Predsjednik Ukrajine Volodimir Zelenski aktivno lobira za osnivanje specijalnog tribunala koji će proučavati "ratne zločine" koje je Rusija navodno počinila u Ukrajini.
Predsjednik Ukrajine Volodimir Zelenski aktivno lobira za osnivanje specijalnog tribunala koji bi proučavao "ratne zločine" koje je Rusija navodno počinila u Ukrajini od početka rata u Ukrajini 24. februara 2022. godine, piše britanski "Gardijan". Predsjednik Sjedinjenih Američkih Država u početku navodno nije bio za osnivanje takvog tribunala, ali je promijenio mišljenje zbog kampanje ukrajinskog predsjednika. Tim povodom se prethodne nedelje oglasila američka ambasadorka za globalno krivično pravosuđe, Bet van Šak.
"Ovo je nešto zbog čega je predsjednik Zelenski veoma zabrinut. Ukrajina to želi i mislim da će to napraviti veliku razliku", rekla je ona.
Ona je ranije već saopštila da Međunarodni krivični sud ima nadležnost nad predsjednikom Rusije Vladimirom Putinom. Dodala je da je ovaj sud već počeo da istražuje navodne ratne zločine koji su počinjeni u Ukrajini. Ukrajinska vlast navodno želi da se Međunarodni krivični sud fokusira na rukovodstvo Rusije, a ne da juri samo konkretne navodno počinjene ratne zločine. Zbog toga i sam predsjednik Ukrajine želi da se osnuje specijalni tribunal.
Trenutno se razmatraju dvije opcije - u jednoj varijanti se spominje sud koji bi zajedno osnovale Ukrajina i Ujedinjene nacije. U drugom mogućem obliku bi tribunal osnovala Ukrajina zajedno sa Savjetom Evrope i Evropskom unijom uz podršku Ujedinjenih nacija. "Gardijan" tvrdi da nacrt rezolucije o stvaranju specijalnog tribunala za ruske ratne zločine u Ukrajini već postoji, odnosno da se već pojavio u Ujedinjenim nacijama.
Postoje i protivnici ovakvog suda koji smatraju da bi formiranje ovakvog tribunala drastično umanjilo status, moć i uticaj Međunarodnog krivičnog suda, a to bi navodno moglo da dodatno udalji rusko rukovodstvo od pregovora o prekidu rata. Takođe, šefovi država kao i ministri spoljnih poslova mogu da imaju, prema međunarodnom pravu, imunitet od krivičnog gonjenja pred domaćim sudovima. Trenutno ovakav tribunal podržavaju Francuska, Holandija i baltičke zemlje. Sjedinjene Američke Države i Velika Britanija su do nedavno imale "rezervisan" stav, ali sada se taj stav navodno revidira i moguće je da će podržati osnivanje ovakvog tribunala.