Grenlandski ledeni pokrivač je ogromna masa leda koja pokriva veći deo ostrva, sa maksimalnom debljinom od preko tri kilometra.
Ogromna količina vode od otopljenog leda koja se akumulirala ispod grenlandskog ledenog pokrivača 2014. godine izazvala je poplavu takvih razmjera da se probila kroz desetine metara čvrstog leda, probijajući površinu i izbacujući vodu na otvoreno, izveštava ScienceAlert.
Ovo je prvi put da su naučnici dokumentovali takav fenomen na Grenlandu, pružajući novi uvid u to kako će se ostrvo mijenjati kako njegov ledeni pokrivač bude nastavljao da se topi u more. Istovremeno, otkriće pokazuje koliko moćna i razorna može biti voda od otopljenog leda skrivena ispod leda.
"Postojanje podglacijalnih jezera ispod grenlandskog ledenog pokrivača je još uvek relativno skoro otkriće i – kao što naša studija pokazuje – još uvek postoji mnogo toga što ne znamo o tome kako se razvijaju i kako bi mogla uticati na sistem ledenih pokrivača“, objašnjava glaciolog Džejd Bouling sa Univerziteta Lankaster u Ujedinjenom Kraljevstvu.
"Važno je da naš rad pokazuje potrebu da bolje razumijemo koliko često se isušuju i, što je kritično, kakve su posljedice po okolni ledeni pokrivač.“
Grenlandski ledeni pokrivač je ogromna masa leda koja pokriva veći dio ostrva, sa maksimalnom debljinom od preko tri kilometra. Ova zamrznuta prostranstva sadrže ogromnu količinu vode; ako bi se potpuno otopila, globalni nivo mora bi porastao za procijenjenih 7,4 metra.
Tek nedavno su naučnici mogli da zavire ispod leda koristeći letjelice opremljene radarom kako bi zabilježili njegovu dubinu. Ova posmatranja otkrila su složeno i dinamično okruženje. Ne samo da postoje tečna jezera ispod ledenog pokrivača, već se ona povlače i pune otopljenom vodom, ponekad uzrokujući da se led izboči nagore u fenomenu poznatom kao "vodeni mjehurići“.
Međutim, poplava toliko snažna da može da probije led je nešto potpuno novo. Bouling i njene kolege otkrile su dokaze o ovom nevjerovatnom događaju proučavajući satelitske podatke iz 2014. godine. Tokom perioda od deset dana, primijetile su da je površina od dva kvadratna kilometra iznenada pala u visini za nevjerovatnih 85 metara – što je ekvivalent visine nebodera srednje veličine.
Prije ovog urušavanja, površina se podigla za 10 do 15 metara dok ju je voda gurala naviše. Urušila se kada je voda iznenada presušila – oko 90 miliona kubnih metara.
Postojanje podglacijalnih jezera ispod grenlandskog ledenog pokrivača je još uvek relativno skoro otkriće i – kao što naša studija pokazuje – još uvek mnogo toga ne znamo o tome kako se razvijaju i kako bi mogla uticati na sistem ledenih pokrivača“, objašnjava glaciolog Džejd Bouling sa Univerziteta Lankaster u Velikoj Britaniji.
"Važno je da naš rad pokazuje potrebu da bolje razumijemo koliko često se isušuju i, što je kritično, kakve su posljedice po okolni ledeni pokrivač.“
Grenlandski ledeni pokrivač je ogromna masa leda koja pokriva veći dio ostrva, sa maksimalnom debljinom od preko tri kilometra. Ova zamrznuta prostranstva sadrže ogromnu količinu vode; ako bi se potpuno otopila, globalni nivo mora bi porastao za procenjenih 7,4 metra.
Tek nedavno su naučnici mogli da zavire ispod leda koristeći letjelice opremljene radarom kako bi zabilježili njegovu dubinu. Ova posmatranja otkrila su složeno i dinamično okruženje. Ne samo da postoje tečna jezera ispod ledenog pokrivača, već se ona povlače i pune otopljenom vodom, ponekad uzrokujući da se led izboči nagore u fenomenu poznatom kao „vodeni mjehurići“.
Međutim, poplava toliko snažna da može da probije led je nešto potpuno novo. Bouling i njene kolege otkrile su dokaze o ovom nevjerovatnom događaju proučavajući satelitske podatke iz 2014. godine. Tokom perioda od deset dana, primijetile su da je površina od dva kvadratna kilometra iznenada pala u visini za nevjerovatnih 85 metara – što je ekvivalent visine nebodera srednje veličine.
Prije ovog urušavanja, površina se podigla za 10 do 15 metara dok ju je voda gurala naviše. Urušila se kada je voda iznenada presušila oko 90 miliona kubnih metara.
Oko kilometar nizvodno od bazena, istraživači su pronašli još neobičnosti. Tamo je velika površina leda postala ozbiljno ispucala, sa velikim blokovima leda visine do 25 metara taloženim na površini. Štaviše, površina od šest kvadratnih kilometara ledenog pokrivača je potpuno očišćena.
"Kada smo ovo prvi put vidjeli, pošto je bilo tako neočekivano, pomislili smo da postoji problem sa našim podacima“, objašnjava Bouling. "Međutim, kako smo dublje zalazili u našu analizu, postalo je jasno da je ono što smo posmatrali rezultat masivne poplave vode koja izlazi ispod leda.“
Istraživači kažu da je riftna zona nizvodno od bazena tačka gdje je voda izbila ispod leda, izlila se i očistila ogromno područje dok je tekla preko površine. Iako su prethodna posmatranja pokazala da se otopljena voda može kretati ispod leda, ovo je prvi put da se vidi dokaz da je ona stigla sve do površine.
"Ono što smo pronašli u ovoj studiji iznenadilo nas je na mnogo načina. Naučilo nas je novim i neočekivanim stvarima o načinu na koji ledeni pokrivači mogu reagovati na ekstremne unose površinske otopljene vode i istaklo potrebu za boljim razumevanjem složenog hidrološkog sistema ledenog pokrivača, kako sada tako i u budućnosti“, kaže glaciolog Amber Lison sa Univerziteta Lankaster.