Ujedinjeni hotelijeri, turističke organizacije i ugostitelji Crne Gore predali su zahtjeve Vladi u kojima, između ostalog, zahtijevaju hitno otvaranje ugostiteljkih objekata i uvrstavanje turističkih i ugostiteljskih radnika u prioritetnu grupu za vakcinaciju.
Predlažu Vladi formiranje radne grupe za pripremu sezone kao i prevazilaženje krize i konsultacije oko primjene mjera IJZ.
Pandemija virusa Covid-19 traje već trinaest mjeseci u Crnoj Gori, tokom kojih su ugostiteljstvo i sve povezane djelatnosti dovedene do ruba egzistencije, usled učestale potpune zabrane rada ugostiteljskim objektima, kao i ograničenjima u radu u pogledu radnog vremena i kapaciteta.
“Sigurni smo da ste upoznati sa činjenicom da je Crnu Goru u 2020. godini posjetilo 80 odsto manje gostiju nego 2019.godine, što je ostavilo nesagledive posledice na naše poslovanje”, navode oni.
Tokom prethodnog perioda, ugostitelji su se, ističu, trudili da sačuvaju svoj najvrijedniji resurs- zaposlene, ali je usled drastičnog pada prometa i nedovoljne podrške nadležnih organa to postalo nemoguće.
U skladu sa tim, zahtjevaju od Vlade produženje i proširenje mjera podrške turističkoj privredi.
Oni traže bezuslovnu isplatu subvencija na zarade zaposlenima u sektoru ugostiteljstva.
“Mjere podrške koje su usvojene za I kvartal 2021.godine su povećale iznos podrške na iznos pune bruto mininalne zarade u Crnoj Gori, ali su pooštreni kriterijumi za ostvarenje tog prava u pogledu izmirenih obaveza za poreze i doprinose, što je onemogućilo veliki broj zaposlenih da ostvari to pravo. Anketa koju smo sproveli medu našim članstvom pokazala je da 39 odsto zaposlenih zbog navedenog uslova nije ostvarilo navedenu podršku. Poslodavci usled mjera zabrane i ograničenja rada često nijesu bili u mogućnosti da obezbjede ni novac za neto zarade preko minimalne zarade, a kamoli da izmire obaveze za poreze i doprinose zaključno sa III kvartalom 2020. godine”, ističu.
Traže povećanje subvencije za zarade zaposlenih na iznos 250eura za II kvartal.
“Obzirom da je u I kvartalu u većini gradova bio zabranjen rad, poslodavci neće biti u mogućnosti da izmire iznos zarade preko minimalne zarade, pa je egzistencija naših zaposlenih ozbiljno ugrožena, budući da je veliki dio njih roditelji i podstanari. U skladu sa tim, neophodno je povećati iznos podrške sa 222 na 250 eura kako bi se bar dijelom poboljšao status zaposlenih kojima je onemogućen rad (ne njihovom krivicom)”, navode.
Zahtijevaju i smanjenje poreskog opterećenja na licna primanja u korist zaposlenih na zarade manja od 500 eura neto.
“Zaposleni u sektoru ugostiteljstva su najugroženiji usled mjera zabrane i ograničenje rada, dok su poslodavci usled istih mjera onemogućeni da ostvaruju prihode, pa je potrebno poboljšati status ovih zaposlenih. Svjesni činjenice da su naši zaposleni nosioci našeg posla, iznos smanjenja poreskog opterećenja ćemo usmjeriti na povećanje neto zarada zaposlenih”, ističu oni.
Traže i bezuslovni moratorijum na kredite ugostiteljskim kompanijama koje to žele do stabilizacije ekonomske i epidemioloske situacije
“Prethodnim moratorijumima je data mogućnost da se uvedu moratorijumi na otplatu kredita uz odredene uslove, što značajan dio poslodavaca nije ispunjavao, pa je bio primoran da kreditne obaveze plaća iz lične uštedevine ili ličnih pozajmica. Usled predugog trajanja pandemije i zabrane rada, kompanije više nijesu u mogućnosti da se snalaze na ovaj način, pa je potrebno uvesti bezuslovni moratorijum svima koji imaju potrebu za tim”, ističu.
Produženje javnog poziva za subvencionisanje kamata (kod poslovnih banaka i IRFCG ) i za kredite koji su reprogramirani u 2021. godini ili im je u toku 2021. godine produžen grace period takođe je na njihovoj listi zahtejva.
“Vlada Crne Gore je Ill paketom mjera podrške omogućila pravo na subvenciju kamata za vrijeme odobreniog grace perioda od strane banaka i IRFCG, pri čemu je rok za podnošenje zahtjeva bio do 31.12.2020. godine. Medutim, usled opterećenosti banaka i IRFCG jedan dio subjekata nije uspio da ostvari reprogram tokom 2020. godine, već tokom 2021. godine, čime nemaju pravo da podesu zahtjev za subvencije kamata. Pored toga, poslovne banke su značajnom broju privrednika omogućile reprograma na svega 6 ili 12 mjeseci uz obrazloženje da će se situacija stabilizovati do početka 2021. godine. Kako se sitacija nije stabilizovala (naprotiv), banke su zainteresovane da produže grace period, ali privrednici nemaju pravo na subvenciju kamata na dodatno odobren grace period”, ističu.
Traže i oslobađanje plaćanja poreza na nepokretnost za ugostiteljske i hotelske objekte za 2020 i 2021.godinu.
“Hotelske i ugostiteljske kompanije su 2020.godine ostvarile od 50 do 90 odsto manje prihode nego 2019.godine. Međutim, najvećio dio lokalnih uprava nije ni dijelom smanjio poresku obavezu po osnovu poreza na nepokretnost, čime kompletan teret krize prenose na privrednike”, navode.
Odlaganje plaćanja obaveza za komunalije (struja, voda, odvoz smeća…) za vrijeme zabrane rada ugostiteljskih objekata takođe je njihov zahtjev.
“Usled zabrane rada, ugostiteljske kompanije ne ostavruju nikakve prilve dok se fiksni troškovi obracunati od strane javnih preduzeća redovno obračunavaju. Usled toga, privrednici nijesu u situaciji da izmire ove obaveze, već su predmet isključenja i utuženja, pa je potrebno iste odložiti, a nakon stabilizacije ekonomske i epidemiološke situacije omogućiti zaključenje reprograma na 24 mjeseca”, ističu.
Traže od Vlade da omogući subvenciju od strane države za zakup poslovnih prostora i komunalija tokom zabrane rada
“Država je mjerama podrške omogućila smanjenje zakupa poslovnih prostora u vlasništvu Države ili lokalnih uprava, dok je zakup u zoni morskog dobra smanjen za 50 odsto. Međutim, najveći dio privrednika iznajmljuje prostore od privatnih lica, pa je potrebno da svi imaju jednaku podršku, što se može omogućiti kroz subvencionisanje troškova zakupa za vrijeme zabrane rada”, navode.
Moratorijum na kredite zaposlenih u ugostiteljstvu je takođe njihov zahtjev.
“Usled zabrane rada i kašnjenja u isplati zarada, veliki dio zaposlenih ne uspjeva redovno da servisira kreditne obaveze, pa je potrebno omogući moratorijum i zaposlenima”, saopštili su.
Traže i PDV 7 odsto na sve ugostiteljske usluge.
“Usvojenim mjerama podrške, PDV na dio ugostiteljskih usluga je snižen sa 21 na 7 odsto. Uzimajući u obzir intezitet i trajanje krize, ali i poreska rješenja naših turističkih konkurenata, neophodno je ovu mjeru produžiti 24 mjeseca, kao i proširiti na sve usluge u ugostiteljstvu. U prilog ovom zahtjevu idu i trenutna poskupljenja namjernica, ali i najavljeno povećanje akciza na kafu, sokove i ostale proizvode koji se nalaze u našoj ponudi, a koji će neminovno da poskupe”, saopštili su.
Takođe traže oslobađanje od plaćanja obaveza za poreze i doprinose na zarada za vrijeme zabrane rada.
“Obzirom da je tokom prethodnih 13 mjeseci više puta u većini gradova potpuno zabranjivan rad ugostiteljskim objektima, privrednici iz ovog sektora nisu imali nikakve prilive, dok smo shodno zakonskim rješenjima morali izmirivati zarade, iako nam je bio potpuno onemogućen rad (ne našom krivicom). S tim u vezi, potrebno je osloboditi ugostitelje od obaveze plaćanja poreza i doprinosa tokom zabrane rada”, ukazuju.
Traže i od Vlada da uvrsti zaposlene u turizmu i ugostiteljstvu u prioritetne grupe za vakcinisanje.
“Zaposleni u ovom sektoru su u stalnom kontaktu sa velikim brojem ljudi, pa ih je potrebno svrstati u prioritetnu grupu za vakcinisanje. U suprotnom ćemo doći u sitauciju da se naši zaposleni inficiraju u velikom broju tokom turističke sezone i bivaju onemogućeni da rade, što može ozbiljno ugroziti tok turističe sezone”, ističu.
Shodno svemu navedenom, vjeruju da Vlada prepoznaje njihovu iskrenu namjeru da u fokus problema stave zaposlene i probleme sa kojima se prvenstveno oni susreću, a na čije rješavnje više nijesu u mogućnosti da utiču usled inteziteta i dužine trajanja ove krize.
“U suprotnom, lista naših zahtjeva bila bi značajno duža. Usvajanje ovih zahtjeva bi samo djelimično riješilo naše probleme, ali bi nam omogućilo da opstanemo do stabilizacije epidemiološke i ekonomske situacije, te da nagomilane dugove plaćamo na odloženo nakon stabilizacije. U suprotnom, dovešćemo u pitanje egzistenciju zaposlenih, a naše kompanije u trajnu nelikvidnost i nesolventnost što će se ponovo negativno i trajno odraziti na zaposlene”, zaključuje se u zahtjevima.