Primjena novih zakona o bankama i njihovoj sanaciji, koja je trebalo da počne 1. januara naredne godine, biće pomjerena za godinu, zato što su se Centralna (CBCG) i komercijalne banke usmjerile na rješavanje problema koje je izazvala pandemija koronavirusa.
Iz CBCG su Vijestima kazali da se primjena tih zakona odlaže i zbog usmjeravanja aktivnosti na završetak projekta procjene imovine banaka (AQR).
Ta dva nova zakona usvojena su krajem prošle godine u parlamentu, a za početak primjene je ostavljen rok od godinu.
Jedna od najvažnijih novina koju donosi nova regulativa je formiranje Sanacionog fonda, koji će služiti za pomoć bankama ukoliko se suoče sa problemima u poslovanju.
Prema zakonu o sanaciji, u Sanacionom fondu mora biti novac u vrijednosti od jedan odsto garantovanih depozita i to u periodu od deset godina. Ranija procjena CBCG da će za punjenje fonda trebati od 1,4 miliona godišnje, odnosno 14 miliona za deset godina.
Iz CBCG su objasnili da je odgađanje njihove primjene uslovljeno refokusiranjem prioriteta finansijskog sistema Crne Gore u cilju amortizovanja efekata pandemije Covid-19 na finansijsku stabilnost i realnu ekonomiju.
“Stav CBCG je da banke u ovom periodu treba da koncentrišu sve raspoložive kapacitete na nove kredite, kvalitetnu primjenu Odluke o privremenim mjerama za ublažavanje negativnih uticaja epidemije zarazne bolesti Covid-19 na finansijski sistem, u smislu efikasne primjene moratorijuma za prioritetne privredne grane, kao i na kvalitetno restrukturiranje postojećih kredita. Sve to u cilju amortizovanja dijela efekata krize koji su pogodili realni sektor”, rekli su Vijestima iz CBCG.
Oni su objasnili da je važno da banke završe procjenu kvaliteta aktive koja počinje u posljednjem kvartalu ove godine, a završava u aprilu, odnosno maju naredne, kako bi dobijeni rezultati dali preciznu sliku nivoa rezistentnosti bankarskog sistema i mogućnosti banaka za apsorbovanje šokova.
“Rezultati AQR-a će biti osnov za stresno testiranje kojim ćemo procijeniti efekte šoka pandemije Covid-19 na kapital banaka na dugi rok. Sve te aktivnosti se planiraju u posljednjem kvartalu ove godine i tokom prve polovine naredne“, rekli su iz CBCG.
Oni su dodali da je vrlo izvjesno da bi operativni kapaciteti banaka bili fokusirani paralelno na tri fronta ukoliko bi se insistiralo na primjeni ta dva zakona i pratećih podzakonkih akata u januaru naredne godine.
„To što bi potencijalno umanjilo efikasnost na podjednako važnim ciljevima”, poručili su iz CBCG.
Oni tvrde da su postupili u skladu sa preporukom Međunarodnog monetarnog fonda (MMF) da se primjena strateških politika u vrijeme pandemije koronavirusa odloži, kao i da je promjena prioriteta tokom pandemije prisutna širom monetarnih autoriteta.
Iz CBCG su kao primjer naveli odlaganje Analize strategije monetarne politike Evropske centralne banke, koja je bila planirana za kraj ove godine.
“Zakoni i podzakonska akta su finalizovani u saradnji sa EU twinning partnerima iz Bundesbanke i Banke Hrvatske, dok će banke imati na raspolaganju godinu da se gradualno prilagođavaju novoj regulativi, kako bi se isti primijenili u januaru 2022. godine”, kazali su u CBCG.
Oni su saopštili da će svi podzakonski akti za ta dva zakona biti usvojeni do kraja aprila naredne godine i da je za njihovo sprovođenje potrebno usvojiti preko 40 podzakonski akata. To, uključuje i odluke o adekvatnosti kapitala banaka, načinu utvrđivanja ispunjenosti uslova za izbor članova organa upravljanja u bankama, registru banaka, filijalama banaka iz drugih država, minimalnim standardima za upravljanje rizicima i javnom objavljivanju podataka o bankama.
Za primjenu zakona o sanaciji banaka potrebno je pripremiti 17 podzakonskih akta među kojima su kriterijumi za procjenu mogućnosti sanacije, sadržina planova sanacije, način obavještavanja o pokretanju sanacije, način saopštavanja povjerljivih informacija u vezi sa postupkom sanacije, kao i izračunavanje i način plaćanja doprinosa kreditnih institucija za Sanacioni fond.