog Saveta za geostrategiju, rekla je za CNN da "Goust šark" veoma podsjeća na ogromni podvodni dron "Orka" koji su razvili Amerikanci.
SAD su ovaj dron, koji je kontruisala kompanija "Boing", okarakterisale kao "vrhunsku autonomnu podmornicu bez ljudske posade koja koristi dizel i električni pogon" i namenjen je za "izvođenje raznih misija".
"Orka" nije jedini podvodni dron koji se trenutno pravi u Americi, pošto je najnoviji dodatak tom arsenalu "Manta rej", prototip koji je razvila kompanija "Nortrop Gramen".
Ovaj podvodni dron koji izgledom podsjeća na pravu morsku ražu testiran je tokom februara i marta ove godine kod obala južne Kalifornije.
Navodi se da je iz Pentagonove agencije DARPA, ogranka Ministarstva odbrane SAD koji je zadužen za razvoj novih tehnologija, saopšteno da je snaga "Manta reja" u njegovoj modularnosti, odnosno u mogućnosti prilagođavanja tereta koji nosi u odnosu na zadatu misiju.
Ovaj podvodni dron može da se rastavi i njegovi delovi staju u pet standardnih brodskih kontejnera, nakon čega se prebacuju gde je potrebno i tamo sastavljaju na licu mjesta.
Iz "Nortrop Gramena" je navedeno da je prototip napravljen u Merilendu, a onda ponovo sastavljen iz djelova prenijetih na obalu Kalifornije.
Kajl Verner, koji se nalazi na čelu programa razvoja "Manta reja" u okviru DARPA, naveo je da ovaj podvodni dron na taj način čuva energiju potrebnu za obavljanje misije, umjesto da je troši kako bi došao do mesta njegonog obavljanja
Kinezi imaju najmanje šest velikih podvodnih dronova
Solzburi navodi da Kina, koju je američka vojska označila kao "konstantno narastajuću pretnju" u Tihom okeanu, takođe napredovala kada je u pitanju razvoj podvodnih dronova.
00Iako nema puno detalja o tome, kao ni u vezi sa većinom kineskih kapaciteta, oni ih razvijaju barem u poslednjih 15 godina i po svemu sudeći sada imaju nešto slično "Orki" (ali sa torpedima) u fazi testiranja - kazala je ona.
Prema procenama H I Saton, stručnjaka za podmornice, Peking trenutno razvija najmanje šest ogromnih podvodnih dronova.