Stvoren 2021. godine, postojeći Evropski odbrambeni fond je instrument od 8 milijardi eura koji se koristi za finansiranje odbrambenih tehnologija u EU. Nakon rata u Ukrajini, Komisija je predložila jačanje fonda.
Evropska komisija nastoji da preispita svoje prioritete za dodjelu vojnog fonda za istraživanje i razvoj kako bi usmjerila napore i resurse na ograničen broj odbrambenih projekata, kažu izvori bliski materiji.
Stvoren 2021. godine, postojeći Evropski odbrambeni fond (EDF) je instrument od 8 milijardi eura koji se koristi za finansiranje odbrambenih tehnologija u EU. Nakon početka rata u Ukrajini, Komisija je predložila jačanje fonda dodavanjem dodatnih 1,5 milijardi eura u budžet. Za ovaj potez i dalje je potrebno zeleno svjetlo zemalja članica i parlamenta.
Trenutno fond pokriva širok spektar oblasti, uključujući zelena goriva za odbranu, vještačku inteligenciju, hipersonične projektile i sisteme za proučavanje svemira.
Izvršna vlast EU predlaže da se reprogramira EDF tako da se ulaganja usredsrede na projekte koji su identifikovani kao ključni odbrambeni kapaciteti za Uniju, ili "super prioriteti ograničenih sposobnosti", kako je za EURACTIV rekao jedan visoki zvaničnik Komisije, koji je želio da ostane anoniman jer je sve još uvijek u toku.
Ti "super-prioriteti" bili bi projekti namenjeni evropskoj odbrambenoj opremi od zajedničkog interesa za zemlje članice.
"Super-prioriteti"
"Da bi se izbegao rizik od rasijanja i disperzije, neophodno je uvesti koherentnost, kontinuitet i srednjoročno programiranje", rekao je visoki zvaničnik Komisije.
Ovim potezom, Evropska komisija bi radije dodijelila sredstva manjim i fokusiranijim djelovima velikog projekta umjesto jednokratne dodjele subvencija većem broju programa koji ne funkcionišu nužno zajedno.
Ideja je da se usklade kritični kapaciteti identifikovani u vojnoj strategiji EU objavljenoj prije dvije godine, nazvanoj "Strateški kompas", sa onima koje finansira EU u okviru EDF-a.
Prema planovima, ti projekti bi mogli da budu evropski sajber štit za otkrivanje sajber napada, evropski sistem za svemir i otkrivanje i identifikaciju prijetnji u svemiru, evropski antiraketni štit ili "Eurodome" ili zaštita morskog dna i podmorske infrastrukture (podmorski kablovi, cjevovodi, itd.), rekao je izvor.
"Ova evolucija je kritična i moguća je", insistira isti zvaničnik Komisije.