Britanski "Rojters" analizirao je šverc kokaina iz Južne Amerike u Evropu.
Britanska novinska agencija "Rojters" detaljno je analizirala šverc kokaina iz Južne Amerike u Evropu, a u centru priče nalazi se "balkanski kartel". U središtu se nalazi osuđivani trgovac kokainom Slobodan Kostovski (70) koji je 2018. godine pobjegao iz zatvora u Brazilu i vratio se u Evropu, a u avgustu 2023. godine je uhapšen u Beogradu u okviru velike međunarodne akcije zbog pošiljke 2,7 metričkih tona kokaina iz Brazila jedrilicom.
Ta pošiljka je zaplijenjena na Atlantskom okeanu, blizu španskih Kanarskih ostrva. Njegov povratak u Evropu 2018. godine poklopio se sa "povoljnim" trenutkom za trgovinu kokainom na tom kontinentu.
Proizvodnja u Južnoj Americi je porasla tokom protekle decenije, a balkanski trgovci su bili u savršenoj poziciji da podstaknu evropsku potražnju. Oni sada dominiraju složenom logistikom transporta kokaina iz proizvodnih laboratorija u Andima do uličnih prodavaca u Parizu, Londonu i Berlinu, doprinoseći da Evropa postane svjetsko tržište kokaina broj jedan.
To su postigli tako što su uspostavili kontakte sa kriminalcima u zajednicama balkanske dijaspore sa obije strane Atlantika i infiltrirajući se u sistem pomorskog transporta koji obavlja 90 odsto svjetske trgovine robom. Detektiv brazilske federalne policije Ivo Silva istraživao je Kostovskog u okviru prve velike istrage balkanskih trgovaca kokainom koji deluju iz Brazila.
Balkanske grupe krijumčara ne praktikuju strukturu kartela iz Meksika i Kolumbije koja je organizovana "odozgo nadolje" već rade u malim ćelijama sa nekoliko pojedinaca koji imaju više identiteta i pasoša. Ove grupe su veoma mobilne, tajne i sposobne da prenesu velike količine kokaina.
Pomorski analitičko-operativni centar (MAOCN), evropska agencija koja koordinira zaplijenjenim narkoticima u Atlantskom okeanu, saopštio je da je u toku 2023. godine na moru zaplijenjeno rekordnih 9,11 metričkih tona kokaina koji je povezan sa balkanskim kriminalcima. Poslednji podaci ukazuju na to da se ne usporava povećavanje količine kokaina u Evropi, a ni rast broja balkanskih švercera koji time upravljaju. U luci Antverpen u Belgiji, prošle godine zaplujenjeno je rekordnih 116 metričkih tona. Holandska carina zaplujenila je skoro 60 metričkih tona što je za skoro petinu više nego 2022. godine.
"Rojters" je ovaj članak zasnovao na hiljadama stranica policijskih i obavještajnih izveštaja i sudskih dokumenata iz Evrope, Sjedinjenih Američkih Država i Latinske Amerike, i na razgovorima sa više od dvadeset zvaničnika sa obije strane Atlantskog okeana. Materijal prikazuje švercere sa Balkana kao preduzetničku grupu stručnjaka za logistiku koja se ubacila u svaku kariku lanca snadbijevanja kokainom zbog čega su nezamjenljivi u odnosu na druge kartele koji prebacuju drogu iz Južne Amerike.
U Latinskoj Americi je prisustvo balkanskih kriminalaca veće nego ikada. Jedan istražitelj operativne grupe za Balkan Evropola je rekao da širom Latinske Amerike radi više od 50 velikih ćelija švercera sa Zapadnog Balkana, sa stotinama gangstera raštrkanih širom regiona.
Vlasti kažu da je nadmoć balkanskih kriminalaca u globalnoj trgovini kokainom plod njihovog dvodecenijskog ulaganja u ljude i veze s obe strane Atlantika. Zaplena kokaina, jedna od najvećih u istoriji Sjedinjenih Američkih Država, otkrila je koliko su se balkanski karteli duboko ukopali u industriju okeanskog transporta, a posebno u "MSC", vlasnika broda. MSC, firma sa sjedištem u Ženevi, najveća je svjetska kompanija za transport. Takođe, ona je veliki poslodavac balkanskih pomoraca i vodi centar za obuku posade u Crnoj Gori.
U septembru 2010. godine, federalna policija koja je radila na istrazi operacije "Niva" zaplijenila je 29 kilograma kokaina skrivenog u vrećama sa namirnicama koje su nosila dva mornara iz Crne Gore dok su pokušavali da se ukrcaju na svoj teretni brod "MSC Sandra". Mornari Dragan Jovanović i Vladimir Bulajić osuđeni su u državi Sao Paulo na devet i po godina zatvora, kao i Boris Perković, Crnogorac iz Brazila.