Vojna akcija ukrajinskih snaga u ruskoj Kurskoj oblasti podigle su berzanske cijene gasa na Starom kontinentu na najviši nivo od početka godine!
Trgovanje na najvećoj evropskoj berzi gasa u Holandiji u petak je zaključeno cijenom od 41 eura za megavatsat, što je rast od početka nedelje za čak 14 posto.
- Rano zaustavljanje tranzitnih isporuka gasa preko Ukrajine u svetlu upada ukrajinskih trupa u jugozapadnu Rusiju moglo bi dovesti do skoka zimskih cijena za dodatnih 17 posto sa sadašnjih nivoa na oko 50 evura za megavatsat - ocijenio je analitičar Enerdži Aspekta za portal Montel njuz.
Tržište prema navodima portala definitivno reaguje na pretnju i to nije zanemarivo.
Pažnju učesnika na evropskom tržištu gasa, podsjetimo, privukla je i informacija da su ukrajinske snage u pohodu u ruskoj Kurskoj oblasti zauzele postrojenje za kompresiju gasa "Sudža" u blizini istoimenog ruskog grada. Montelnjuz prenosi informacije ukrajinske kompanije koja upravlja gasovodima da nemaju saznanja o zauzimanju stanice i da nije došlo do prekida protoka gasa iz unutrašnjosti prema Sudži.
Portal, međutim, podsjeća da postoje informacije i snimci objavljeni na platformi za geolociranje Geoconfirmed koji pokazuju ruske ratne zarobljenike izvan objekta u Sudži. Dodaje se da je savetnik ukrajinskog predsjednika Volodimira Zelenskog potvrdio akciju zauzimanja Sudže Vašington Postu, ali pod uslovom anonimnosti.
Vidimo scenario prema kome bi Gazprom mogao da odluči da ne transportuje gas kroz Sudžu s obzirom na izvještaje o okupaciji mjerne stanice od strane Ukrajine ili bi borbe u blizini stanice mogle da prouzrokuju štetu i prekinu protok - ocijenio je za Montelnjuz analitčar Džejms Vadel.
Portal podsjeća da se očekivalo da će ruski protok gasa kroz Ukrajinu prestati do kraja godine, međutim, trenutni gubitak ruskog snabdijevanja tom rutom smanjio bi očekivane zalihe gasa u evropskim skladištima na kraju oktobra.
Pražnjenje zaliha mimo očekivanog tempa vjerovatno ne bi bilo problem za predstojeću grejnju sezonu, ali ponovno punjenje 2025. godine bilo bi, zaključuje Montelnjuz, vrlo teško.
- Ako bi došlo do trenutnog smanjenja ruskog snabdijevanja očekujemo cijene na holandskoj TTF berzi za zimu 2024-2025. od oko 50 evra za megavatsat uz opciju raširene zamjene gasa ugljem - navodi Vadel.
Montelnjuz prenosi uveravanja učesnika na tržištu gasa da je tržište trenutno dobro snabdeveno, a situacija sa skladištenjem prilično relaksirana.
Zalihe gasa u EU prema poslednjim mjerenjima udruženja evropskih gasnih operatera Gas Infrastructure Europe su na 87 posto popunjenosti kapaciteta dok je popunjenost u stalnom porastu i nadomak cilja od 90 posto.
Blagi početak zime mogao bi ograničiti dalji rast cene plina - ocenio je za Montelnjuz analitičar komunalne kompanije iz Njemačke.
Ukrajina je tokom noći između četvrtka i petka, podsetimo, raznela konvoj ruskih vojnih vozila koji se kretao ka Sudži u Kurskoj oblasti!