VUKŠIĆ NALOŽIO DA SE PODNESE VIŠE KRIVIČNIH PRIJAVA PROTIV BIVŠIH ČELNIKA ANB

Novoimenovani direktor Agencije za nacionalnu bezbjednost Dejan Vukšić naložio je da se podnese više krivičnih prijava protiv bivših čelnika ANB u namjeri da ih optuži da su naredili službenicima da zapale tajne podatke na Žabljaku nakon izbora, da su dodijelili nepoznatom broju građana legitimacije tajne službe iako nijesu bili radnici ANB-a, kao i da su u dužem periodu obavljali mjere tajnog nadzora mimo odluke suda i po direktnom nalogu vrha Demokratske partije socijalista, piše Pobjeda.

O paljenju tajnih podataka na Žabljaku pismeno je informisan specijalni tužilac Milivoje Katnić, a šef ANB-a, uprkos pozivu na razgovor radi otvaranja izviđaja, nije se udostojio da se odazove i da izjavu.

U međuvremenu se oglasio i premijer Zdravko Krivokapić proturajući priču o uništavanju dokumenata, ali na drugom nivou – juče je konstatovao da je “najvjerovatnije tačno da je veliki dio dokumentacije od 2016. do 2020. godine uništen“.

Što je od svega izrečenog istina, možda će pokazati istraga. Za sada je vidljivo da je, populistički vješto, javnosti servirana priča da je teško doći do dokaza o manipulacijama bivše vlasti, jer je većina nestala u dimu na Žabljaku.

ŽABLJAČKA BAJKA

Najavu obračuna sa bivšim vrhom ANB-a sadašnji prvi čovjek Agencije otvorio je, očekivano, kroz vladin koncern Vijesti. U tekstu koji potpisuje glavni urednik dnevnog lista Vijesti najavljuje se, iz pouzdanog izvora, da “postoje dokazi da su službenici Agencije tajne podatke uništavali na Žabljaku, neposredno poslije parlamentarnih izbora 30. avgusta 2020. godine“.

Koji dan kasnije, 25. januara u intervjuu za Vijesti, Vukšić više ne pominje famozno paljenje dokumentacije na Žabljaku, niti dokaze koje posjeduje.

Tako je “ekskluzivna vijest o spaljivanjima na Žabljaku“ odjednom skrajnuta u stranu. Sa dobrim razlogom: jer priča o iznošenju i paljenju ANB dokumentacije – nema činjeničnu osnovu.

Izmještanje dokumentacije prije izbora 30. avgusta nije bio presedan, niti kršenje protokola službe. Naprotiv: prema pravilima službe, kada postoji takozvana bezbjednosna procjena da može biti masovnijih protesta koji mogu kulminirati nemirima ili ulaskom u zgrade državnih institucija, povjerljiva dokumenta se prenose na ,,back up“ poziciju. Pred parlamentarne izbore je iz dijela najjače opozicione grupacije, tačnije od čelnika Prave Crne Gore, bilo žestokih najava obračuna sa “tajnom policijom“, pa je zato određeno da se povjerljivi podaci za izvjesno vrijeme pohrane na lokaciji na Žabljaku.

Bezbjednosni izvori Pobjedi su saopštili da su klasifikovani podaci izmještani više puta tokom posljednje decenije.

“I kada je Crna Gora priznala Kosovo 2009, kada su uslijedili protesti, kao i 2015. tokom organizacije uličnih demonstracija Demokratskog fronta i organizacije “šatorskog naselja“ ispred zgrade Skupštine. I pred izbore 2016. godine je bila procjena da bi moglo da dođe do turbulentnih dešavanja, pa su i tada izmještani klasifikovani podaci“, kazao je sagovornik Pobjede.

Prema proceduri, posebnim vozilom se podaci, uz naoružanu pratnju, voze do Žabljaka gdje ostaje naoružana straža, sve dok se ne procijeni da je “situacija stabilna“.

Nakon izbora 30. avgusta, kaže sagovornik Pobjede, sve je vraćeno u “redovnu“ arhivu Agencije za nacionalnu bezbjednost.

I prije nego je Crna Gora postala članica NATO, papirna dokumentacija nije se nosila na Žabljak ili na drugu lokaciju predviđenu za te namjene, već su izmještani posebni diskovi iz specijalnog serverskog sistema i pojedini podaci koji se nalaze na mikrofilmovima.

U podzemnim prostorijama objekta na Žabljaku je rezervni server, pa su i tamo pohranjeni i bili čuvani klasifikovani podaci, koji su – kako saznaje Pobjeda – već 5. septembra vraćeni u Podgoricu.

Otkako je članica NATO, Crna Gora mora da poštuje rigorozne dokumentacione standarde: pravilo je da postoji samo jedan primjerak dokumenta – original, dok se sve drugo što nije original, a važno je za bezbjednost države čuva unutar kriptovanog kompjuterskog sistema.

Dakle: nikakvog paljenja tajnih spisa na Žabljaku i nije moglo biti, jer se klasifikovani podaci na drugačiji način čuvaju u datotekama Agencije za nacionalnu bezbjednost.

Prvi čovjek Agencije je toga morao biti svjestan kada je dao “ekskluzivnu“ informaciju o paljevini na Žabljaku.

Zašto se onda Vukšić odlučio na populističku “obradu“ crnogorske javnosti, u sadejstvu sa prijateljima iz vladinog koncerna?

Prema informacijama Pobjede, Vukšić se kolegama iz nove vlasti hvalisao da posjeduje video zapis uništavanja tajnih spisa. Taj mu je snimak predat u ruke čak i prije nego što je kročio u zgradu Agencije u Bulevaru revolucije broj 1 u Podgorici.

To je jedan od “krunskih dokaza“ koji posjeduje direktor Agencije.

Problem za Vukšića je što nema snimak navodne paljevine tajnih spisa na Žabljaku.

Službenica koja je neovlašćeno unijela mobilni telefon u prostorije ANB-a zaista jeste usnimila dvojicu službenika koji su na mašini za rezanje papira, takozvanom “šrederu“, uništavali dokumentaciju.

Ali ne – tajnu. Ko god zna protokole rada u tajnim službama, kaže naš sagovornik, upoznat je sa pravilom da se redovno, obično jednom ili dva puta tokom mjeseca, svi neklasifikovani papiri – bilješke, rokovnici, redovna prepiska sa drugim institucijama – mora uništavati na mašini. To je procedura posljednjih najmanje deset godina, a od ulaska u NATO je obaveza koja, u slučaju nepridržavanja pravila, znači i disciplinsku odgovornost.

Osim toga, “tajna operacija“ je izvedena na najvećem rezaču papira koji postoji u zgradi, nabavljenom po instrukcijama NATO i to – ispod kamere za video nadzor. Da li bi se neka tajna operacija mogla tako glupo zamisliti i izvesti?

Na osnovu podataka kojima raspolaže Pobjeda, pompezno najavljivana priča o “spaljivanju tajnih podataka na Žabljaku“ lagano će iščiliti i da dokazi koje su Vijesti najavile potkrepljujući senzacionalnu objavu – neće ugledati svjetlo dana.

Zato tu priču direktor ANB-a više i ne pominje, već je težište izmjestio na drugi teren. O tome svjedoči i jučerašnja vijest da je Specijalno državno tužilaštvo formiralo predmet povodom navoda prvog čovjeka ANB-a Dejana Vukšića da su pojedini pripadnici te službe nezakonito prisluškivali i pratili građane, a zatim uništili dokumentaciju o tome. Kao stvarni dokaz o nezakonitim postupcima Vukšiću će da posluže pisane izjave nekih službenika koji su izjavili da im je ,,pretpostavljeni davao naloge“.

Eksperti koje je Pobjeda konsultovala uvjereni su da je unutar mjera tajnog nadzora tokom godina bilo prisluškivanja koja nijesu imala odobrenje Vrhovnog suda.

Činjenica da to rade gotovo sve tajne službe svakako ne može biti alibi za zloupotrebu položaja. Hitra i valjana istraga jedini je put da se utvrdi puna istina i ne dozvole, ili svedu na najmanju mjeru, neke nove zloupotrebe, bilo sa koje političke strane dolazile.

Ali, za novu vlast je najvažnije da je konačno lavina krenula. Cilj populističke priče o “spaljivanjima“ bio je da se uruši integritet i ospori legitimitet i legalnost postupaka “bivšeg režima“.

I nije slučajnost što u toj “pripremi terena“ koordinirano djeluju novoimenovani načelnik ANB-a Vukšić, potpredsjednk Vlade i koordinator službi bezbjednosti Abazović i, nešto trapavije (“nije klima bila nego rezač u kabinetu“) ali, za narod ipak učinkovito, premijer Krivokapić.

U taj se mozaik uklapaju i dešavanja u Ministarstvu odbrane Olivere Injac – nezakonita postavljenja osoba koje su označene kao bezbjednosno nepouzdani službenici dio su koordinirane akcije.

Formalno i javno, kodno ime akcije je “demontiranje DPS sistema“ i tajno slanje u prošlost Mila Đukanovića i njegovih političkih saveznika.

Tajno ali organizovano: cilj je razaranje ukupnog sistema bezbjednosti Crne Gore i otvaranje opasne mogućnosti da povjerljive informacije budu dostupne zainteresovanima iz – drugih država.