Svijet

Hasan Nasralah": Hezbolahov komandni lanac je razoren, svi su mrtvi, ko će naslijediti Nasralaha?

Autor Uroš Matejić

Ostaje pitanje da li će Hezbolah biti u stanju da se oporavi od ovih udaraca ili će ovi atentati označiti početak kraja najmoćnije iranske proxy organizacije u regionu.

Izvor: X/@IDF/Printscreen

U snažnim vazdušnim napadima koji su pogodili južna predgrađa Bejruta, Izrael je gađao sedište militantne organizacije Hezbolah. Izraelske odbrambene snage (IDF) potvrdile su u subotu ujutro ubistvo Hasana Nasralaha, dugogodišnjeg lidera Hezbolaha, što predstavlja prekretnicu u naporima Izraela da uništi tu organizaciju u okviru operacije "Sjeverna strijela". Nasralah, koji je bio ključna figura, poginuo je u preciznom vazdušnom napadu koji je razorio štab Hezbolaha.

Ova akcija je vrhunac serije udara koji su, tokom poslednjih nekoliko mjeseci, usmjereni na Hezbolahovu vojnu infrastrukturu. Operacija je počela ranije ove godine kada je izraelski vazdušni napad eliminisao Fuada Šukra, vojnog komandanta Hezbolaha, u napadu na južni Bejrut - oblast koja se smatra glavnim uporištem organizacije. U septembru je u napadu na Bejrut ubijeno 16 visokih komandanata elitne Ridvan brigade, uključujući Ibrahima Akila, vođu ove specijalne jedinice. Ovi udari su značajno oslabili vojnu strukturu Hezbolaha, ali se Nasralahovo ubistvo smatra najznačajnijim potezom u operaciji.

Napadi su pažljivo koordinisani kroz višemjesečne preliminarne udare, uključujući sabotažu Hezbolahovih komunikacionih sistema, kao što su pejdžeri i radio veze, što je paralisalo komunikaciju unutar grupe. To je omogućilo Izraelu da precizno locira i eliminiše ključne vojne lidere. Jedan od najranijih signala izraelske ofanzive bio je napad dronom početkom januara, kada je Visam al-Tavil, zamenik komandanta Ridvan brigade, ubijen u južnom Libanu.

Hezbolah, koji se dugo smatrao najmoćnijim saveznikom Irana u regionu, sada se suočava sa najtežim izazovom u svojoj istoriji. Iako je organizacija preživjela ubistva ključnih lidera u prošlosti, poput Nasralahovog prethodnika, Abasa al-Musavija, koji je ubijen 1992., analitičari smatraju da su ovi uzastopni napadi bez presedana.

 Lina Hatib, ekspert iz istraživačkog centra "Chatham House", ističe da Hezbolah možda nikada neće moći da se oporavi od ovih gubitaka. "Posledice ovih napada, dugoročno gledano, biće nepovratne", kaže Hatib i dodaje da se sada postavlja pitanje koliko je Hezbolah sposoban da nastavi sa svojom vojnom aktivnošću.

Izraelske obavještajne službe dugo su pratile Hezbolah i analizirale njegove vojne lidere, koje ta organizacija naziva "neuhvatljivim duhovima" zbog njihove tajnovitosti. Međutim, kako je primijetio izraelski stručnjak Hilal Hašan sa američkog univerziteta u Bejrutu, "Hezbolah je postao organizacija u koju je snažno prodrla špijunaža". Rast Hezbolaha poslednjih godina, posebno nakon njegovog učešća u sirijskom građanskom ratu kao podrška režimu Bašara el Asada, dodatno je izložio ovu organizaciju špijunskim aktivnostima.

Pored toga, teška ekonomska kriza u Libanu stvorila je pogodno tlo za regrutiranje špijuna, jer su mnogi članovi Hezbolaha, suočeni sa ekstremnim siromaštvom, bili podložni finansijskim podsticajima da rade u korist Izraela. "Siromaštvo u Libanu postalo je plodno tlo za špijune koji rade za Izrael", kaže Hašan.

Iako Hezbolah posjeduje arsenal dugometnih vođenih raketa koje bi mogle izazvati značajnu štetu Izraelu, pitanje je koliko će organizacija biti sposobna da koristi te resurse u trenutnom stanju oslabljene vojne infrastrukture i paralizirane komunikacije. Izraelske snage nastavljaju sa napadima, a Hezbolah, prema rečima libanskih analitičara, izbjegava daljnje eskalacije jer bi to moglo dovesti do većeg konflikta koji bi mogao uključiti i međunarodne sile, poput SAD. Ostaje pitanje da li će Hezbolah biti u stanju da se oporavi od ovih udaraca ili će ovi atentati označiti početak kraja najmoćnije iranske proxy organizacije u regionu.