Društvo

I DALJE SE NE ZNA TAČAN BROJ POGINULIH: Prije 23 godine počelo je bombardovanje Jugoslavije, dan koji se ne zaboravlja

Autor Gordana Bojanić Izvor mondo.rs

Na današnji dan prije 23 godine počeli su vazdušnji napadi na Saveznu Republiku Jugoslaviju koji su trajali 78 dana, u kojima je poginulo između 1.200 i 2.500 ljudi.

Izvor: Profimedia

Odluka o bombardovanju tadašnje SRJ donijeta je, prvi put u istoriji, bez odobrenja Savjeta bezbjednosti UN, a naredbu je tadašnjem komandantu savezničkih snaga, američkom generalu Vesliju Klarku, izdao generalni sekretar NATO-a Havijer Solana. Klark je kasnije u knjizi "Moderno ratovanje" napisao - ne samo da je planiranje vazdušne operacije NATO-a protiv SRJ intenzivirano sredinom juna 1998. godine, već i da je završeno krajem avgusta te godine.

Izgovor za napad SRJ jeste da je ona krivac za neuspjeh pregovora u Rambujeu i Parizu o budućem statusu pokrajine Kosovo i Metohija.

Nakon što je odluku o neprihvatanju stranih trupa potvrdila Skupština Srbije, koja je predložila da snage Ujedinjenih nacija nadgledaju mirovno rješenje sukoba na Kosovu, NATO je 24. marta 1999. u 19.45 započeo vazdušne udare krstarećim raketama i avijacijom, na više područja Crne Gore i Srbije.

Devetnaest zemalja Alijanse počelo je bombardovanje sa brodova u Jadranu, iz četiri vazduhoplovne baze u Italiji, podržane strateškim bombarderima koji su poletjeli iz baza u zapadnoj Evropi, a kasnije i iz SAD. Prvo su gađane kasarne i jedinice protivvazdušne odbrane Vojske SRJ.

Vlada Crne Gore je odbila da prihvati ratno stanje koje je Beograd proglasio sa NATO paktom. Ipak, neki od prvih projektila su pali na objekte na teritoriji Crne Gore.

Na meti su 24. marta bili kasarna "Milovan Šaranović" u Danilovgradu, vojni aerodrom u Golubovcima i radarsko-komunikacijski objekat Ratne mornarice Vojske Jugoslavije na Obosniku u Boki Kotorskoj. Crni dim se vio i sa Crnog rta kod Bara.

Tog dana je u kasarni u Danilovgradu poginuo vojnik Saša Stojić iz Beograda, a teže su povrijeđena dva vojnika, od kojih jedan na aerodromu Golubovci. Tokom NATO bombardovanja poginulo je šestoro ljudi u mjestu Murino, od kojih je troje djece.

U bombardovanju SRJ koje je trajalo 78 dana, teško su oštećeni infrastruktura, privredni objekti, zdravstvene ustanove, medijske kuće i vojni objekti.

Bombardovanje SRJ okončano je 10. juna, usvajanjem Rezolucije 1244 Savjeta bezbjednosti UN, nakon čega je uslijedilo povlačenje vojske i policije iz pokrajine i ulazak međunarodnih vojnih trupa.

Prema podacima UNHCR-a, Kosovo je od dolaska mirovnih snaga napustilo oko 230.000 Srba i Roma, a vratilo se oko 800.000 izbjeglih Albanaca. Prema nezvaničnim izvorima poginulo oko 2.500 civila i oko 1.000 vojnika i policajaca.