Inicijativa predsjednika Crne Gore odnosiće se na one koji su bez (pravičnog) suđenja i valjanih dokaza, bilo administrativnim odlukama ili bez njih, bili utamničeni i podvrgnuti neljudskim uslovima na Golom otoku, Svetom Grguru i drugim zatvorima.
Šef države Jakov Milatović trebalo bi danas da podnese Skupštini Crne Gore inicijativu za donošenje zakona o rehabilitaciji i obeštećenju političkih zatvorenika na Golom otoku, osumnjičenih za podršku Rezoluciji Informbiroa - saznaju nezvanično "Vijesti".
Inicijativa predsjednika Crne Gore odnosiće se na one koji su bez (pravičnog) suđenja i valjanih dokaza, bilo administrativnim odlukama ili bez njih, bili utamničeni i podvrgnuti neljudskim uslovima na Golom otoku, Svetom Grguru i drugim zatvorima, zbog navodne ili pretpostavljene podrške Rezoluciji Informbiroa iz 1948. godine.
Informbiro je bio nasljednik Kominterne (Komunistička internacionala), organizacije komunističkih partija, i njegovom rezolucijom kritikovano je rukovodstvo Komunističke partije Jugoslavije na čelu s Josipom Brozom Titom, za odstupanje od marksističko-lenjinističke politike, sprovođenje neprijateljskih poteza prema Sovjetskom Savezu koji je predvodio Josif Visarionovič Staljin, napuštanje pozicije radničke klase...
To je rezultiralo prekidom odnosa između Jugoslavije i Sovjetskog Saveza, nakon čega su jugoslovenske vlasti otpočele obračun s onima za koje su smatrali da su pristalice Staljina. Za te ljude, tzv. informbirovce, napravljen je sistem zatvora, od kojih je najveći bio onaj na Golom otoku, ostrvu pored Raba, u Hrvatskoj.
Prema podacima nekadašnjeg Saveznog sekretarijata za unutrašnje poslove SFRJ, na Golom otoku i ostalim zatvorima iz tog sistema bio je 16.101 zatvorenik, od čega 3.390 njih iz Crne Gore.
Prema informacijama "Vijesti", Milatović smatra da donošenje zakona o rehabilitaciji i obeštaćenju golootočana ne bi značilo samo pravni čin, već i moralnu odgovornost Crne Gore da prizna i obešteti ljude koji su nepravedno patili zbog svojih stvarnih ili pretpostavljenih uvjerenja. Crna Gora bi se time, prema njegovom mišljenju, pridružila susjednim državama koje su preduzele slične poteze na planu zaštite ljudskih prava.
Šef države, prema saznanjima lista, misli da to što država do sada nije preduzela ništa na planu rehabilitacije žrtava Golog otoka, iako je, proprorcionalno, imala ubjedljivo najveći broj zatvorenika u odnosu na broj stanovnika, predstavlja njen pravni i moralni propust, ali i odstupanje od osnovnih ljudskih prava. Stoga ocjenjuje da bi donošenje zakona bilo ispravljanje istorijske nepravde. On, prema informacijama "Vijesti", smatra da je, imajući u vidu da su mnoge žrtve preminule, neophodno obezbijediti ne samo njihovu posthumnu rehabilitaciju, već i odgovarajuću satisfakciju za njihove nasljednike, koji su trpjeli diskriminaciju i bili ekonomski ugroženi.
Milatović će predložiti da se kao osnov za izradu zakona uzme Nacrt zakona o poništavanju presuda, rješenja, akata i radnji državnih organa Republike Crne Gore i FNRJ izrečenih licima osumnjičenim za podršku rezolucije Informbiroa iz 1948, koji je 2006. pripremilo Udruženje građana "Goli otok".
Predsjednik Crne Gore je u martu prošle godine, kad je najavio da će inicirati obeštećenje golootočkih žrtava, rekao da taj logor predstavlja "crnu tačku u našoj istoriji i simbol stradanja za više hiljada građana i njihovih porodica", te da podržava dugogodišnje zalaganje civilnog društva i Udruženja građana "Golog otoka" za rješavanje ovog pitanja, kao što je to već urađeno u Sloveniji, Hrvatskoj i Srbiji.
"Samo ona država koja ispuni moralni dug prema onima čija su prava bila grubo kršena i čije su patnje bile godinama ignorisane, može koračati putem istinskog napretka", poručio je tada.
Jedini zvanični akt koji je do sada donijet u Crnoj Gori, a koji se bavi pitanjem obeštećenja političkih zatvorenika, jeste Deklaracija o osudi kršenja ljudskih prava i zloupotrebe vlasti, koju je Skupština Republike Crne Gore usvojila u januaru 1992.