Stručnjaci povezuju abnormalne proteine koji se nakupljaju u mozgu sa "nekroptozom" - oblikom ćelijskog samoubistva. Nalazi su opisani kao "uzbudljivi", jer daju nove ideje za liječenje bolesti.
Naučnici u Velikoj Britaniji i Belgiji misle da su otkrili kako moždane ćelije umiru zbog Alchajmerove bolesti. Decenijama je to bila misterija i izvor naučne debate.
Ali tim, koji piše za časopis Science, povezuje abnormalne proteine koji se nakupljaju u mozgu sa "nekroptozom" - oblikom ćelijskog samoubistva. Nalazi su opisani kao "uzbudljivi", jer daju nove ideje za liječenje bolesti.
Dugo očekivani tragovi
Gubitak moždanih ćelija, zvanih neuroni, dovodi do simptoma Alchajmerove bolesti, uključujući gubitak pamćenja. A ako pogledate mozak ljudi sa ovom bolešću, vidjećete nakupljanje abnormalnih proteina zvanih amiloid i tau. Ali naučnici nisu uspjeli da spoje tačke između ovih ključnih osobina bolesti.
To je ono što istraživači na britanskom Institutu za istraživanje demencije na Univerzitetskom koledžu u Londonu i KU Luven u Belgiji sada misle da se dešava. Oni kažu da abnormalni amiloid počinje da se nakuplja u prostorima između neurona, što dovodi do upale mozga. Ovo počinje da mijenja unutrašnju hemiju neurona.
Pojavljuju se spletovi taua i moždane ćelije počinju da proizvode specifičan molekul (MEG3) koji izaziva smrt nekroptozom. Nekroptoza je jedna od metoda koje ljudsko telo obično koristi za čišćenje neželjenih ćelija dok se prave nove. Moždane ćelije su preživele kada je tim uspeo da blokira MEG3.
"Ovo je veoma važno i zanimljivo otkriće", rekao je za BBC istraživač profesor Bart De Struper sa britanskog Instituta za istraživanje demencije. "Prvi put dobijamo naznaku kako i zašto neuroni umiru od Alchajmerove bolesti. Bilo je mnogo spekulacija već 30-40 godina, ali niko nije uspeo da precizno odredi mehanizme."
Odgovori su došli iz eksperimenata u kojima su ljudske moždane ćelije presađene u mozak genetski modifikovanih miševa. Životinje su programirane da proizvode velike količine abnormalnog amiloida.
Nedavno je postignut uspeh u razvoju lekova koji uklanjaju amiloid iz mozga i oni označavaju prve tretmane za usporavanje uništavanja moždanih ćelija.
Profesor De Struper kaže da bi otkriće da blokiranje molekula MEG3 može zaustaviti smrt moždanih ćelija moglo dovesti do "potpuno nove linije razvoja lekova".
Međutim, za ovo će biti potrebne godine istraživanja.
Profesor Tara Spajrs-Džouns, sa Univerziteta u Edinburgu i predsjednica Britanske asocijacije neuronauka, rekla je da to "rešava jednu od fundamentalnih praznina" u istraživanju Alchajmerove bolesti: "Ovo su fascinantni rezultati i biće važni za napredovanje ove oblasti".
Međutim, ona je naglasila da je "potrebno mnogo koraka" pre nego što se sazna da li se može iskoristiti kao efikasan tretman za Alchajmerovu bolest.
Dr Susan Kolhas, iz britanskog Istraživačkog centra za Alchajmerovu bolest, rekla je da su nalazi "uzbudljivi", ali još uvek u ranoj fazi: "Ovo otkriće je važno jer ukazuje na nove mehanizme ćelijske smrti u Alchajmerovoj bolesti koje ranije nismo razumeli i mogli bi utrti put novim tretmanima koji usporavaju ili čak zaustavljaju napredovanje bolesti u budućnosti."