Naučnici širom svijeta, više od 140 timova stručnjaka, trkaju se ko će prije da napravi bezbjednu i efikasnu vakcinu protiv virusa koji hara planetom. Ko je najbliže rješenju?
Da bi se razvila neka vakcina, obično su potrebne godine testiranja, ali se naučnici sada nadaju da će uspjeti da ovu vakcinu razviju za 12 do 18 mjeseci.
Vakcina imitira virus, ili barem deo virusa, od kojeg štiti, tako što stimuliše tijelo da proizvodi antitela. Da bi bila odobrena, vakcina mora da prođe najstrože zdravstvene standarde, zbog činjenice da će je primiti milioni zdravih ljudi.
Kako se vakcine testiraju?
U prekliničkom testiranju, inicijalnoj fazi testiranja, naučnici vakcinu daju životinjama, da bi se uvjerili da li će izazvati odgovor imunog sistema.
Slijedi prva faza kliničkog testiranja, kada se vakcina daje manjoj grupi ljudi, da bi se uvidelo koliko je bezbjedna i da bi se istražilo više o tome kakav imuni odgovor izaziva.
U drugoj fazi, vakcina se daje stotinama ljudi, da bi naučnici dalje istražili bezbjednost i analizirali koja je količina vakcine najefikasnija.
U trećoj fazi, daje se hiljadama ljudi da se još jednom potvrdi bezbjednost i da se uvidi da li ima nekih nuspojava, ali i da se opet potvrdi efikasnost vakcine. U ovoj fazi testiranja učestvuje i grupa koja dobija placebo vakcinu, piše britanski "Gardijan".
Kao što smo rekli, oko 140 timova naučnika razvija vakcinu protiv korona virusa, a evo nekoliko koje su do sada prošle najviše faza testiranja.
Kineska kompanija "Sinovak" (Sinovac) razvija vakcinu zasnovanu na neaktiviranim česticama kovida-19. Ova vakcina deluje obećavajuće nakon prvih faza testiranja, a trenutno se treća faza sprovodi u Brazilu.
Takozvana oksfordska vakcinao kojoj se poslednjih dana priča, a za koju je najavljeno da bi mogla da bude spremna već u septembru. Ona je razvijena pomoću vektora vakcine koji sadrži genetički kod i proteine koji se nalaze u korona virusu, a koji izazivaju jak imuni odgovor u ljudskom tijelu. Trenutno se sprovode druga i treća faza testiranja u kombinaciji, u Velikoj Britaniji, a nedavno je započela i treća faza u Južnoj Africi i Brazilu.
Vakcina koju razvija kineska kompanija CanSino Biologics u saradnji sa Institutom za biotehnologiju u Pekingu, navodno je pokazala dobre rezultate u prve dvije faze testiranja, mada nikakvi podaci o tome nisu objavljeni. Ova vakcina je za sada jedina na svijetu čije je korišćenje odobreno za davanje vojnicima, ali ne zna se da li će dalje biti distribuirana.
Američka kompanija Moderna pravi vakcinu koja deluje preko RNA, molekula koji treba da "prevari" organizam da sam proizvodi virusne proteine. U dosadašnjim fazama testiranja je ova vakcina podstakla imuni odgovor kod svih volontera.
Vakcina koju pravi Institut za djecu Mardok iz Australije trenutno je u trećoj fazi testiranja, a oslanja se na gotovo 100 godina staru vakcinu protiv tuberkuloze. Smatra se da ova vakcina ne štiti direktno od korona virusa, već da podstiče nespecifičan imuni odgovor.
Ostale potencijalne vakcine, a ima ih dosta, još uvijek su u početnim fazama testiranja.