Svijet

ALARMANTNO! 2023. SVIJET DOŠAO DO KRITIČNOG KLIMATSKOG PRAGA: Samo 0,2 stepena do crvenog alarma

Autor Ivana Vlajković

Svijet je 2023. godine došao do kritičnog klimatskog praga.

Izvor: MONDO/Stefan Stojanović/ECMWF/Printscreen

Prema prognozama naučnika, globalno zagrijavanje u 2023. dostiglo je 1,48 stepeni Celzijusa i ta, najtoplija godina u istoriji, dovela je svijet do kritičnog klimatskog praga.

Prije prošle, najtoplija godina u istoriji bila je 2016. a podaci pokazuju alarmantan skok u zagrijavanju u odnosu na nju. U 2023. godini prosječna globalna temperatura bila je 14,98 stepeni Celzijusa, što je 0,17 stepeni iznad prethodnog rekorda, dok je zagrijavanje u svjetskim okeanima takođe dostiglo novi maksimum.

Svijet se opasno približava granici od 1,5 stepeni na šta su naučnici i upozoravali u više navrata. Analiza koju je objavila agencija EU za praćenje klime, Kopernikus navodi da bi globalno zagrijavanje moglo da se pogorša početkom ove godine. Međutim, naučnici su više zabrinuti zbog dugoročnog stanja zagrijavanja od 1,5 stepeni i više, jer će se tada mnogi ekosistemi boriti da se prilagode i ljetnje vrućine će se pogoršati.

Gotovo svaki dan 2023. godine, prosječna temperatura je bila za najmanje jedan stepen viša od temperature u predindustrijskom periodu (1850-1900), naveli su iz Kopernikusa. Podaci Kopernikusa pokazuju da su prosječne godišnje temperature vazduha bile ili najtoplije ili skoro najtoplije zabilježene u svim okeanskim basenima i svim kontinentima, osim Australije.

Okeani su takođe postali neuobičajeno topli u 2023. godini, piše CNN. Temperature površine mora bile su 0,44 stepena iznad prosjeka za period između 1991. i 2020. godine. Glavni faktor toplote okeana je zagađenje fosilnim gorivima, ali i El Ninjo, koji je počeo u julu. Više temperature površine mora mogu dovesti do snažnijih uragana, tajfuna i tropskih ciklona.

Na kraju najtoplije godine u istoriji, skoro 200 zemalja predstavljenih na samitu COP28 u Dubaiju složilo se da doprinese globalnoj tranziciji od fosilnih goriva, glavnog uzroka klimatske krize. "Ekstremi koje smo primetili u poslednjih nekoliko mjeseci predstavljaju dramatično svjedočanstvo o tome koliko smo sada daleko od klime u kojoj se razvila naša civilizacija. Ovo ima duboke posljedice po Pariski sporazum i sve ljudske poduhvate. Ako želimo da budemo uspješni u borbi sa klimatskim rizicima, moramo hitno da dekarbonizujemo našu ekonomiju koristeći klimatske podatke i znanje da bismo se pripremili za budućnost", rekao je Karlo Buontempo, direktor Kopernikusove Službe za klimatske promjene.