Epilog akcije sprovedene 29. septembra od strane partnerskih službi i crnogorskih nadležnih organa, u prvom redu Ministarstva unutrašnjih poslova i Agencije za nacionalnu bezbjednost, bilo je uskraćivanje boravka za šest ruskih diplomata i zabrana ulaska u Crnu Goru.
Među osumnjičenima za rad za obavještajnu službu Rusije je, podsjećaju, i bivši portparol Ministarstva vanjskih poslova Radomir Sekulović, prenosi Standard.
Prema javno dostupnim izvorima, Agencija za nacionalnu bezbjednost je u posjedu informacija da je Sekulović bio dio špijunske mreže koju je formirao obavještajac ruske Vojne obavještajne službe GRU Igor Zajcev.
ANB je evidentirao dolazak Zajceva u Crnu Goru u više navrata, završno sa 2018. godinom, kad je imao kontakte sa Sekulovićem. Tada je utvrđeno da je ruski obavještajac donio novu opremu za šifrovanu komunikaciju koju je predao Sekuloviću, što je upravo modus operandi obavještajne mreže koju je Zajcev formirao i vodio širom Evrope.
Sekulović je u MVP na toj funkciji bio za vrijeme državne zajednice Srbija i Crna Gora, preko 30 godina zapošljen na konzularnim poslovima, a imao je visoko zvanje još u bivšoj Jugoslaviji. Indikativno je da je Sekulović dugo radio na konzularnim poslovima u afričkim zemljama, u vrijeme kada je Igor Zajcev, kao pripadnik Četvrtog odjeljenja GRU bio zadužen za Afriku.
KO JE IGOR ZAJCEV
Igor Zajcev, rođen 6. aprila 1954. godine, vodio je obavještajnu mrežu GRU koja je djelovala u više evropskih zemalja i u koju su bili uključeni i pripadnici administracija tih država još od 1990. godine.
Nakon dojave austrijskim vlastima, tokom 2018. godine, otkrivena je jedna od najuspješnijih operacija koje je Zajcev vodio, odnosno njegove veze sa pukovnikom austrijske vojske, Martina Mulera, kojeg je sud proglasio krivim i 2020. godine osudio na tri godine zatvora za odavanje povjerljivih vojnih podataka Rusiji. U međuvremenu, austrijski sud je izdao nalog za hapšenje
Zajceva, nakon što su otkriveni dokazi sugerisali da je on bio glavna kontaktna tačka za austrijskog pukovnika.
Muler je bio temeljno obučen da se poveže sa ruskim vojnim satelitima „Strela-3“ dok su letjeli iznad Centralne Evrope.
Penzionisani austrijski pukovnik sarađivao je sa ruskom vojnom obavještajnom službom od 1987. godine, zauzvrat primivši ukupan iznos od najmanje 280.000 eura.
Muler se, kako navodi DFC, sretao i sa Eduardom Šišmakovom, kojeg je Viši sud u Podgorici osudio na 15 godina zatvora zbog učešća u pokušaju terorizma na dan parlamentarnih izbora u Crnoj Gori 2016. godine.
Pored Šišmakova, Muler se susreo i sa komandantom njegove jedinice 29155, Andrejem Averjanovim. Ova jedinica je specijalizovana za atentate ili sabotaže u cilju destabilizacije evropskih zemalja, pored ostalog, stajala je i iza trovanja Sergeja Skripalja i njegove ćerke u Solsberiju u Engleskoj, podmetanja eksplozije u skladištu municije na jugu Češke 2014. godine, kada su poginula dvojica čeških vojnika, kao i pokušaja prevrata u Crnoj Gori, 2016. godine.
AKTIVNOSTI U SAJBER PROSTORU
U periodu finalizacije pristupanja Crne Gore NATO-u, koji se preklopio sa parlamentarnim izborima u oktobru 2016. godine, Rusija se značajno aktivirala i intenzivirala svoje prisustvo ne samo putem dezinformacionih kampanja ruskih medija, pokušaja puča, već i sajber napada GRU-a, odnosno njihove ATP28 grupe Advanced Persistent Threat 28, poznate kao Fancy Bear.
Prema podacima DFC-a, najžešći hakerski napadi od strane GRU – ne uzimajući u obzir sajber napade na Vladinu infrastrukturu iz avgusta 2022. godine, gdje se epilog istrage i dalje čeka – u Crnoj Gori dogodili su se 2017. u vrijeme pristupanja Crne Gore NATO alijansi i na dan parlamentarnih izbora 2016.
Tokom tri mjeseca 2017. godine bili su ugroženi servisi Vlade i državnih institucija, kao i neki provladini mediji. Crnogorsko Ministarstvo odbrane je tada izvijestilo da je meta „fišing napada“, putem mejlova koji su naizgled stizali iz EU i NATO-a sa prilozima, a omogućavali su hakerima da instaliraju malver Gejmfiš na računare Ministarstva odbrane, što su knjiške metode koju koristi grupa APT28.
Na dan parlamentarnih izbora 16. oktobra 2016. godine, Crna Gora se suočila sa učestalim DDoS napadima (napad distribuisanog uskraćivanja usluge), koji su
ciljali sajtove državnih institucija, stranice pro-NATO-a i pro-EU političkih partija, veb stranice civilnog društva i posmatrače izbora.
Nakon niza napada, početkom 2017. godine, Crna Gora je zatražila pomoć NATO-a i Velike Britanije, što je pomoglo da se uspješno odbiju dva napada krajem iste godine.