Veče uoči velikog finala Evrovizije 2025 u Bazelu obilježio je ozbiljan sukob između Evropske radiodifuzne unije (EBU) i španskog javnog servisa RTVE.
Veče uoči velikog finala Evrovizije 2025 u Bazelu, obilježio je ozbiljan sukob između Evropske radiodifuzne unije (EBU) i španskog javnog servisa RTVE. Naime, EBU je zvanično zaprijetila Španiji mogućim sankcijama, nakon što su komentatori RTVE tokom polufinala, komentarišući izraelski nastup, aludirali na civilne žrtve u Gazi i podsjetili na raniji zahtev da se otvori debata o učešću Izraela na muzičkom takmičenju.
Tokom drugog polufinala Evrovizije, španski komentatori Hulija Varela i Toni Agilar osvrnuli su se na broj žrtava u Gazi, navodeći podatke Ujedinjenih nacija da je poginulo više od 50.000 civila, među kojima je više od 15.000 djece. Takođe su podsjetili da je RTVE prije mjesec dana zvanično zatražila od EBU da se razmotri prisustvo Izraela na ovogodišnjem takmičenju, što je izraelski emiter KAN ocijenio kao političku provokaciju i odmah podnio žalbu.
Reakcija EBU stigla je vrlo brzo. Zvaničnici takmičenja su u pismu koje su potpisali Bakel Valden, predsjednik Referentne grupe za Evroviziju, i Martin Esterdal, izvršni supervizor takmičenja, upozorili šeficu španske delegacije Anu Mariju Bordas na moguće posljedice ako se slični komentari ponove u finalu. U pismu se navodi da komentatori svih zemalja moraju striktno poštovati pravilnik koji zabranjuje političke poruke i insistira na "apolitičnoj prirodi" Evrovizije.
"Pozivanje na broj civilnih žrtava nije u skladu s misijom takmičenja koje promoviše jedinstvo pod motom 'Ujedinjeni muzikom'", stoji u zvaničnom saopštenju.
Međutim, izvori bliski RTVE za španski list El Pais navode da je mreža iznenađena ovakvom reakcijom, ističući da komentari nisu bili usmjereni ni protiv jedne zemlje, već su predstavljali apel za mir i ljudska prava.
"Ne razumijemo kako je moguće da izraelska delegacija otvoreno koristi status svoje takmičarke kao žrtve napada Hamasa, a da se istovremeno pozivanje na patnju palestinske djece tretira kao prijetnja neutralnosti", navodi izvor.
RTVE je najavila da će u večerašnjem prenosu finala uputiti "gest" kojim će još jednom ukazati na svoj stav, iako nije precizirano o čemu se tačno radi.
Podrška RTVE i iz drugih zemalja
Španija nije jedina zemlja koja je otvoreno postavila pitanje učešća Izraela na Evroviziji 2025. Ranije su i javni emiteri iz Slovenije, Islanda i Irske uputili slične zahtjeve EBU. Belgijski emiter VRT je tokom prenosa prvog polufinala uključio poruku podrške Palestini, dok su prošle godine potpuno izostavili izraelski nastup iz prenosa.
Pored toga, prošlogodišnja predstavnica Španije na Evroviziji, Blanka Paloma, potpisala je otvoreno pismo EBU kojim se traži isključenje Izraela iz takmičenja. U pismu se navodi da se Izrael koristi Evrovizijom "kao sredstvom za prikrivanje zločina protiv čovječnosti", a podršku je pružilo blizu 80 evrovizijskih umjetnika.
(Republika / MONDO)