Naučnici su iznijeli objašnjenje o eksplodirajućim kraterima usred Sibira.
Na Jamalskom poluostrvu 2014. godine u sjeverozapadnom Sibiru iznenada se pojavio misteriozni krater. Krhotine koje okružuju ovu 50 metara duboku rupu sugerišu da je nastala eksplozivnim procesom.
Od tada su naučnici i lokalno stanovništvo otkrili još nekoliko kratera na poluostrvu i obližnjem Gidanu, a iznijeto je mnogo objašnjenja, od udara meteora do eksplozije prirodnog gasa.
Sada je nova studija otkrila uzrok. Kada se buši kroz smrznuto tlo u ovoj regiji, dolazi se do debelog sloja permafrosta - trajnog leda. U "sendviču" između tla i permafrosta leže neobična, metar debela jezera veoma slane vode poznata kao kriopegi, ispod kojih se nalaze kristalizovane čvrste supstance, tzv. metan-vode, koje se održavaju stabilnim zahvaljujući visokom pritisku i niskoj temperaturi.
Tlo se odmrzava do sve većih dubina
Istraživači su otkrili da su više temperature i duža ljeta posljednjih decenija doveli do odmrzavanja sloja tla do sve većih dubina. Njihovi rezultati, objavljeni u časopisu "Geophysical Research Letters", pokazuju da kada otapanje dosegne kriopeg, pritisak dodate otopljene vode uzrokuje otvaranje pukotina u tlu iznad.
Nove pukotine stvaraju nagli pad pritiska, što destabilizuje metan hidrat i oslobađa eksplozivni mjehurić gasa metana. Iako su rijetke, eksplozije oslobađaju velike količine metana i mogu imati značajan uticaj na zagrijevanje.
(Index/MONDO/Nevena Davidović)