Institut za javno zdravlje nema podatke o osnovnim bolestima i komorbiditetima preminulih od koronavirusa, već se od početka, kako je za Pobjedu rekla epidemiološkinja Marija Božović, vodi statistika samo o starosnoj i polnoj strukturi kao i mjestu rođenja preminulih.
Od prvog registrovanog slučaja 17. marta prošle godine, u Crnoj Gori preminule su 1.303 osobe od koronavirusa, a najmlađa žrtva imala je svega 25 godina, navodi Pobjeda.
Od tog broja 46 odsto, odnosno 592 osobe preminule su u prva tri mjeseca ove godine. Mjesec za nama ostaje zapisan kao najcrnji sa, za sada, 271 preminulom osobom. U februaru je umrlo 198, a u januaru 123 osobe, naglašava Pobjeda.
Nepoznanice
Da li je korona bila jedini uzrok smrti ili su u nekim slučajevima to bile druge patologije, dok je taj virus bio samo dodatni okidač, za sada ostaje samo na nivou nagađanja.
Božovićeva ističe da se podaci o komorbiditetu pacijenata ili njihovim osnovnim bolestima dobijaju naknadnim istraživanjima i studijama koje se sprovode “prije svega učešćem istraživača uključenih u različite sektore zdravstvenog sistema”.
Ipak, mnoge nepoznanice kada je u pitanju ovaj virus, prema njenim riječima, trebalo bi da budu riješene pato-anatomskim obdukcijama, navodi Pobjeda.
“Postoje mnoge nepoznanice vezane za ovaj virus. Do sada smo shvatili da ništa ne možemo generalizovati. Naprotiv, reakcije na infekciju virusom SARS-CoV-2 su individualne. Vremenom, kada se prikupi više podataka sigurno je da ćemo više znati. Takođe, ono što bi u pojedinim situacijama moglo razjasniti nejasnoće jesu svakako pato-anatomske obdukcije”, izjavila je Božović.
Ona navodi da je od koronavirusa do 31. marta najviše preminulih, odnosno 403 bilo u starosnoj grupi od 70 do 79 godina i od 80 do 89 (330).
Od koronavirusa umrlo je i 11 osoba starosti između 30 i 39 godina. Život je izgubilo i 38 osoba od 40 do 49 godina, zatim 138 od 50 do 59, kao i 320 osoba starosti od 60 do 69 godina, dok je starijih od 90 umrlo 36.
“Odnos umrlih osoba povezanih sa kovid-19 po polu je 66,4 odsto muškaraca i 33,6 procenata žena”, saopštia je Božović Pobjedi.
Razlog povećane smrtnosti
Komentarišući razloge povećane smrtnosti u našoj zemlji, naša sagovornica ističe da najnovije studije pokazuju da se najveći dio smrtnosti može pripisati dominaciji novih sojeva, prije svega „britanskog“ soja za koji je utvrđeno da nosi 1,69 puta veći rizik od umiranja u odnosu na soj koji je inicijalno cirkulisao u martu prošle godine (studija iz Velike Britanje objavljena 10. marta), ističe Pobjeda.
“Drugi faktori za povećano umiranje su nesumnjivo doba godine, uticaj zagađenja vazduha koje znatno veće u zimskim mjesecima te drugi sredinski i individualni faktori”, rekla je Božović.
Na pitanje Pobjede zašto u zemljama sa mnogo većim brojem stanovnika u kojima takođe cirkuliše novi virus imamo mnogo manji broj umrlih, dr Božović kaže da veći broj oboljelih u svim zemljama prati i veći broj osoba sa težom kliničkom slikom, odnosno hospitalizacija, a posljedično i smrtnih ishoda.
“Sada kada je vakcina dostupna, u pojedinim zemljama sa većim obuhvatom imunizovanih, jasno se pokazalo da sa rastom broja vakcinisanih opada broj hospitalizovanih kao i broj smrtnih ishoda. Jedan od glavnih razloga zašto izabrati vakcinaciju je upravo taj, da spriječimo obolijevanje, da spriječimo smrt”, poručila je Božović za Pobjedu.