Svijet

SUNČEVA OLUJA SJUTRA POGAĐA ZEMLJU: Stiže bura iz svemira zbog eksplozije, evo šta to znači!

Autor Jovana Raičević Izvor mondo.rs

Neaktivna, "mrtva“ Sunčeva pjega, označena kao AR2987, iznenada je eksplodirala 11. aprila.

Izvor: Shutterstock/Lukasz Pawel Szczepanski

Neaktivna "mrtva“ Sunčeva pjega, označena kao AR2987, iznenada je eksplodirala 11. aprila i izbacila ogromne količine materijala koji je krenuo prema Zemlji. Posledice ove eksplozije, prema procjenama, osjetiće se na Zemlji 14. aprila.

Prema procjenama Centra, ova eksplozija će vjerovatno uticati na našu planetu 14. aprila. Sunčeve pjege su privremene pojave na površini Sunca (fotosfera), koje se pojavljuju kao tamne tačke u odnosu na okolna područja.

One su nešto hladnije od okoline fotosfere, a izgledaju kao tamne pore. Ove tačke su privremene i mogu da traju nekoliko sati ili nekoliko nedelja. Ideja o "mrtvoj“ Sunčevoj pjegi je više poetska nego naučna, objašnjava Filip Džadž, solarni fizičar iz Opservatorije u Nacionalnom centru za istraživanje atmosfere (NCAR), ali konvekcija Sunca razbija ove tačke.

Bez obzira na budućnost AR2987, Sunčeva pjega je 11. aprila u 5.21 po univerzalnom vremenu i oslobodila solarnu baklju klase C. Takve baklje nastaju kada plazma i magnetna polja iznad Sunčeve pjege popuste pod stresom, ubrzavaju ka spolja, navodi Džadž, jer bi naletjeli na gust materijal ako bi se spustili prema unutrašnjosti Sunca.

Baklje klase C su prilično česte i retko izazivaju bilo kakve udare direktno na Zemlju. Ponekad, kao sa ovom erupcijom, solarne baklje mogu izazvati izbacivanje mase iz korone, što su ogromne erupcije plazme i magnetnih polja sa Sunca koje putuju ka svemiru milionima kilometara na sat.

Solarne baklje klase C, kako navode u Centru za prognozu svemirskih vremenskih prilika, rijetko pokreću masu iz korone, a kada se to i dogodi, one su obično spore i slabe. Pri sudaru sa česticama u Zemljinoj atmosferi dolazi do jonizovanja gasa i pojave svjetlosti. Ova pojava se uočava u polarnim područjima, zbog čega je dobila ime polarna svjetlost ili aurora borealis (odnosno aurora australis na južnoj Zemljinoj hemisferi).

Ukoliko je Sunčeva aktivnost veća, pojačano djelovanje Sunčevog vjetra može dovesti do pojave polarne svjetlosti i na manjim geografskim širinama. U takvim uslovima postoji mogućnost ometanja ili čak oštećenja radio-komunikacionih uređaja na Zemlji i vještačkim satelitima.

Tokom mirnije aktivnosti na površini Sunca, tok čestica poznatih kao solarni vjetar dovoljan je da pokrene auroru u polarnim regionima. Tokom jače koronalne eksplozije, veći poremećaj magnetnog polja planete znači da se aurora može pojaviti u mnogo širem opsegu.

Takozvana kanibal eksplozija korone jurila je ka Zemlji krajem marta, izazivajući aurore u Kanadi, sjevernom dijelu Sjedinjenih Država i Novom Zelandu, izvijestio je Space.com. Ova eksplozija mogla bi da izazove manju geomagnetnu oluju 14. aprila, što znači da bi moglo biti manjih uticaja na satelitske veze i slabih fluktuacija u elektroenergetskoj mreži, navodi Space Veather.

Aurora može postati vidljiva na nižim geografskim širinama od uobičajenih. Sunce je trenutno u solarnom ciklusu 25, otkako su počela formalna posmatranja 1755. godine. Broj Sunčevih pjega tokom ovog ciklusa je u porastu i očekuje se da će dostići vrhunac 2025. godine, što znači više mogućnosti za solarne oluje – i aurore.

U nedelju (10. aprila) primijećene su i jake geomagnetne oluje. Ali, prema Centru za analizu podataka o solarnim uticajima, nije primijećena nijedna druga eksplozija na Suncu usmerena na Zemlju u poslednja 24 sata, osim onoga što je izbacila pega AR2987.

Tagovi