Bogatstvo 38 od 50 najbogatijih ljudi i 385 od 500 najbogatijih na svijetu uvećano je ove godine, u jednom slučaju čak sedmostruko.
Rast troškova života učinio je da su mnogi morali da se pomuče da za Božić i Novu godinu imaju pristojnu trpezu, za razliku od američkih tehnoloških milijardera i ruskih oligarha, za koje je praznični period prilično lagodan, piše Gardijan.
Od Ilona Maska i Marka Zakerberga na vrhu piramide do relativno sitnih riba, poput Britanaca Džejmsa Dajsona i Džima Retklifa, najnovijeg akcionara Mančester junajteda, najbogatiji su uglavnom postali još bogatiji u 2023. godini, pokazuju brojke.
Čak je i grupa ruskih oligarha uspjela da nastavi da uvećava svoje bogatstvo, barem na papiru, uprkos ekonomskim sankcijama koje su im nametnute u više oblasti kao odgovor na tekuću invaziju Kremlja na Ukrajinu.
Od 50 najbogatijih, 12 je izgubilo novac u 2023, a u top 500 čak 77 odsto je uvećalo bogatstvo, neki i za nezamislive sume.
Na vrhu je Mask, sa procijenjenim bogatstvom od 235 milijardi dolara, prema Blumbergovoj listi 500 najbogatijih ljudi svijeta.
Uprkos izvještajima da je njegov udio u X, nekadašnjom Tviteru, opao za više od pola nakon što je platio za njegovu kupovinu 44 milijarde 2022, milijarder se oporavio.
Vrijednost akcija u kompaniji za električne automobile ove godine se više nego udvostručila, čime je njihova tržišna vrijednost teoretski dostigla skoro 816 milijardi dolara, što je pomoglo Masku, najvećem Teslinom akcionaru, da poveća svoje ukupno bogatstvo za skoro 98 milijardi dolara. To povećanje je više od godišnjeg BDP Angole.
Maskovo bogatstvo se jeste najviše povećalo, ali on nije ostvario najveći dobitak u procentima.
Jedan od najvećih pobjednika u tom smislu bio je njegov rival Mark Zakerberg, protiv koga je trebalo da se bori u meču u kavezu ranije ove godine, prije nego što je par bolje razmislio. Bogatstvo osnivača Fejsbuka skočilo je za 184 odsto, sa 45 milijardi dolara na 128 milijardi dolara, pošto je vrijednost matične kompanije Meta, porasla za 172 odsto tokom godine.
Nakon grozne 2022. godine, u kojoj je vrijednost Mete pala usled zabrinutosti akcionara da je previše trošila na ulazak u takozvani metaverzum i ignorisala svoje ključne poslove WhatsApp, Instagram i Facebook, akcije su se vratile na pređašnji nivo.
Međutim, Zakerbergov uspjeh u 2023. nije bio najbrži u prvih 50. Vlasnik indonežanskog konglomerata Prajogo Pangestu uživao je u otprilike sedmostrukom povećanju svog bogatstva, zahvaljujući ulaganju u geotermalnu energiju, što ga je katapultiralo među 50 najboljih svjetskih milijardera sa 31,5 milijardi dolara.
Bilo je nekih značajnih gubitnika. Dok je svih 14 najbogatijih povećalo svoje bogatstvo, broj 15 – indijski milijarder Gautam Adani – zabilježio je pad od 36 milijardi dolara, na 84,3 milijarde dolara. Vrijednost kompanija porodice Adani je pala nakon što je jedan investitor-aktivista optužio Gautama da je „izveo najveću prevaru u istoriji kompanije“. Adani grupa je demantovala optužbe.
Na listi milijardera dominiraju američki muškarci. Od 10 najbogatijih ljudi, Francuz Bernar Arno jedini je predstavnik iz ostatka svijeta, sa bogatstvom od 179 milijardi dolara koje je poraslo za 17,2 milijarde dolara zahvaljujući učinku njegove luksuzne grupe LVMH Luj Viton.
Iz Francuske takođe dolazi najbolje rangirana žena na listi, naslednica imperije lepote L’Oreal Fransoaz Betankur Majers, koja je na 12. mjestu, nakon povećanja od 316 miliona dolara koje je njenu neto vrijednost podiglo na 99,1 milijardu dolara.
Mnogi Rusi pogođeni sankcijama nakon invazije na Ukrajinu samo su još više uvećali svoje bogatstvo, zbog čega se postavlja pitanje koliko su stvarno mjere SAD, britanije i EU efikasne, a čiji cilj je bio ograničavanje njihove finansijske slobode.
Sankcionisani pojedinci čije se bogatstvo povećalo uključuju tajkuna nikla Vladimira Potanjina, koji je teži za skoro dvije milijarde dolara, te njegovo bogatstvo sada iznosi 30,6 milijardi dolara. Metalski i telekomunikacioni magnat Ališer Usmanov teži je za 1,88 milijardi dolara i sada ima 20,3 milijardi dolara, i industrijalac Aleksej Mordašov, bogatiji je za 1,3 milijarde dolara i sada ima 20 milijardi dolara.
Finansijska ograničenja znače da je dio njihove imovine i dalje nelikvidan: Mordašov udio u njemačkom turoperatoru Tui zamrznut je pod režimom sankcija, što znači da se njegove akcije ne mogu prodati i on ne može da naplati dividende.
Britanija je dala 17 od 500 najvećih milijardera, u poređenju sa 189 iz SAD i 52 iz Kine. Dajson je bio najbogatiji Britanac, na 95. mjestu u svijetu sa bogatstvom od 19,9 milijardi dolara nakon rasta od pet milijardi dolara.
Nedaleko iza, na 97. mestu, bio je Ratklif, petrohemijski tajkun sa sjedištem u Monaku, koji je svoje bogatstvo uvećao za 8,55 milijardi dolara, na 19,4 milijarde dolara. Ta cifra sada uključuje udio od milijardu funti u Mančester junajtedu, nakon što je kupio 25 odsto kluba, ugovorom koji je potpisan ove nedelje.